BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Stadnik Katarzyna (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
Title
Entering the World of the Sacred: Memory, Time and Space in John Paul II's "Roman Triptych"
Pamięć, czas i przestrzeń w "Tryptyku rzymskim" Jana Pawła II
Source
Horyzonty Wychowania, 2016, vol. 15, nr 36, s. 67-86, bibliogr. 43 poz.
Horizons of Education
Issue title
Pamięć - konteksty humanistyczne i społeczne
Keyword
Językoznawstwo, Kultura, Procesy poznawcze, Nauka
Linguistics, Culture, Cognitive processes, Science
Note
streszcz., summ.
Jan Paweł II
Abstract
CEL NAUKOWY: Artykuł omawia kwestię znaczenia pamięci dla podtrzymywania ciągłości kultury. Poprzez termin kultura rozumiemy wyidealizowany system poznawczy, obejmujący wiedzę, wartości i przekonania członków danej wspólnoty, zaś język postrzegany jest poprzez pryzmat swojej roli w transmisji kulturowej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W naszym ujęciu pamięć stanowi punkt zbieżności dla rozważań dotyczących aksjologicznych i pedagogicznych aspektów międzypokoleniowego transferu wiedzy. Stosując metodologię językoznawstwa kognitywnego, polegającą na uwzględnieniu wyników badań z pokrewnych dziedzin w ramach kognitywistyki, odwołujemy się m.in. do prac z dziedziny psychologii poznawczej. W artykule koncentrujemy się na badaniu obrazowania w języku religijnym, przy czym Biblię postrzegamy jako repozytorium bogatej metaforyki religijnej, będące źródłem domen pojęciowych pozwalających na wyrażanie abstrakcyjnych pojęć, związanych z prawdami wiary chrześcijańskiej. PROCES WYWODU: W artykule analizujemy obrazowanie językowe w Tryptyku rzymskim Jana Pawła II. Zwracamy szczególną uwagę na fakt, iż Autor wykorzystuje ideę tryptyku jako przedstawienia wizualnego w celu nadania swoim medytacjom uporządkowanej struktury. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: We wnioskach analizy podkreślamy niezwykłą kreatywność, jaką wykazał się Jan Paweł II w językowym kształtowaniu pojęcia czasu i przestrzeni. Wykazujemy, iż dane językowe zaświadczają o tym, że konstrukcja czasu i przestrzeni w utworze wynika z połączenia uwarunkowań społeczno-kulturowych oraz doświadczeń osobistych Karola Wojtyły. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W podsumowaniu artykułu zwracamy uwagę na rolę poznania przestrzennego i reprezentacji zewnętrznych, takich jak idea malarskiego tryptyku, których wpływ widoczny jest w sposobie przedstawienia czasu i przestrzeni w Tryptyku rzymskim. Odwołując się do zaproponowanej przez autorkę artykułu koncepcji panchronii, sugerujemy, że pojęcie to można rozumieć w odniesieniu do usytuowanej natury ludzkich procesów poznawczych, nie zaś jedynie w stosunku do synchronii i diachronii, tj. językoznawczych perspektyw badawczych, dotyczących relacji język a czas. Wskazujemy, że tak rozumiana koncepcji panchronii może stanowić przyczynek do rozwoju dialogu pomiędzy nauką i wiarą. (abstrakt oryginalny)

RESEARCH OBJECTIVE: The paper addresses the role of memory in sustaining the continuity of culture. While culture is seen as an idealised cognitive system, comprising the knowledge, values, and beliefs of members of a community, language is viewed as a cognitive tool that functions an aid to cultural transmission. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: We underscore the fundamental importance of memory as a cornerstone of the correlation between the axiological and pedagogical aspects of the transfer of knowledge across generations of community members. The paper adopts a cognitive-cultural viewpoint on the phenomenon of memory and its grounding in culture. We employ the cognitive-linguistic methodology of converging evidence, including selected insights from cognitive psychology. In our study, we investigate this issue by exploring the imagery of religious language, the Bible being the ultimate source of Christian ideas on how to represent abstract notions concerning religious truths. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Specifically, we analyse the use of linguistic imagery in John Paul II's Roman Triptych. Since the Author's speculative thought encourages meditation on the human condition in the world and their relationship with God, a substantial amount of imagery is Biblical in nature. RESEARCH RESULTS: We underscore the creativity of Wojtyła's linguistic choices that reveal a specific conceptualisation of time and space, which derives from the Author's sociocultural situatedness. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: In conclusion, we account for the role of spatial thought and external representations in shaping the unique space-time of the Triptych. We suggest that the results of the linguistic-cultural analysis may foster the dialogue between science and religion by offering our own interpretation of panchrony, which we show to be derivative of human situated cognition, rather than a label applicable to a perspective onto the language-time relation within the domain of linguistic study (vis-à-vis the dichotomy of synchrony and diachrony). (original abstract)
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Acts of the Apostles. (2016). Retrieved from: www.kingjamesbibleonline.org.
  2. Barsalou, L.W. (2016a). On Staying Grounded and Avoiding Quixotic Dead Ends. Psychonomic Bulletin & Review. doi: 10.3758/s13423-016-1028-3.
  3. Barsalou, L.W. (2016b). Situated conceptualization: Theory and applications. In: Y. Coello & M.H. Fischer (Eds.), Foundations of embodied cognition, Volume 1: Perceptual and emotional embodiment. East Sussex, UK: Psychology Press, 11-37.
  4. Bernárdez, E. (2008). Collective cognition and individual activity: Variation, language and culture. In: R. Frank, R. Dirven, T. Ziemke, & E. Bernárdez (Eds.), Body, Language and Mind. Volume 2: Sociocultural Situatedness. Berlin - New York: Mouton de Gruyter, 137-166.
  5. Bieńkowska, D. (2004). O znaczeniu słowa "próg" i niektórych cechach poezji Jana Pawła II (na materiale Tryptyku rzymskiego). Łódzkie Studia Teologiczne, 13, 261-272.
  6. Bosing, W. (2010). Hieronim Bosch. Translated by E. Wanat. Taschen.
  7. Collins, K., Kidd, P., & N. Turner. (2014). The St. Albans Psalter: Painting and Prayer in Medieval England. Los Angeles: J. Paul Getty Museum.
  8. Duffy, S.E., & Evans, V. (2016). The top trumps of time: Factors motivating the resolution of temporal ambiguity. Language and Cognition. doi:10.1017/ langcog.2016.8.
  9. Evans, V. (2013). Temporal frames of reference. Cognitive Linguistics, 24/3, 393-435.
  10. Evans, V. (2007). A glossary of Cognitive Linguistics. Edinburgh: EUP.
  11. Evans, V., & Green, M. (2006). Cognitive Linguistics: An Introduction. Edinburgh: EUP.
  12. Garbol, T. (2003). Tryptyk - nie tylko - rzymski. In: A. Wierzbicki (Ed.), Wokół "Tryptyku rzymskiego" Jana Pawła II. Lublin: TN KUL, 216-223.
  13. Głowiński, M., Kostkiewicz, T., OkopieńSławińska, A., & Sławiński, J. (Eds.). (2008). Słownik terminów literackich. Ossolineum.
  14. Grzegorczykowa, R. (2012). Świat widziany przez słowa. Warszawa: WUW.
  15. Hebrews, Epistle to. (2016). Retrieved from: http://www.kingjamesbibleonline.org.
  16. Howe, B. & Green, J. (Eds.). (2014). Cognitive Linguistic Explorations in Biblical Studies. De Gruyter.
  17. John Paul II. (2011). Pamięć i tożsamość. Kraków: Znak.
  18. Kołakowski, L. (2009). Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne eseje. Kraków: Znak.
  19. Kowalczyk, S. (2005). Filozofia kultury. Lublin: KUL.
  20. Kövesces, Z. (2006). Language, mind, and culture. Oxford: OUP.
  21. Król, Z. (2016). Mathematics and God's Point of View. Studies in Logic, Grammar and Rhetoric, 44 (1), 81-96. doi: 10.1515/slgr-2016-0005.
  22. Luke, the Gospel of. (2016). Retrieved from: http://www.kingjamesbibleonline.org.
  23. Miles, M. (1985). Image as insight: Visual understanding in Western Christianity and secular culture. Boston: Beacon Press.
  24. Muzaini, H., & Yeoh, B. (2005). War landscapes as 'battlefields' of collective memories: reading the Reflections at Bukit Chandu, Singapore. Cultural Geographies, 12(3), 345-365.
  25. Nielsen, J. (2014). The Cognitive Structures In Galatians 1:4. In: B. Howe, & J. Green (Eds.), Cognitive Linguistic Explorations in Biblical Studies. De Gruyter, 145-168.
  26. Pociej, B. (2003). Uwagi na temat Tryptyku rzymskiego. In: A. Wierzbicki (Ed.), Wokół "Tryptyku rzymskiego" Jana Pawła II. Lublin: TN KUL, 139-144.
  27. Pope Francis. (2013). Lumen fidei. Retrieved from: http://w2.vatican.va/content/francesco/en/encyclicals/documents/papa-francesco_20130629_enciclica-lumen-fidei.html.
  28. Pope John Paul II. (1998). Fides et ratio. Retrieved from: http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_14091998_fides-et-ratio.html.
  29. Ratzinger, J. (2003). Komentarz teologiczny do Tryptyku rzymskiego. In: A. Wierzbicki (Ed.), Wokół "Tryptyku rzymskiego" Jana Pawła II. Lublin: TN KUL, 29-32.
  30. Ravasi, G. (2004). Hiob. Część 1. Translated by B. Rzepka. Kraków: Salwator.
  31. Ravasi, G. (2013). Biblia i wyobraźnia artystyczna. In M. Pieniążek-Samek (Ed.), Nowy leksykon sztuki chrześcijańskiej. Kielce: Jedność, 141-144.
  32. Revelation. (2016). Retrieved from: www.kingjamesbibleonline.org.
  33. Ryken, L., Wilhoit, J., & T. Longman III. (1998). Dictionary of biblical imagery. Downers Grove, Ill.: InterVarsity Press.
  34. Sandler, L. (1983). The Psalter of Robert de Lisle in the British Library. London: Harvey Miller.
  35. Seweryniak, H. (2010). Geografia wiary. Warszawa: Biblioteka Więzi.
  36. Sharifian, F. (2013). Cultural Linguistics. In: C. Chapelle (Ed.), The Encyclopedia of Applied Linguistics. Blackwell Publishing. doi: 10.1002/9781405198431. wbeal0299.
  37. Sweetser, E., & DesCamp, M. (2014). Motivating Biblical Metaphors for God. In: B. Howe, & J. Green (Eds.), Cognitive Linguistic Explorations in Biblical Studies. De Gruyter, 7-23.
  38. Tomaszewki, M. (2003). Otwierają się nowe okna. In: A. Wierzbicki (Ed.), Wokół "Tryptyku rzymskiego" Jana Pawła II. Lublin: TN KUL, 145-150.
  39. Tversky, B. (2016). Lines: Orderly and Messy. In J. Portugali, & J. Stolk (Eds.), Complexity, Cognition, Urban Planning and Design. Springer International Publishing, 237-250.
  40. Tversky, B. (2015). On abstraction and ambiguity. In: J. Gero (Ed.), Studying Visual and Spatial Reasoning for Design Creativity. Springer International Publishing, 215-223.
  41. Wojtyła, K. (2003). Tryptyk rzymski/ Roman triptych (J. Peterkiewicz, Trans.). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  42. Wojtyła, K. (2011). Poezje-Poems (J. Peterkiewicz, Trans.). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
  43. West, S. (2012). Sacred architecture, Gothic architecture. In: K. Woods (Ed.), Art & visual culture 1100-1600. Tate Publishing in association with The Open University, 55-91.
Cited by
Show
ISSN
2391-9485
Language
eng
URI / DOI
http://dx.doi.org/10.17399/HW.2016.153604
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu