BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Chudzicka-Czupała Agata (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Popiołek Katarzyna (SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny), Łyżnicka Agnieszka (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Title
Starość - radość czy nie radość? Społeczne, kulturowe i indywidualne uwarunkowania dobrostanu ludzi starszych
Elderliness - Joy or not a Joy? Social, Cultural and Individual Antecedents of Elderly Well-Being
Source
Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne, 2015, nr 1, s. 215-226, bibliogr. 42 poz.
Society and Education. International Humanist Studies
Keyword
Starzenie się społeczeństw, Ludzie starsi, Jakość życia, Społeczeństwo, Dobrostan
Ageing of the population, Elderly people, Quality of life, Society, Well-being
Note
summ.
Abstract
Bezpośrednią inspirację do refleksji przedstawionych w tym artykule stanowił wynik uzyskany w badaniach dotyczących kondycji psychicznej Polaków (w odniesieniu do obcokrajowców), przeprowadzonych w ramach diagnozy społecznej jakości życia: "Im ktoś starszy, w tym gorszej jest kondycji psychicznej, zwłaszcza jeśli chodzi o symptomy nieprzystosowania (depresji). (...) co więcej w przeciwieństwie do społeczeństw zachodnich (USA, Kanada) w Polsce zależność (kilkakrotnie niż tam silniejsza) między wiekiem i depresją nie jest negatywna lecz pozytywna. W Stanach Zjednoczonych to ludzie młodsi częściej cierpią na depresję niż starsi, w Polsce zaś odwrotnie: niemal z każdym rokiem życia zwiększa się nasilenie objawów depresji psychicznej" (Czapiński, 2009, s. 116).

The aim of the article is to show antecedents of well-being of elderly pepole, correlates of quality of life: the notion of happiness and life satisfaction within Polish realities. The work shows two major approaches in how elderliness is perceived by social sciences, positive and negative way, and presents its sources and consequences. The article concentrates on factors influencing well-being of elderly people and its meaning, proved by various researches and within different cultures. It also gives us a sense of direction and it shows activities which are necessary to improve the quality of life and well-being of seniors, that is critical in order to bring changes for the hurtful stereotypes and to put elderliness within the category of a task, not the category of problem. Various studies were conducted, that prove notion of staying active and useful, especially within social circle, that can be a key approach to create positive changes on how every person experiences elderliness. (author's abstract)
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Baltes, M. M., & Carstensen, L. L. (1996). The process of successful aging. Aging and Society, 16.
  2. Böhnke, P., & Kohler, U. (2010). Well-Being and Inequality (w:) S. Immerfall, G. Therborn (red.), Handbook of European Societies. Social Transformations in the 21st Century.New York: Springer Science + Business Media.
  3. Brzezińska, A. I., & Wilowska, J. A. (2010). Starość w kontekście psychologii pozytywnej. (w:) K. Wieczorowska-Tobis, D. Talarska (red.), Pomyślna starość (45-55). Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego.
  4. Cavan, R. S., Burgess, E. W., Havighurst, R. J., & Goldhamer, H. (1949). Personal adjustment in old age. Chicago: Science Research Associates.
  5. Cumming, E., & Henry, W. E. (1961). Growing old: The process of disengagement. New York: Basic Books.
  6. Czapiński, J. (1994). Psychologia szczęścia. Przegląd badań i zarys teorii cebulowej. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
  7. Czapiński, J. (2009). Waga wybranych wyznaczników warunków życia dla subiektywnej jakości życia (w:) J. Czapiński i T. Panek (red.) Diagnoza społeczna 2009. Warunki i jakość życia Polaków. Warszawa: Wyd. Rady Monitoringu Społecznego.
  8. Derejczyk, J. (2001). Geriatria a reforma ochrony zdrowia w Polsce. Służba Zdrowia.
  9. Dyczewski, L. (2002). Więź między pokoleniami w rodzinie. Lublin: Wydawnictwo KUL.
  10. Fagerström, C., Borg, C., Balducci, C., Burholt, V., Wenger, C. G., Ferring, D., Weber, G., Hols,t G., & Hallberg, I. R. (2007). Life satisfaction and associated factors among people aged 60 years and above in six European countries. Applied Research in Quality of life, 2.
  11. Fernández-Ballesteros, R. (2002). Social support and quality of life among older people in Spain. Journal of Social Issues, 58.
  12. Fernández-Ballesteros, R., Kruse, A., Zamarron, M. D., & Caprara, M. (2007). Quality of life, life satisfaction, and positive aging. (w:) R. Fernandez-Ballesteros (red.), Geropsychology: European perspectives for an aging world. Ashland: Hogrefe & Huber Publishers.
  13. Halicka, M., & Halicki, J. (2010). Przemoc wobec ludzi starych. Na przykładzie badań środowiskowych w województwie podlaskim. Białystok: Wydawnictwo Temida 2.
  14. Herero, V. G., & Extremera, N. (2010). Daily life activities as mediators of the relationship between personality variables and subjective well-being among older adults. Personality and Individual Differences, 49.
  15. Hill, R. D. (2005). Positive aging: A guide for mental health professionals and consumers. New York: W. W. Norton & Co.
  16. Kępiński, A. (1992). Rytm życia. Warszawa: Wydawnictwo Sagittarius.
  17. Kołodziej, W. (2006). Stereotypy dotyczące starzenia się i ludzi w podeszłym wieku, (w:) S. Steuden, M. Marczuk (red.), Starzenie się a satysfakcja z życia. Lublin: Wydawnictwo KUL.
  18. Makowiec-Dąbrowska, T. (2002). Wiek jako determinant zdolności do pracy ze szczególnym uwzględnieniem wysiłku fizycznego (w:) J.T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Proces starzenia się ludności. Potrzeby i wyzwania. (151-157). Łódź: Wydawnictwo Biblioteka.
  19. Mielczarek A. (2014). Wykluczenie społeczne ludzi starych - źródła, przejawy, Konsekwencje (w:) A. Zych (red.) Starość darem, zadaniem, wyzwaniem. Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza: Wyd. Stowarzyszenie Przyjaciół Domu Pomocy Społecznej "Pod Dębem".
  20. Neugarten B.L., Havighurst R.J., Tobin S.S. (1968): Personality and patterns of aging. (w:) B.L. Neugarten (red.) Middle age and aging. Chicago: University of Chicago Press.
  21. Olszewski, H. (2003). Starość i witaukt psychologiczny: atrybucja rozwoju. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
  22. Orzechowska, G. (2006). Seniorzy wobec marginalności i marginalizacji społecznej, (w:) K. Białobrzeska, S. Kawula (red.), Człowiek w obliczu wykluczenia i marginalizacji społecznej. Wokół zagadnień teoretycznych (207-212), Toruń: Wyd. Edukacyjne "Akapit".
  23. Philips, D. R., Siu, O. L., Yeh, A. G. O., & Cheng, K. H. C. (2008). Informal social support and older persons' psychological well-being in Hong Kong. Journal of Cross- Cultural Gerontology, 23.
  24. Popiołek, K. (1996). Wsparcie społeczne-zarys problematyki. (w:) red. K. Popiołek, Psychologiia pomocy (30-45). Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.
  25. Popiołek K., & Chudzicka-Czupała A. (2008). Uwarunkowania aktywności osób w podeszłym wieku. Chowanna, 2, 31.
  26. Pronzato, A. (2005). Starość czasem nadziei. Kraków: Wydawnictwo Salwator.
  27. Rowe, J. W., & Kahn, R. L. (1998). Successful aging. New York: Pantheon.
  28. Silverman, P., Hecht, L., & McMillin, D. (2000). Modeling life satisfaction among the aged: A comparison of Chinese and Americans. Journal of Cross-Cultural Gerontology, 15.
  29. Smith, J., Borchelt, M., Maier, H., & Jopp, D. (2002). Health and well-being in the young old and oldest old. Journal of Social Issues, 58.
  30. Sotgiu, I., Galati, D., Manzano, M., & Rognoni, E. (2011). Happiness Components and their Attainment in Old Age: A Cross-Cultural Comparison Between Italy and Cuba. Journal of Happiness Study, 12.
  31. Straś-Romanowska M. (1992). Los człowieka jako problem psychologiczny. Podstawy teoretyczne. Wrocław : Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  32. Synak, B. (2000). Ludzie starzy w warunkach transformacji ustrojowej. Gdańsk: Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego.
  33. Szarota, Z. (2010). Starzenie się i starość w wymiarze instytucjonalnego wsparcia. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.
  34. Tien-Hyatt, J. L. (1986). Self-perceptions of aging across cultures: Myth or reality? International Journal of Aging and Human Development, 24.
  35. Timoszyk-Tomczak, C., Bugajska, B. (2013). Satysfakcja z życia a perspektywa przyszłościowa w starości. Opuscula Sociologica, 2, 4.
  36. Walker, A. (2006). Active ageing: Maintaining health and autonomy across the life course. (w:) Geriatrics 2006, Proceedings of the International Congress of Elderly Health, Istanbul, Turkey.
  37. Veenhoven, R. (2009). How do we assess how happy we are? (w:) A. K. Dutt & B. Radcliff (red.), Happiness, economics and politics: Towards a multidisciplinary approach. Cheltenham, UK: Edward Elger Publishers.
  38. Zielińska-Więczkowska, H., Kędziora-Kornatowska, K. (2010). Determinanty satysfakcji życiowej w późnej dorosłości - w świetle rodzimych doniesień badawczych. Psychogeriatria Polska &, 1.
  39. Zych, A. A. (2010). Leksykon gerontologii. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  40. Zych, A. A. (2014). Staroć darem losu, życiowym zadaniem i wyzwaniem dla przyszłości (w:) A. Zych (red.) Starość darem, zadaniem, wyzwaniem. (347-360). Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza: Wyd. Stowarzyszenie Przyjaciół Domu Pomocy Społecznej "Pod Dębem".
  41. http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=89&langId=pl&newsId=2099&moreDocuments=yes&tableName=news, wejście na stronę 12.04.2015
  42. http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:246:0005:0010: PL:PDF, wejście na stronę 15.05.2015.
Cited by
Show
ISSN
1898-0171
Language
pol
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu