- Author
- Sieradzka-Baziur Bożena (Akademia Ignatianum w Krakowie)
- Title
- O strukturze semantycznej języka. Pojęcie SAMOTNOŚĆ
On the Semantic Structure of Language. The Concept of SOLITUDE and LONELINESS - Source
- Horyzonty Wychowania, 2013, vol. 12, nr 23, s. 117-138, bibliogr. 37 poz.
- Keyword
- Psychologia, Językoznawstwo, Psychologia człowieka
Psychology, Linguistics, Human psychology - Note
- streszcz., summ.
- Abstract
- W artykule zostało przedstawione zagadnienie struktury semantycznej języka. Szczegółowo omówiono jeden z jej elementów, a mianowicie pojęcie SAMOTNOŚĆ. Pojęcie jest polisemantyczną strukturą, kształtowaną w trakcie rozwoju języka, którą należy rozpatrywać na tle kontekstów społecznych, kulturowych, psychologicznych, religijnych i innych. Celem artykułu było pokazanie tego, jak współcześnie w języku polskim wyrażane jest pojęcie SAMOTNOŚĆ, poprzez wskazanie, jakie wyrazy, wyrażenia, zwroty, frazy do niego należą, co stanowi jego rdzeń, tworzy jego centrum oraz bliższe i ewentualnie dalsze peryferia. Samotność jest zjawiskiem towarzyszącym ludzkości od jej zarania i doświadczanym stale bądź czasowo przez wielu ludzi, może nawet wszystkich, jest sytuacją fizyczną, społeczną, w jakiej znajduje się dana jednostka, jej rzeczywistością duchową, stanem psychicznym, poczuciem i uczuciem. SAMOTNOŚĆ jest pojęciem, na które składają się następujące trzy kategorie tematyczne (pojęciowe):(abstrakt oryginalny)
The paper is devoted to the issue of the semantic structure of language. It focuses on one aspect of its elements - the concept of SOLITUDE and LONELINESS. Every concept of the structure of a language is a polysemantic structure shaped in the course of language development, which should be considered in the context of various social, cultural, psychological, religious, and other aspects. The purpose of the article is to show how the concept of SOLITUDE and LONELINESS is expressed in contemporary Polish language by indicating which words and phrases belong to it, what is its core, which forms belong to the centre and to its close and possibly further peripherals. Solitude and loneliness are phenomena accompanying mankind since its beginning and experienced permanently or temporarily by many people, perhaps even all; they are connected with the physical and social situations in which an individual is placed; they are the spiritual and mental reality; they are feelings and emotions. SOLITUDE and LONELINESS is a concept which consists of the following three thematic (conceptual) categories:(original abstract) - Full text
- Show
- Bibliography
- Apresjan J., Semantyka leksykalna. Synonimiczne środki języka, Zakład Narodowy Im. Ossolińskich, Wrocław, Warszawa, Kraków.
- Bajkowski T., Samotność dziecka w rodzinie, w: W służbie dziecku, t. II, red. J. Wilk, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin 2003.
- Bauman Z., Strach to uczucie poddanych, nie obywateli, "Instytut Idei" nr 2, wiosna 2013.
- Bogusławski A., Sam, "Roczniki Humanistyczne" t. XXXIX-XL, zeszyt 6, 1991-1992.
- Boryś W., Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005.
- Buber M., Problem człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993, s. 19, cyt. za: D. Ślęczek-Czakon, Samotność, osamotnienie, odosobnienie. W poszukiwaniu wartości samotności, w: Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, red. P. Domeracki, W. Tyburski, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2006.
- de Saussure F., Kurs językoznawstwa ogólnego, przekł. K. Kasprzyk, wyd. II, poprawione, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1991.
- Domeracki P., Meandry filozofii samotności, w: Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, red. P. Domeracki, W. Tyburski, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2006.
- Dubas E., Edukacja dorosłych w sytuacji samotności i osamotnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2000.
- Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, red. T. Pilch, t. I-VII z suplementem, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa 2003-2010.
- Fromm E., Mieć czy być, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 1995.
- Gajda J., Samotność i kultura, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
- Gutowska A., Hikikomori - samotność w XXI wieku, w: Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, red. P. Domeracki, W. Tyburski, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2006.
- Hallig R., von Wartburg W., Begriffssystem als Grundlage für die Lexikographie. Versuch eines Ordnungsschemas, 2., neu bearbeitete und erweiterte Auflage, Deutsche Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Berlin 1963.
- Hallig R., vonWartburg W., Begriffssystem als Grundlage für die Lexikographie. Versuch eines Ordnungsschemas, Deutsche Akademie der Wissenschaften zu Berlin, Berlin 1952.
- Historical Thesaurus of the Oxford English Dictionery, red. K.Ch. Roberts, S.M. Wotherspoon, Oxford, Oxford University Press; .
- Kowalska-Dubas E., Sztuka i samotność. Przyczynek do monoseologii pedagogicznej, w: Samotność oswojona przez sztukę. Pedagogiczne rozważania i doświadczenia, red. M. Zalewska-Pawlak, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2007.
- Ks. Ryszard, Samotność kapłana, w: Samotność chciana i niechciana, oprac. i red. A. Matusiak, eSPe, Kraków 2009.
- Lake T., Samotność. Jak sobie z nią radzić, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1993.
- Łopatkowa M., Samotność dziecka, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1983.
- Markiewicz H., Romanowski A., Skrzydlate słowa, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1990.
- Maslow A., Motywacja i osobowość, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2006.
- MW, Przywrócić rodziców, "Charaktery" 4(195), 2013.
- Nietzsche F., Tako rzecze Zaratustra. Książka dla wszystkich i dla nikogo, przekł. W. Berent, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
- Popiołek I., Czy samotność jest do zbawienia niezbędnie potrzebna?, "Horyzonty Wychowania" 11/2012 (22).
- Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, t. 1-50, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 1994-2005.
- Riesman D., Glazer N., Denney R., Samotny tłum, przekł. J. Strzelecki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1971.
- Rilke R.M., Poezje, przekł. M. Jastrun, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1987.
- Roget's Thesaurus of English words & phrases, 150th Anniversary Edition, edited by George Davidson, Penguin Books, 2002.
- Sambor J., Język polski w świetle statystyki, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2001.
- Samotność oswojona przez sztukę. Pedagogiczne rozważania i doświadczenia, red. M. Zalewska-Pawlak, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2007.
- Sieradzka-Baziur B., O projekcie Słownika pojęciowego języka staropolskiego w kontekście prac dotyczących najdawniejszego słownictwa, "Język Polski" XCII, z. 2, 2012.
- Siewiorek R., Poczwarki rosną w sieci, (dostęp: 29.03.2013).
- Turkle S., Samotni razem, 4 (195), "Charaktery" 2013.
- Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 1-5, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2003.
- Wadowski J., Samotność jako szansa - droga do doskonałości i spełnienia, w: Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, red. P. Domeracki, W. Tyburski, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2006.
- Wantuch D., Mamo, dlatego ten piasek boli, "Gazeta Wyborcza. Magazyn Krakowski" 5 kwietnia 2013.
- Cited by
- ISSN
- 2391-9485
- Language
- pol