- Author
- Zaborniak Stanisław (Uniwersytet Rzeszowski), Dzióba Marek (Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim), Żegleń Patrycja (Uniwersytet Rzeszowski)
- Title
- Święty Krzyż - początki turystyki pielgrzymkowej(1135 R.)
The holy cross - beginnings of pilgrimage tourism(1135) - Source
- Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne, 2018, nr 11(1), s. 356-371, rys., bibliogr. 17 poz.
- Keyword
- Pielgrzymowanie, Dziedzictwo kulturowe, Krajobraz kulturowy, Turystyka religijna
Pilgrimage, Cultural heritage, Cultural landscape, Religious tourism - Note
- streszcz., summ.
- Abstract
- Pielgrzymki intencyjne do sanktuarium na Świętym Krzyżu w Łysogórach wyprzedziło pielgrzymowanie do innych sanktuariów maryjnych w Polsce.Położenie klasztoru, jego historia, a przede wszystkim tajemnica relikwii Krzyża Świętego od lat stało się celem licznych pielgrzymek, zwłaszcza Bazylika, którą opiekują się Ojcowie ze Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Marii Panny. Wśród zabytków przyciągających pielgrzymów i turystów na Łysą Górę znajdują się: - zespół opactwa pobenedyktyńskiego, które obejmuje czworobok budynków klasztornych z pochodzących z XIV-XV w. wraz z wirydarzem i krużgankiem, wczesnobarokową kaplicą Oleśnickich oraz późnobarokowym, klasycystycznym kościołem. Kościół oryginalnie miał wieżyczkę, która uległa zniszczeniu, w czasie działań wojennych. Od zachodu przylega wczesnobarokowe skrzydło (obecnie Muzeum Przyrodniczo-Leśne ŚPN), a od wschodu barokowa dzwonnica i brama z XVIII w.- zmumifikowane ciało złożone w krypcie kaplicy Oleśnickich, które przypisywano przez długi okres Jeremiemu Wiśniowieckiemu; badania naukowe zwłok z 1980 roku ostatecznie wykluczyły, aby należały one do księcia. - zmumifikowane zwłoki nieznanego powstańca styczniowego z 1863 r.(abstrakt oryginalny)
Intentional pilgrimages to sanctuary at the Holy Cross in Łysa Góra overtook pilgrimages do other Marian shrines in Poland. Monastery's location, its history and first of all its mystery of the Holy Cross relics were the main goal of many pilgrimages, especially Basilica which is protected by Virgin Mary Oblat's Missioners. Amongst relics attracting pilgrims and tourists to Łysa Góra there are the following venues: -post Benedictines' Abbey, which includes quadrangle of monastery's buildings from XIV and XV enturies with cloister garth, early-baroque Oleśniccy's chapel and late-baroque, classicistic church. The church originally had a tower that was destroyed during war activities. There is an early-baroque wing on the west (Natural and Sylvan Museum nowadays), and a baroque bell tower and gate from XVIII century on the east.-there is a mummified body in the crypt of Oleśniccy's chapel, which was said that it is a body of Jeremy Wiśniowiecki; scientific analysis of the corpse from 1980 excepted definitely the thesis. The remains are displayed.-mummified body unknown insurrectionist from January 1863.(original abstract) - Full text
- Show
- Bibliography
-
- Bąblewski P., Bunt w Więzieniu Ciężkim na Świętym Krzyżu, [w:] Zakazana Historia, nr 3 / listopad 2013, s. 22-26.
- Gołębiowska A., Tragiczny bunt na Świętym Krzyżu, "Gazeta Wyborcza Kielce" z 31 stycznia 2014, s. 4.
- Kienzler I., Mroczne karty historii Polski, Warszawa 2012, s. 204-205.
- Kowalik A., Kosmologia dawnych Słowian. Prolegomena do teologii politycznej dawnych Słowian, Kraków 2004, s. 430.
- Krzyżanowski M., Powieść rzeczy istey o założeniu Klasztora na Łysej Górze i eż o tym jako Drzewo świętego Krzyża na tę górę jest przyniesione. Wtóra powieść, jako też drzewo Krzyża świętego wzięto było z tejże góry z innymi świętościami przez Tatary, a jako zasie na swe miejsce przeniesione jest i przywrócone, [w:] Proza polska wczesnego renesansu 1510-1550, wyd. J. Krzyżanowski, Warszawa 1954, s. 269- 281.
- Kurbis B., Chronica Poloniae Maioris, MPH. Series 2, Warszawa 1970, s. 48, t. III.
- Joannis Długosz Senioris canonici cracoviensis Opera omnia. t. IX. Liber beneficiorum dioecesis cracoviensis, t. III, wyd. A. Przeździecki, Cracoviae 1864, s. 227-257.
- Ioannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis Opera Omnia, t. X, Historiae Polonicae, t . I, ed. Alexandri Przeździecki, Cracoviae 1873, s. 41-42 i 189-190.
- Kwiatkiewicz M., Krzyż Swięty Na Świetney gorze Swietokrzyskiey Łysiec Nazwaney [...]: Od Roku Panskie Tysiącnego Szostego Do tych czas rozlicznemu cudami slawny, Pod strazą y opieka Zakonnikow Benedikta S. zostaiący / Teraz nowo Historyą swoią obiasniony Przez X. Marcina Kwiatkiewicza [...]....,Kraków 1690, s. 16.
- Łysa Góra (Łysiec)", Arkusz M-34-43-A-c-3 (Huta Stara). Mapa topograficzna Polski 1:10 000. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 2001.
- Łysa Góra w encyklopedii PWN.[dostęp 2013-10-14].
- Łysa Góra/Góry Świętokrzyskie, gory-swietokrzyskie.pl. [dostęp 2016-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu(3 kwietnia 2016)].
- Łysa Góra. Święty Krzyż, Nowa encyklopedia powszechna PWN, t. III, IŁ, Warszawa 1997, s. 872-873.
- Ruffin W., Historya o Drzewie Krzyża świętego na górą Łysą przyniesionym spisana przez X. Woyciecha Ruffina S. Mnicha tegoż klasztoru, Kraków 1611.
- Święty Krzyż, Nowa encyklopedia powszechna PWN, t. VI, S-Z, Warszawa 1997, s. 274.
- Wierzbicki T. (red.), Spominki zakonnika świętokrzyskiego, MPH, t. III, wyd. T. Wierzbowski, Lwów 1878, s. 411-414.
- Żukow-Karczewski M., Sprowadzenie jezuitów do Polski, [w:] Kalendarz Serca Jezusowego 1990, WAM, Kraków 1989, s. 75-82.
- Cited by
- ISSN
- 2300-1739
- Language
- pol
