BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Roszkowska Ewa (Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie)
Title
Alpejska działalność Mariana Smoluchowskiego
Alpine Activities of Marian Smoluchowski
Source
Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie, 2012, nr 26, s. 213-238, bibliogr. 56 poz.
Keyword
Biografie
Biography
Note
streszcz., summ.
Country
Alpy
Alp
Smoluchowski Marian
Abstract
Większość publikacji dotyczących życia i osiągnięć Mariana Smoluchowskiego analizuje bardzo dokładnie jego działalność naukową, pomijając bądź poświęcając niewiele miejsca jego największej pozanaukowej pasji, jaką bez wątpienia były góry i wspinaczka. Poniższy artykuł, uzupełniając dotychczasową wiedzę o aktywności górskiej Mariana Smoluchowskiego, koncentruje się na jego aktywności wspinaczkowej prowadzonej w Alpach. Omawia on, na tle ówczesnej sytuacji w alpinizmie europejskim, narodziny i rozwój zainteresowania wspinaczką górską tytułowego bohatera, ukazuje jego dokonania i stosunek do gór i wspinania się oraz jego miejsce w dziejach polskiej eksploracji Alp. Dopełnieniem powyższego jest zestawienie osiągnięć alpinistycznych Mariana Smoluchowskiego, opracowane na podstawie jego wspomnień, opisy dróg publikowane w prasie specjalistycznej (niemieckojęzycznej) i materiały archiwalne. (abstrakt oryginalny)

In Polish mountain historiography there are no studies presenting the alpine activities of Marian Smoluchowski. This article constitutes a look at the life of the title hero through the prism of his mountain passion and is the first attempt to assess the importance of his activities in the Alps and achievments. Marian Smoluchowski was connected with mountains by all life. His mountaineering was based on the cult of self-reliance and clean style. He consciously rejected the help of a highlanderguide, replacing it with the pleasure and difficulty of covered routes, i.e. to the benefit of modernistic clear climbing. A characteristic feature of Marian Smoluchowski's attitude towards climbing was the apotheosis of a conquering fight and the apotheosis of man's struggle with mountains - struggle with difficulties of overcoming terrain as well as oneself. There is no doubt that Marian Smoluchowski through his mountain activities, had impact on the development of Polish mountaineering in the Tatra. (original abstract)
Accessibility
The Library of Warsaw School of Economics
The Library of University of Economics in Katowice
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Curriculum Vitae Mariana Smoluchowskiego z 24 lutego 1899 r., Państwowe Archiwum Obwodu Lwowskiego we Lwowie.
  2. Maślanka J., Zaranie polskiego alpinizmu, rkps., Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie.
  3. Maślanka J., Zaranie polskiego alpinizmu, masz., Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie.
  4. Wycieczki górskie Tadeusza Smoluchowskiego w Alpach, Tatrzański Park Narodowy - Ośrodek Dokumentacji Tatrzańskiej im. Zofii Radwańskiej-Paryskiej i Witolda Henryka Paryskiego.
  5. Marian Smoluchowski (1872-1917), "Wieści" 1973, nr 35, s. 8.
  6. Festrede, "Mittheilungen der Akademischen Section «Wien»" 1898, nr 2, s. 28.
  7. Lorenz H., Grohmannscharte, "Mittheilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1894, nr 24, s. 297-298.
  8. "Mittheilungen der Akademischen Section «Wien»" 1903, nr 1, s. 28.
  9. "Österreichische Alpenzeitung" 1892, s. 94.
  10. M. Smoluchowski, Kartenskizze der Langkofelgruppe, "Mittheilungen der Akademischen Section «Wien»" 1896, nr 2.
  11. Smoluchowski M., Die neuen Touren des Jahres 1892, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 10, s. 129.
  12. Smoluchowski M., Die neuen Touren des Jahres 1892 (Schluss aus Nr.10), Tschirspitzen, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 12, s. 149-150.
  13. Smoluchowski M., Lauriswand, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 20, s. 249.
  14. Smoluchowski M., Sett Sass, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 20, s. 249-250.
  15. Smoluchowski M., Sellagruppe, "Mittheilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1894, nr 23, s. 288-289.
  16. Smoluchowski M., Wycieczki górskie w Szkocji, "Taternik" 1915-1921, s. 5-9.
  17. Smoluchowski T., Grödener Dolomiten, Fünffingerspitze, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 20, s. 249.
  18. Smoluchowski T., Die Neuen Touren des Jahres 1893 in den Ostalpen, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1894, nr 15, s. 185-186.
  19. Smoluchowski T. und M., Sass dal Léc, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 3, s. 34-35.
  20. Smoluchowski T. und M., Mesules von Ost, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 3, s. 35.
  21. Smoluchowski T. und M., Piz Ciavatzes, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 3, s. 36.
  22. Smoluchowski T. und M., Rieserferner-gruppe, Südliche und Nördliche Gabelspitze, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 4, s. 46-47.
  23. Smoluchowski T. und M., Laaserspitze (3303 m) - Schluderspitze (3231 m) - Schluderzahn (3255 m), "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 7, s. 93.
  24. Smoluchowski T. und M., Cirspitzen, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1893, nr 8, s. 106-107.
  25. Favaretto F., Zannini A., Gruppo di Sella, Milano 1991.
  26. Goedecke R., Sella - Landkofel, I. Auflage, München 1996.
  27. Goetel W., Marian Smoluchowski - człowiek gór, "Wierchy" 1953, s. 80- 100.
  28. Goetel W., Marian Smoluchowski, "Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego" 1917/1918, s. 42-52.
  29. Goetel W., Ze wspomnień osobistych o Marianie Smoluchowskim, "Kosmos" 1917, nr 5-12, s. 218-230.
  30. Klemensiewicz Z., Marjan Smoluchowski, "Taternik" 1915-1921, s. 3-4.
  31. Kurczab J., Osiągnięcia alpinistów polskich w Alpach na tle alpinizmu światowego (1786-1975), [w:] Materiały z teorii i dydaktyki alpinizmu, pod red. A. Matuszyka, Kraków 1990, s. 30-32.
  32. Kurz M., Alpinisme hivernal - le skieur dans les Alpes, Paris 1925.
  33. Maślanka J., Zaranie polskiego alpinizmu, [w:] W skałach i lodach świata, pod red. K. Saysse-Tobiczyka, t. 1., Na szczytach gór Europy, Warszawa 1957, s. 257-278.
  34. Meciani L. i P., Odle, Pùez. Dolomiti tra Gardena e Badia, Milano 2000.
  35. Nyka J., Alpinizm. Wszystko o..., Warszawa 1976.
  36. Personnachrichten, Prof. Dr Marian v. Smoluchowski †, "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1917, nr 17-18, s. 121.
  37. Pichl E., Wiens Bergsteigertum, Wien 1927.
  38. Polski słownik biograficzny, t. 39, Warszawa - Kraków 1999, s. 325-329, 331-332.
  39. Polskie pierwsze wejścia w Alpach, "Taternik" 1931, nr 5-6, s. 137-139.
  40. Roszkowska E., Alpinizm europejski 1919-1939. Ludzie - tendencje - osiągnięcia, Kraków 2007.
  41. Roszkowska E., Okres "wiedeński" w polskiej działalności alpinistycznej (1890-1914), [w:] Z najnowszej historii kultury fizycznej w Polsce, t. VIII pod red. L. Nowaka, Gorzów Wlkp. 2008, s. 145-159.
  42. Roszkowska E., Taternictwo polskie. Geneza i rozwój do 1914 r. (w przygotowaniu). Saysse-Tobiczyk K., Z dziejów polskiego alpinizmu, [w:] W górach wysokich, Warszawa 1985, s. 15-23.
  43. Schmidkunz W., Alpine Geschichte in Einzeldaten, "Alpines Handbuch" t. 1., Leipzig 1931.
  44. Smoluchowski R., Life of Marian Smoluchowski, [w:] S. Chandrasekhar, M. Kac and R. Smoluchowski, Marian Smoluchowski : his life and scientific work, Warsaw 2000, s. 9-14.
  45. Szczepański J.A., Zamiast dziejów polskiego alpinizmu, "Taternik" 1931, nr 5-6, s. 112.
  46. Teske A., Marian Smoluchowski. Życie i twórczość, Kraków 1955.
  47. Teske A., Marian Smoluchowski: Leben und Werk, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1972.
  48. Zsigmondy E., Die Gefahren der Alpen, Lepizig 1885.
  49. Grotowski K., Marian Smoluchowski: taternik i narciarz, http://www. zwoje- scrolls.com/zwoje35/text19p. htm#r4.
  50. Soukup R.W., Bedeutende Naturwissenschaftler als Gründungsväter europäischer alpiner Vereine, http://www.rudolf-ernersoukup.at/Publikationen/ Dokumente/Gruendungsvaeter_alpiner_Vereine.pdf.
  51. "Mitteilungen des Deutschen und Österreichischen Alpenvereins" 1885- 1937.
  52. "Mittheilungen der Akademischen Section «Wien»" 1896-1910.
  53. "Österreichische Alpenzeitung" 1892.
  54. "Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego" 1917/1918.
  55. "Taternik"1907-1939.
  56. "Wierchy" 1923-1953.
Cited by
Show
ISSN
0867-3888
Language
pol
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu