BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Tarasiuk Renata (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach)
Title
Polityczne i kulturowe aspekty szehity w Polsce
Political and Cultural Aspects of Jewish Shehita (Kosher Slaughter) in Poland
Source
Doctrina. Studia społeczno-polityczne, 2016, nr 13, s. 221-250, bibliogr. 57 poz.
Doctrina. Social and Political Journal
Keyword
Żydzi, Bezpieczeństwo narodowe, Kultura, Religia, Tożsamość narodowa, Regulacje prawne
Jews, National security, Culture, Religion, National identity, Legal regulations
Note
streszcz., summ.
Abstract
W artykule przedstawiono problem bezpieczeństwa kulturowego i religijnego społeczności żydowskiej w Polsce, opisany przez pryzmat fundamentalnej dla Żydów tradycji kaszrut (kuchni koszernej), ze szczególnym uwzględnieniem sugerowanej w tytule problematyki szehity (religijnego uboju zwierząt). W tekście opisano znaczenie tradycji religijnej w kształtowaniu więzi społecznych Żydów, religijne konteksty szehity, omówiono miejsce szehity w piśmiennictwie religijnym oraz komentarze religijne. W dalszej części artykułu przedstawione zostały dzieje szehity w Polsce na tle polskiego ustawodawstwa i relacji międzykulturowych. Ostatnia część artykułu dotyczy współczesności po przemianach politycznych 1989 r., w tym sporów politycznych na tle legalności konstytucyjnej zgodności religijnego uboju zwierząt. (abstrakt oryginalny)

The article present the problem of cultural and religious security, of Jewish community in Poland, described by the prism of kashrut's (kosher kitchen) tradition which is fundamental for Jewry and for which particular is shehita (religious/ritual slaughter). In the text was described how important is the religious tradition in the formation of social relations, religious contexts of shehita, was discussed the place of shehita in religious literature and comments. Later, in the article the auctor shows in diachronic perpective the history of shehita in Poland on the background of Polish legislation and multicultural relations. The last part of this article applies to the present day after political transformations of 1989, taking into account the constitutional legality and compatibility of religious slaughter of animals.(original abstract)
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Adamczewski P. , Koszerne czy trefne, http://adamczewski.blog.polityka.pl/010/12/ 10/koszerne-czy-trefne/
  2. Asz N., rabin, W obronie uboju rytualnego, wyd. II popr. 1936, za: http://the614thcs. com/19.1727.0.0.1.0.phtml
  3. Banaszak B., Opinia prawna w sprawie dopuszczalności dokonywania w Polsce tzw. uboju rytualnego po dniu 1 stycznia 2013, sporządzona dn. 13 września 2013 r. na zlecenie Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej.
  4. Borecki P., Uwagi o statusie prawnym wyznawców judaizmu na ziemiach polskich, "Czasopismo Prawno-Historyczne" t. LXII, z. 2, 2010.
  5. Brach-Czaina J. Księga żydowskich wspomnień, "Midrasz", grudzień 2000, http://www. midrasz.home.pl/2000/gru/gru00_4.html
  6. Bychowski Z., Ubój rytualny z punktu widzenia humanitarnego i sanitarnego. Referat wygłoszony 22 lutego 1928, Warszawa 1936.
  7. [amk] Gminy żydowskie: decyzja TK to wyraz rozsądku, "Rzeczpospolita" 10.12.2014.
  8. http://www.rp.pl/artykul/960322,1163882-Gminy-zydowskie--Decyzja-TK-to-przejawrozsadku. html? referer=redpol
  9. Cała A. Ochrona bezpieczeństwa fizycznego Żydów w Polsce powojennej. Komisje specjalne przy Centralnym Komitecie Żydów w Polsce, Warszawa 2014.
  10. Chouraqui A., Czasy biblijne, tłum. L. Kossobudzki, Warszawa 2012.
  11. Cohen A., Talmud. Syntetyczny wykład na temat Talmudu i nauk rabinów dotyczących religii, etyki i prawodawstwa, Warszawa 1999.
  12. Co każdy powinien wiedzieć o judaizmie, praca zbiorowa, tłum. M. Ruta, Kraków 2007.
  13. Co znaczy koszerny? http://www.chabad.org.pl/index.php/judaizm-i-zycie/zydowskiepojecia/co-znaczy-koszerny
  14. Drath J., Ubój rytualny w polskim systemie prawnym, "Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych. Kwartalnik" 3/2015.
  15. Eisenbach A., Emancypacja Zydów na ziemiach polskich 1785-1870 na tle europejskim, Warszawa 1988.
  16. Ferfecki W., Spór o ubój rytualny. Rolnicy chcą odszkodowań, "Rzeczpospolita" 19.01.2015. http://www.rp.pl/artykul/1172419.html?print=tak&p=0
  17. Goldstein Y., rabin, A Semicha Aid for Learning the Laws of Basar Bechalav, Includes Summaries and Hundreds of Practical Q&A, Beitar Elite, b.d. Israel.
  18. Greenwald Z., rabin, Bramy Halachy. Religijne prawo żydowskie, tłum. J. Białek, red. rabin S. Pecaric, L. Kośka, Kraków 2005.
  19. Grynberg H., Memorbuch, Warszawa 2000.
  20. Heschel A. J., Szabat i jego znaczenie dla współczesnego człowieka, tłum. H. Kalkowski, ilustr. I. Schor, Kraków 2009.
  21. Hurwic-Nowakowska I., Żydzi polscy 1947-1959. Analiza więzi społecznej ludności żydowskiej, Warszawa 1996.
  22. Huntington S. P., Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, przeł. H. Jankowska, Warszawa 2006.
  23. Jedenasty Międzynarodowy Kongres Opieki nad Zwierzętami w Bernie (Szwajcarja), "Przyjaciel Zwierząt" Warszawa, październik 1894.
  24. Kameraz-Kos N., Święta i obyczaje żydowskie, wyd. 9, Warszawa 2008.
  25. Krajewski S., Żydzi, judaizm, Polska, Warszawa 1997.
  26. Linderman S., Freedom of Religion vs. Animal Rights , "Theo Jewish Magazine", wrzesień 2011, za wersją elektroniczną: szehita - temat aktualny [tłum.: P.J.] http://the614thcs.com/ 17.1776.0.0.1.0.phtml
  27. Steinsaltz A., rabin, Aleph Society Inc, Kidusshin 57 a-b. http://steinsaltz.org/learning
  28. Maslin S. J., Gates of Mitzvah: A Guide to the Jewish Life Cycle, Centra; Conference of American Rabbis. Committee on Reform Jewish Practice, b.m.1979.
  29. Maszewska Knappe J., Walka z ubojem rytualnym w Europie. Odczyt wygłoszony w Warszawie w dn. 15 stycznia pod egidą Tow. Opieki nad Zwierzętami, Warszawa 1936.
  30. "Midrasz" 6 (6), 1997.
  31. Midrash Rabbah, translated into English with notes, glossary and indices under the editorship of rabbi dr H. Freedman and Maurice Simon, with foreword by rabbi J.Epstein, b.d. m.w., s. 361. https://archive.org/stream/RabbaGenesis/midrashrabbahgen027557mbp (dostęp z dn. 23.10.2016)
  32. Mroczkowski S., Frieske A., Grochowska E., Piwczyński D., Sitkowska B., Ubój rytualny w świetle prawa II RP, "Przegląd Hodowlany" 2/2014,
  33. Nussbaum H., Przewodnik judaistyczny obejmujący kurs literatury i religii, Warszawa 1893.
  34. Oz A., Ultra-ortodoksyjni Żydzi, [w:] Wielokulturowy Izrael, tłum. A. Olek, A. Rawska, W. Tworek, Warszawa 2011.
  35. Polonsky A., Polish-Jewish Relations since 1984: Reflections of a Participant/Stosunki polsko- żydowskie od 1984 roku: refleksje uczestnika, Kraków-Budapeszt 2009.
  36. Prost Edmund K., Polskie przepisy sanitarno-weterynaryjne. Obrót, ubój i badanie sanitarnoweterynaryjne zwierząt rzeźnych i mięsa, Lublin 1993.
  37. Prost Edmund K., Zwierzęta rzeźne i mięso - ocena i higiena, Lublin 2006.
  38. Prawda o żydowskim uboju rytualnym, zest. i oprac. E.J. Majzel, Łódź 1936.
  39. Rochowicz P., Ubój rytualny. Czy Trybunał naruszył Konstytucję?, "Rzeczpospolita" 20.02.2015, http://www.rp.pl/artykul/1180781-Uboj-rytualny--Czy-Trybunal-naruszylKonstytucje.html#ap-1
  40. Rosik M/, Rapaport I., Wprowadzenie do literatury i egzegezy żydowskiej okresu biblijnego i rabinicznego. Wrocław 2009.
  41. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie kwalifikacji osób uprawnionych do zawodowego uboju oraz warunków i metod uboju i uśmiercania zwierząt z dn. 9 września 2004 r. (Dz.U. 2004, nr 205, poz. 2102 ze zm.)
  42. Rudy M., Rudy A., Mazur P., Ubój rytualny w prawie administracyjnym, Warszawa 2013.
  43. Seidman H., Prawda o uboju rytualnym: odpowiedź ks. Stanisławowi Trzeciakowi, Warszawa 1936.
  44. Światowa Deklaracja Praw Zwierząt uchwalona przez UNESCO w dn. 15.1.1978 r., http://www.animalpastor.eu/dok/unesco.pdf
  45. Talmud babiloński. Gemara edycji wileńskiej z objaśnieniami i komentarzami: Berachot rozdz. II; Kiduszin rozdz. III; Bawa Kama rozdz. I , red. S. Pecaric, L. Kośka, Kraków 2010.
  46. Trachtenberg J., Diabeł i Żydzi. Średniowieczna koncepcja Żyda a współczesny antysemityzm, tłum. R. Stiller, Gdynia 1997.
  47. Trepp L., Żydzi. Naród, historia, religia, tłum. S. Lisiecka, Warszawa 2009.
  48. Trzeciak S., Ubój rytualny w świetle Biblii i Talmudu, Warszawa 2002.
  49. Unterman A. Żydzi. Wiara i życie, tłum. J. Zabierowski, Warszawa 2002.
  50. Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z dn. 17 maja 1989 r. , Dz.U. 1989, nr 29, poz. 155.
  51. Ustawa z dn 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczpospolitej Polskiej z dn. 20 lutego 1997 r., Dz.U. 1997, nr 41, poz. 251.
  52. Wojciech Olejniczak: w UE w najbliższych latach będzie zakaz uboju rytualnego, wiadomości. wp.pl z dn. 19.07.2013, http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Wojciech-Olejniczakw-UE-w-najblizszych-latach-bedzie-zakaz-ubojurytualnego,wid,15826839,wiadomosc.html (dostęp z dn. 07.06.1017)
  53. Woleński J., Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie uboju rytualnego budzi poważne wątpliwości, "Gazeta Wyborcza" 18.12.2015. http://wyborcza.pl/1,75968,17153016, Wrok_Trybunalu_Konstytucyjnego_w_sprawie_uboju_rytualnego.html#ixzz4P3saDSqv
  54. Woleński J., Trybunału Konstytucyjnego problemy z logiką, "Dziennik opinii. Krytyka Polityczna", 26.02.2015 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/0150226/ wolenski-waga-trybunalu-konstytucyjnego-nie-byla-wytarowana
  55. Wzgórze Świątynne. Har HaBajit, http://www.chabad.org.pl/swieta/trzy-tygodnie/ 732-wzgorze-swiatynne
  56. Zadarecki T., Z Biblią i Talmudem w walce, Warszawa 1936.
  57. Zagłada Żydów. Pamięć narodowa a pisanie historii w Polsce i we Francji, red. B. Engelking, J. Leociak, D. Libionka, A. Ziębińska-Witek, Lublin 2006
Cited by
Show
ISSN
1730-0274
Language
pol
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu