BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Wnęk Jan (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie)
Title
Czy zagraniczna beletrystyka demoralizowała polską młodzież? Dyskusje w latach 1918-1939 nad znaczeniem obcej literatury pięknej w wychowaniu młodych pokoleń
Are Foreign Demoralized Polish Youth Fiction? Discussions in the Years 1918 - 1939 on the Meaning of Foreign Literature in the Education of Young Generations?
Source
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne, 2011, nr 7 (2), s. 161-175, bibliogr. 34 poz.
Humanum. International Social and Humanist Studies
Keyword
Młodzież, Literatura, Czytelnictwo, Historia
Youth, Literature, Readership, History
Note
summ.
Abstract
W okresie międzywojennym nastąpił dynamiczny wzrost polskich przekładów z literatury zagranicznej. W tym czasie wiele dziedzin kultury i nauki zostało rozszerzonych i uzupełnionych dziełami obcych autorów. Środowiska naukowe i literackie rozwijały kontakty z kulturą innych narodów, dążyły do osiągnięcia postępów w zakresie znajomości literatury pięknej i naukowej. W latach 1918 - 1939 spolszczono około 9826 dzieł, z czego największą liczbę (5441, tj. 55,4% wszystkich przekładów) stanowiły powieści, opowiadania, bajki, nowele. Na rynku wydawniczym dominowały tłumaczenia z języka angielskiego, a także francuskiego, niemieckiego i rosyjskiego. Suma książek przełożonych z tych czterech języków wynosiła 8010 dzieł, co stanowiło 81, 5% całości przekładów (Wnęk 2006). (fragment tekstu)

In the years 1918 - 1939 was the most important book of the media allows Polish people to participate in transforming at a rapid pace of change under the influence of technical - modernization, world culture. During this period there was a significant increase of the number of translations of foreign beletrystki into Polish. The publishing market there are many works of foreign authors pen. The work of these were placed in the hands of young readers. They can be purchasedin bookstores or borrowed from school libraries. The inflow to the Polish foreignliterature aroused much excitement and controversy among literary critics. Into twogroups: proponents and opponents of the Polish language acquisition of works offoreign writers pen. While some praised their content and, seeing the educationalvalue of Polish youth, in turn, others denounced the translated book, accusing them of promoting eroticism and spreading immorality. Polemics were veryfierce. Speaking on the role of literature in the upbringing and educationslandered each other. It seems that the more reasonable arguments of the defenders were foreign beletrystki. They argued that the youth by reading the great books of world literature will enrich their knowledge, broaden their horizons(original abstract)
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Baranowski Z. (1932), Bezwstyd w literaturze i obrazku, [w:] Walka z pornografią (Cykl rozpraw), Nakładem Księgarni Świętego Wojciecha, Poznań, s. 17 - 20.
  2. Boy - Żeleński T. (1932a), Ku czemu Polska idzie..., "Wiadomości Literackie", nr 423, s. 1.
  3. Boy - Żeleński T. (1932b), "Moralnie obojętne"..., "Wiadomości Literackie", nr 434, s. 4.
  4. Boy - Żeleński T. (1978), Reflektorem w mrok. Wybór publicystyki, wstęp i opracowanie A. Z. Makowiecki, PWN, Warszawa 1978.
  5. Buczko A. (1936), Problem przewodnika po beletrystyce, "Przegląd Katolicki", nr 15, s. 243 - 245.
  6. Chmaj L. (1962), Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
  7. Choromański M. (1932), Rozmowa z ojcem Pirożyńskim, "Wiadomości Literackie", nr 447, s. 3.
  8. Czyżewski A. (1936), Nowe przekłady, "Wiedza i Życie", nr 1- 2, s. 97 - 98.
  9. Dziki S., Glogier M. (2001), Czesław Lechicki (1906 - 2001), "Rocznik Historii Prasy Polskiej", z. 2, s. 367 - 373.
  10. Frankowski J. (1936), Sprawa Lechickiego i Zegadłowicza, "Bunt Młodych", nr 1, s. 4 - 6.
  11. Hadaczek B. (1973), Wychowanie przez literaturę w Polsce międzywojennej (związki literatury dla dzieci i młodzieży z pedagogiką), PWN, Warszawa - Poznań.
  12. Irzykowski K. (1933), Benjaminek. Rzecz o Boyu-Żeleńskim, Nakładem Księgarni F. Hoesicka, Warszawa.
  13. J. R. (1932), recenzja, "Przegląd Powszechny", t. 193, s. 245 - 246.
  14. Kowalkowski A. F. (1932), Na marginesie książki O. Mariana Pirożyńskiego "Co czytać?", ,,Pro Christo", nr 5, s. 300 - 312.
  15. Kuchta J. (1934), Książka zakazana jako przedmiot zainteresowań młodzieży w okresie dojrzewania, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa.
  16. Lechicki Cz. (1932), W walce z demoralizacją. Szkice literacko-społeczne, Wydawnictwo Tow. Św. Michała Archanioła, t. 1, Miejsce Piastowe.
  17. Lechicki Cz. (1933), W walce z demoralizacją. Szkice literacko-społeczne, Wydawnictwo Tow. Św. Michała Archanioła, t. 2, Miejsce Piastowe.
  18. Lewicki M. (1939), Smutna dezercja, "Gazeta Kościelna", nr 18, s. 284 - 285.
  19. Machay F. (1932), Niebezpieczeństwo pornografii, [w:] Walka z pornografią (Cykl rozpraw), Nakładem Księgarni Świętego Wojciecha, Poznań, s. 12- 16.
  20. Markiewicz H. (2001), Boy-Żeleński, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
  21. Miemiec W. (1930), Powieść w świetle etyki, "Ateneum Kapłańskie", t. 26, s. 268 - 281.
  22. Nikliborc A. (1981), Od baśni do prawdy. Szkice z dziejów literatury zachodniej dla dzieci i młodzieży, Nasza Księgarnia, Warszawa.
  23. Pietrzak J. (1981), Pirożyński Marian (1899 - 1964), PSB, t. 26, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk - Łódź, s. 539 - 541.
  24. Pirożyński M. (1930), Co czytać? Poradnik w sprawie lektury religijnie uświadamiającej dla maturzystów szkół średnich ogólnokształcących i seminariów nauczycielskich, cz. 1: Filozofia, teologia, historia Kościoła, czasopisma, Wydawnictwo Księży Jezuitów, Kraków.
  25. Pirożyński M. (1932a), Co czytać? Poradnik dla czytających książki. Beletrystyka, Wydawnictwo Księży Jezuitów, Kraków.
  26. Pirożyński M. (1932b), Odpowiedź autora "Co czytać" na zarzuty przeciwników,
  27. Pirożyński M. (1936), Skrzywdzona książka, "Przegląd Katolicki", nr 21, s. 357 - 359.
  28. Świrski I. (1939), Do walki o dobrą książkę, Wilno 1939.
  29. Tramer M. (2000), Literatura i skandal. Na przykładzie okresu międzywojennego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
  30. Weryński H. (1932), Przeciw bezwstydowi i pornografii, [w:] Walka z pornografią (Cykl rozpraw), Nakładem Księgarni Świętego Wojciecha, Poznań, s. 3 - 11.
  31. Winklowa B. (1967), Tadeusz Żeleński (Boy). Twórczość i życie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
  32. Winklowa B. (1998), Nad Wisłą i nad Sekwaną. Biografia Tadeusza Boya Żeleńskiego, Iskry, Warszawa.
  33. Wnęk J. (2006), Polskie przekłady literatury zagranicznej 1918 - 1939, MCDN, Kraków.
  34. Woroniecki J. (1927), Przewodnik po literaturze religijnej i pokrewnych dziedzinach filozofii i nauk społecznych, wyd. 2, Nakładem Księgarni Świętego Wojciecha Poznań - Warszawa - Wilno - Lublin.
Cited by
Show
ISSN
1898-8431
Language
pol
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu