Mała dolina rzeczna w świetle lokalnej polityki przestrzennej na przykładzie Mrogi

Sowa, Dorota

Author

Sowa Dorota (Uniwersytet Łódzki)

Title

Mała dolina rzeczna w świetle lokalnej polityki przestrzennej na przykładzie Mrogi
Minor River Valleys in Local Spatial Policy - the Case of the Mroga River

Source

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, 2016, nr 24, s. 105-117, rys., bibliogr. 18 poz.

Issue title

Patterns of Local Development. Wzorce rozwoju lokalnego

Keyword

Polityka przestrzenna, Zagospodarowanie przestrzenne, Zbiorniki wodne
Spatial policy, Spatial development, Water container

Note

streszcz., summ.

Abstract

Doliny rzeczne współcześnie stanowią silny "magnes inwestycyjny". Ich atrakcyjność przyrodnicza bardzo często przekłada się na atrakcyjność budowlaną. Celem pracy jest ukazanie lokalnej - gminnej polityki przestrzennej w bezpośrednim sąsiedztwie małej rzeki, w świetle rosnącej presji inwestycyjnej. Problem ten został zobrazowany na przykładzie Mrogi w obrębie dwóch jednostek administracyjnych - gminy Brzeziny i gminy Głowno. Posłużyły temu analizy dokumentów planistycznych szczebla lokalnego (studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego) w kontekście gospodarowania przestrzenią w sąsiedztwie małej rzeki. Analizy wykazały dużą atrakcyjność przestrzeni stanowiącej bezpośrednie sąsiedztwo małej rzeki. Ukazały, że mała dolina rzeczna nie jest w stanie obronić się przed narastającą współcześnie presją urbanistyczną. Dochodzi do jej ograniczania, a wręcz fragmentaryzacji. Ma miejsce urbanizacja niemalże do samego koryta. Konieczna jest zatem prawidłowo prowadzona polityka przestrzenna uwzględniająca ochronę dolin rzecznych poprzez zachowanie ich przyrodniczych funkcji. (abstrakt oryginalny)

Irrespective of their rank and dimensions, river valleys are the most valuable ecosystems in a commune's space in terms of ecological connectivity with surrounding areas. They are evidence of the natural potential of the space, primarily for its biodiversity. At the same time they become attractive to potential investors - their natural assets attract housing construction. The aim of this paper is to present local spatial policy implemented in the areas of minor river valleys in the light of rising investment pressure. The problem is presented on the example of the Mroga river placed in two communes: Brzeziny and Głowno. Analyses of planning documents of the local level pictured the attraction of the space near small rivers and confirmed impossibility of protection of small river valleys from rising urban pressure. As a result of those processes, river valleys diminish and are fragmented (up to the river bed itself). Thus proper spatial policy taking into account the natural values of river valleys has to be implemented. It necessary to properly run local spatial policy, that takes the protection of river valleys into account is extremely difficult to curry out. Today, preserving the natural features of small river valleys becomes difficult or even impossible. (original abstract)

Full text

Bibliography

Affek A., 2013, Propozycje wskaźników środowiskowych do oceny zagospodarowania i ładu przestrzennego w gminach, [w:] Śleszyński P. (red.), Wskaźniki zagospodarowania i ładu przestrzennego w gminach, "Biuletyn KPZK PAN", Warszawa, s. 51-86.
Chmielewski J.M., 1996, Teoria urbanistyki. Wybrane zagadnienia, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
Gawroński K., 2002, Miejscowe planowanie przestrzenne jako narzędzie ochrony i kształtowania środowiska, "Rocznik Ochrony Środowiska", 4, s. 479-495.
German K., 1998, Konflikt funkcji przyrodniczych i antropogenicznych w dnach dolin, [w:] Łuczyńska-Bruzda M. (red.), Krajobraz dolin rzecznych po katastrofie, Politechnika Krakowska, Kraków, s. 53-56.
Kijowski A., Raczkowski W., 2007, Przekształcenia sieci osadniczej dolin rzecznych w Wielkopolsce i ich rola w planowaniu przestrzennym, "Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG", 7, s. 301-311.
Mikołajczak A., Borowiak K. 2013, Koncepcja zagospodarowania turystycznego obszaru parku pałacowego w Radojewie i jego okolic, "Nauka Przyroda Technologie", 7(2), #22, s. 1-10.
Parysek J.J., 2006, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej. Wybrane aspekty praktyczne, Wydawnictwo UAM, Poznań.
Pawłowska K. (red.), 2010, Zanim wybuchnie konflikt. Idea i metody partycypacji społecznej w ochronie krajobrazu i kształtowaniu przestrzeni, t. B, Jak?, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków.
Raszeja E., 2009, Krajobraz wiejski - wartość czy towar? Problemy promocji, komodyfikacji i autentyczności w projektowaniu zagospodarowania turystycznego, "Nauka Przyroda Technologie", 3(1), #36, s. 1-9.
Rozporządzenie nr 19 Wojewody Skierniewickiego z dnia 2 lipca 1997 roku w sprawie wyznaczenia Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego "Dolina Mrogi" w gminie Rogów i Brzeziny, Dz. U. Województwa Skierniewickiego, nr 15, poz. 80.
Rozporządzenie nr 36 Wojewody Skierniewickiego z dnia 28 lipca 1997 roku w sprawie wyznaczenia obszarów chronionego krajobrazu, Dz. U. Województwa Skierniewickiego, nr 18, poz. 113.
Tołwiński T., 1963, Zieleń w urbanistyce, PWN, Warszawa.
Tomczak A., Sowa D., 2011, Ochrona przyrody jako wyznacznik kształtowania przestrzeni, [w:] Górski M. (red.), Prawo ochrony przyrody a wolność gospodarcza, Łódź-Poznań, s. 419-434.
Tomczak A., Sowa D., 2012, Praktyka kształtowania zabudowy mieszkaniowej na poziomie planowania miejscowego, [w:] Dzieciuchowicz J., Groeger L. (red.), Kształtowanie przestrzeni mieszkaniowej miast. Shaping the Urban Residential Area, "Space-Society-Economy", 11, Department of Spatial Economy and Spatial Planning, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 71-88.
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 roku, Dz. U., 2012, poz. 647 z późn. zm.).
Wojciechowski H.K., 2000, Człowiek i rzeka w układzie przyrodniczym i gospodarczym, [w:] Kołtuniak T. (red.), Rzeki - kultura, cywilizacja, historia, t. 9, Katowice, s. 187-198.
Załącznik nr 3 do uchwały XLIX/324/2014 Rady Gminy Brzeziny z dnia 14 listopada 2014 roku.
Załącznik nr 8 do uchwały XXX/131/12 Rady Gminy Głowno z dnia 28 grudnia 2012 roku.

Cited by

ISSN

1508-1117

Language

pol

URI / DOI

BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

Main menu