- Author
- Okraska Tomasz (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
- Title
- Ewolucja ładu światowego w okresie pozimnowojennym (zarys problemu)
Evolution of Post-Cold War International Order (outline of the problem) - Source
- Studia Politicae Universitatis Silesiensis, 2013, T. 11, s. 253-286
- Keyword
- Ład społeczno-gospodarczy, Stosunki międzynarodowe, Polityka społeczno-gospodarcza
Social-economic order, International relations, Socio-economic policy - Note
- summ.
- Abstract
- Zakończenie zimnej wojny było kolejnym w XX wieku wydarzeniem o fundamentalnym znaczeniu geopolitycznym dla całego globu. Krajobraz, jaki pozostawił po sobie ciągnący się niemal pół wieku konflikt, różnił się jednak znacząco od efektów obu wojen światowych. Zarówno bowiem w 1918 roku, jak i w roku 1945 ukształtowany ład międzynarodowy miał charakter stosunkowo stabilny. Rzecz jasna, nie oznacza to, iż w dwudziestoleciu międzywojennym oraz w okresie zimnej wojny nie mieliśmy do czynienia z różnego rodzaju przemianami, powodującymi nieraz doniosłe konsekwencje.(fragment tekstu)
The article is devoted to transformation of international order after the collapse of the bipolar system, given the major Cold War antecedents. Author analyzes the situation created after the collapse of the Soviet Union, pointing to the dominant role of the United States until the invasion of Iraq in 2003 and subsequent financial crisis. At the same time are discussed the factors affecting the potential of other countries, with particular emphasis on the increasing role of China and India. Author also examines the role of non-state actors in the contemporary world, being especially interested in importance of the international organizations and transnational corporations. Analyzed is also hostile use of ICT as a new treat to international security. Author draws attention to the phenomenon of displacement and diffusion of power in the postCold War world, which determine for all the countries need for action on multilateral basis.(original abstract) - Accessibility
- The Library of University of Economics in Katowice
- Full text
- Show
- Bibliography
- Kukułka J.: Historia współczesna stosunków międzynarodowych 1945-2000. Warszawa 2007.
- Kissinger H.: Dyplomacja. [Przeł. S. Głąbiński, G. Wóżniak, I. Zych]. Warszawa 2002.
- Kuźniar R.: Pozimnowojenne Dwudziestolecie 1989-2010. Warszawa 2011.
- Krauthammer Ch.: The unipolar moment "Foreign Affairs" Vol. 70, No. 1, America and the World 1990/91 [http://www.jstor.org/pss/20044692 (dostęp: 02.05.2011)].
- Haas R.: Rozważny szeryf. Przeł. A. Niedzielski. Warszawa 2004.
- Yilmaz M. E.: "The New World Order": An Outline of the Post-Cold War Era. "Alternatives. Turkish Journal of International Relations" Winter 2008.
- Kowalczyk M.: Lśniące miasto na wzgórzu. Ideowe podstawy amerykańskiego unilateralizmu w okresie rządów George'a Busha. Warszawa 2008.
- Perez Martin M. A.: La geoeconomía de Asia Central y el "Gran Juego" de los recursos naturales: agua, petróleo, gas, uranio y corredores de transporte [http://www.realinstitutoelcano.org/wps/portal/rielcano_eng/Content?WCM_GLOBAL_CONTEXT=/elcano/elcano_in/zonas_in/asia-pacific/dt59-2009 (dostęp: 15.05.2011)].
- Wilk A.: Rola Stanów Zjednoczonych w kształtowaniu porządku międzynarodowego po zimnej wojnie. W: Stany Zjednoczone. Obrona hegemonii w XXI wieku. Red. K. A. Kłosiński. Lublin 2009.
- Brzeziński Z., B. Scowcroft: Ameryka i świat. Łódź 2009.
- Zawadzki M.: Awantura między Demokratami a Republikanami pogrąża gospodarkę USA [http://wyborcza.pl/1,75477,10013637,Awantura_miedzy_Demokratami_a_Republikanami_pograza.html (dostęp: 15.08.2011)].
- Smolar A.: Wiek niepewności: Europa i ład światowy. "Gazeta Wyborcza", 19-20 lutego 2011.
- Gadomski W.: Myszka Miki twardsza niż dolar. "Gazeta Wyborcza", 13-15 sierpnia 2011.
- Lubowski A.: Kuśtykające mocarstwo. "Gazeta Wyborcza", 23 maja 2011.
- Gacek Ł.: Chińska koncepcja bezpieczeństwa międzynarodowego. W: Bezpieczeństwo międzynarodowe. Wyzwania i zagrożenia XXI wieku. Red. W. Lizak, T. Kapuśniak, P. Olszewski. Radom 2009.
- Radziwinowicz W.: Maksymalny Potiomkin. "Gazeta Wyborcza", 26 sierpnia 2011.
- Niklewicz K.: Chiny bez broni (europejskiej). "Gazeta Wyborcza", 7 stycznia 2011.
- Bosacki M.: Chiny wściekłe na Obamę za broń dla Tajwanu [http://wyborcza.pl/1,75477,7513136,Chiny_wsciekle_na_Obame_za_bron_dla_Tajwanu.html (dostęp: 05.05.2011)].
- Mosher S.: Hegemon. Droga Chin do dominacji. Przeł. M. Kowalczyk. Warszawa 2007.
- Kruczkowska M.: Kolonizacja Afryki. "Gazeta Wyborcza", 20 czerwca 2011.
- Baj L.: Amerykański dług jeszcze postraszy. "Gazeta Wyborcza", 3 sierpnia 2011.
- McGovern G.: Why I Believe Bush Must Go [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/01/04/AR2008010404308_pf.html (dostęp: 05.05.2011)].
- Kruczkowska M.: Chiny w ekspresowym tempie przyznały swojego pokojowego Nobla. "Gazeta Wyborcza", 9 grudnia 2010.
- The Perils of Peace: Re-imaging Risk and Reward in South Asia. "CASI Working Paper Series" 2010, No 12 Tokarski S.: Religijne, polityczne i ekonomiczno-kulturowe aspekty życia "niedotykalnych" w Indiach. W: Azja Wschodnia i Azja Południowa w stosunkach międzynarodowych. Red. J. Nakonieczna, J. Zajączkowski. Warszawa 2011.
- Dhume S.: Gandhi's Revenge [http://www.foreignpolicy.com/articles/2011/08/22/gandhis_revenge (dostęp: 31.08.2011)].
- Behrendt P.: Porażka Amerykanów w Indiach [http://www.polska-azja.pl/2011/05/19/p-behrendt-porazka-amerykanow-w-indiach (dostęp: 20.05.2011)].
- Kugiel P.: Rosnąca rola Indii w zmieniającym się porządku międzynarodowym. "Biuletyn PISM" 2011, nr 12 (761).
- Chanana D.: India's Transition to Global Donor: Limitations and Prospects [http://www.realinstitutoelcano.org/wps/portal/rielcano_eng/Content?WCM_GLOBAL_CONTE-XT=/elcano/elcano_in/zonas_in/asia -pacific/ari123-2010 (dostęp: 20.05.2011)].
- Pereira C.: Brazil and China: South-South Partnership or North-South Competition? [http://www.brookings.edu/papers/2011/03_brazil_china_pereira.aspx (dostęp: 02.05.2011)].
- Kublik A.: Kuryle wyspy skarbów. "Gazeta Wyborcza", 23 maja 2011.
- Ennis P.: Why Japan Still Matters? [http://www.brookings.edu/papers/2011/0510_japan_ennis.aspx (dostęp: 01.05.2011)].
- Brzeziński Z.: Druga szansa. Warszawa 2008.
- Zawadzki M.: Moskwa z Pekinem przeciw tarczy antyrakietowej NATO. "Gazeta Wyborcza", 16 czerwca 2011.
- Kagan R.: Potęga i raj. Ameryka i Europa w nowym porządku świata. Warszawa 2003.
- Siemaszko A.: Unia Europejska-na drodze ku mocarstwowości. W: Pojedynek o hegemonię w podwubiegunowym świecie. Red. P. Sosnowski, W. Wesołowski. Warszawa 2010.
- Lubowski A.: Żółta kartka dla NATO. "Gazeta Wyborcza", 18-19 czerwca 2011.
- Rasmussen A. F.: Europa może przestać się liczyć. "Gazeta Wyborcza", 29 czerwca 2011.
- Sławek T.: Jak pieniądze uwiodły Europę. "Gazeta Wyborcza", 13-15 sierpnia 2011.
- Fukuyama F.: Ameryka na rozdrożu. Przeł. R. Staniecki. Poznań 2006.
- Drezner D. W.: Loose BRICs [http://nationalinterest.org/article/loose-brics-3158 (dostęp: 03.05.2011)].
- Uesseler R.: Wojna jako usługa. Jak prywatne firmy wojskowe niszczą demokrację. Przeł. M. Kalata. Warszawa 2008.
- Madej M.: Terroryzm i inne zagrożenia asymetryczne w świetle współczesnego pojmowania bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego- próba teoretycznej konceptualizacji. W: Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku. Red. R. Kuźniar. Warszawa 2005.
- Kuźniar R.: Bezpieczeństwo w stosunkach międzynarodowych. W: Stosunki międzynarodowe. Geneza. Struktura. Dynamika. Red. E. Haliżak, R. Kuźniar. Warszawa 2006.
- Wołejko P.: Wiek wody i konfliktów o nią? [http://www.politykaglobalna.pl/2011/03/wiek-wody-i-konfliktow-o-nia (dostęp: 12.05.2011)].
- Domosławski A.: Woda jak kromka chleba [http://wyborcza.pl/1,98077,8361501,Woda_jak_kromka_chleba.html?as=2&startsz=x (dostęp: 03.05.2011)].
- Ulanowski T.: Dzieciątko lubi wojnę. "Gazeta Wyborcza", 25 sierpnia 2011.
- Kagan R.: Powrót historii i koniec marzeń. Poznań 2009.
- Bender P.: Ameryka. Nowy Rzym. Warszawa 2004.
- Bower E. Z.: Hu Jintao's Visit and the South China Sea: "Whose/Hu's Core Interests?" [http://csis.org/publica-tion/hu-jintaos-visit-and-south-china-sea-whosehus-core-interests (dostęp: 15.05.2011)].
- Khanna P.: How's That New World Order Working Out? [http://www.foreignpolicy.com/articles/2010/11/29/hows_that_new_world_order_working_out (dostęp: 05.05.2011)].
- Patrick S.: Irresponsible Stakeholders? The Difficulty of integrating rising powers [http://www.foreignaffairs.com/articles/66793/stewart-patrick/irresponsible-stakeholders?cid=soc-facebook-in-international_cooperation-irresponsible_stakeholders-111110 (dostęp: 20. 05.2011)].
- Kruczkowska M.: Pjongjang ustawia rakiety. "Gazeta Wyborcza", 29 listopada 2010.
- Moćkun S.: Świat 2025. Globalne trendy według amerykańskiego wywiadu. "Bezpieczeństwo Narodowe" 2009, nr 11.
- Ferguson N.: The Ascent of Money. Za: F. Zakaria: Koniec hegemonii Ameryki. Przeł. S. Kroszczyński. Warszawa 2009.
- Kaplan R.: Benjamin Pauker: Robert Kaplan's Journey to the New Center of the Universe [http://www.foreignpolicy.com/articles/2010/10/27/robert_kaplans_journey_to_the_new_center_of_the_universe?page=0,1 (dostęp: 12.05.2011)].
- Shaikh S.: Libya and the new international disorder [http://mideast.foreignpolicy.com/posts/2011/02/26/libya_and_the_new_international_disorder (dostęp: 01.05.2011)].
- Cited by
- ISSN
- 2353-9747
- Language
- pol