Państwowe przedsiębiorstwo pocztowe, telegraficzne i telefoniczne w II Rzeczypospolitej

Sobień, Karol

Author

Sobień Karol (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, doktorant)

Title

Państwowe przedsiębiorstwo pocztowe, telegraficzne i telefoniczne w II Rzeczypospolitej
State postal, telegraph and telephone company in the Second Polish Republic

Source

Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace / Szkoła Główna Handlowa, 2017, nr 3, s. 169-191, wykr., bibliogr. 23 poz.

Keyword

Usługi pocztowe, Komercjalizacja przedsiębiorstw państwowych, Wynik finansowy
Postal services, Commercialization of state-owned enterprises, Financial performance

Note

streszcz., summ.

Abstract

Rozwój działalności poczty można podzielić na cztery okresy. Pierwszy obejmuje prace organizacyjne i unifikacyjne, trwa do czasu ustawy o poczcie, telegrafie i telefonie (czyli też do stabilizacji złotego w 1924 r.). Drugi okres to etap funkcjonowania w warunkach stabilizacji gospodarki i kończy się powstaniem przedsiębiorstwa Polska Poczta, Telegraf i Telefon w 1928 r. Trzecim okresem są przygotowania przedsiębiorstwa do komercjalizacji. Czwarty - od 1933 r. - jest okresem faktycznej komercjalizacji przedsiębiorstwa PPTiT. Rozwój przedsiębiorstwa uzależniony był od ogólnego rozwoju państwa. W pierwszych latach postępował wraz z odbudową państwa polskiego. Co więcej, jego działalność znacznie wpływała na tę odbudowę, przez co była ważnym jej aspektem. Wraz z polepszeniem koniunktury gospodarczej przedsiębiorstwo przestawało potrzebować pomocy państwowej i zostało wyodrębnione z administracji państwa. Komercjalizacja wymusiła kolejną reorganizację PPTiT, dzięki czemu - jak się okazało - możliwy był rozwój przedsiębiorstwa. (fragment tekstu)

The article presents an analysis of one of the main companies in pre-war Poland. The author describes how the activities of postal, telegraph and telephone services were organized and the importance of state telecommunications company for organizing social and economic life, particularly through monolithic approach to distribution of information in Poland. This is followed by description of commercialization of the company and its further development, particularly during the Great Depression. (original abstract)

Accessibility

The Library of Warsaw School of Economics
The Library of University of Economics in Katowice

Full text

Bibliography

Dekret o utworzeniu Pocztowej Kasy Oszczędnościowej, Dziennik Praw Państwa z 8 lutego 1919; DzUrz Ministerstwa Poczt i Telegrafów z 15 lutego 1919, nr 3, poz. 2.
Dekret: Ustawa o wyłączności poczty, telegrafu i telefonów, Dziennik Praw Państwa z 8 lutego 1919.
Ustawa z dnia 27 maja 1919 r. o państwowej wyłączności poczty, telegrafu i telefonu, DzU 1919, nr 44, poz. 310.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1924 r. o Pocztowej Kasie Oszczędności, DzU 1924, nr 55, poz. 545.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1927 r. w sprawie ustanowienia urzędu Ministra Poczt i Telegrafów, DzU 1927, nr 5, poz. 26.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 marca 1927 r. o wydzieleniu z administracji państwowej przedsiębiorstw państwowych, przemysłowych, handlowych i górniczych oraz o ich komercjalizacji, DzU 1927, nr 25, poz. 195.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. w sprawie zmiany ustawy z dnia 3 czerwca 1924 r. o poczcie, telegrafie i telefonie, DzU 1928, nr 38, poz. 7; DzUrz Ministerstwa Poczt i Telegrafów 1928, nr 24, poz. 110.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", DzU 1928, nr 38, poz. 379.
Ustawa skarbowa z dnia 22 czerwca 1928 r. na okres od 1 kwietnia 1928 r. do 31 marca 1929 r., DzU 1928, nr 67, poz. 622.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 października 1932 r. w sprawie zmian rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o utworzeniu państwowego przedsiębiorstwa "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", DzU 1932, nr 91, poz. 781.
Ustawa z dnia 24 marca 1933 r. zmieniająca niektóre postanowienia ustawy z dnia 3 czerwca 1924 r. o poczcie, telegrafie i telefonie, DzU 1933, nr 32, poz. 275.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 stycznia 1934 r. o uposażeniu pracowników państwowego przedsiębiorstwa "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", DzU 1934, nr 4, poz. 26.
Rozporządzenie Ministra Poczt i Telegrafów z dnia 31 sierpnia 1935 r. o organizacji państwowego przedsiębiorstwa "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", DzUrz Ministerstwa Poczt i Telegrafów 1935, nr 20.
Breński W., Państwowe Przedsiębiorstwo Poczta Polska, Telegraf i Telefon w systemie społeczno-gospodarczym państwa polskiego 1918-1991, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2008.
20-lecie komunikacji w Polsce odrodzonej, red. S. Faecher, S. Peters, Kraków 1939.
Dziesięciolecie Polski Odrodzonej 1918-1928, red. P. Lot, Kraków, Warszawa 1928.
Giera J., Żak A. Cz., Państwowe przedsiębiorstwo Polska poczta, telegraf i telefon. 1928-1991, Państwowe Przedsiębiorstwo Użyteczności Publicznej "Poczta Polska", Warszawa 1993.
Jasiński A. H., Ekonomiczne problemu rozwoju usług pocztowych, WKiŁ, Warszawa 1981.
Landau Z., Tomaszewski J., Gospodarka Polski międzywojennej, t. III - Wielki kryzys 1930- 1935, Książka i Wiedza, Warszawa 1982.
Landau Z., Tomaszewski J., Gospodarka Polski międzywojennej, t. IV - Lata interwencjonizmu państwowego 1936-1939, Książka i Wiedza, Warszawa 1989.
Pawlak J., Działalność poczty w świetle liczb (1920-1930), Warszawa 1933.
Mały Rocznik Statystyczny 1939, Warszawa 1939.
"Przegląd Pocztowy" 1935, z. 1, 5; 1936, z. 3, 5, 6, 9; 1936, z. 11; 1937, z. 10; 1938, z. 6, 9, 10, 11; 1939, z. 2, 4.

Cited by

ISSN

2082-0976

Language

pol

URI / DOI

BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

Main menu