BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Czainska Katarzyna (AWL General Tadeusz Kościuszko Military University of Land Forces)
Title
ICT Labor Market Needs : The Gap in Secondary School Graduate Soft Skills as a Challenge for the Educational System
Potrzeby rynku pracy sektora ICT : umiejętności "miękkie" jako wyzwanie dla systemu edukacji
Source
Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 2021, nr 1-2 (138-139), s. 195-220, tab., bibliogr. 40 poz.
Human Resource Management
Keyword
Kompetencje miękkie, Technologie informacyjne i telekomunikacyjne, System edukacji, Rynek pracy
Soft competencies, Information and Communication Technology (ICT), Educational system, Labour market
Note
JEL Classification: M12
summ., streszcz.
Abstract
W artykule przedstawiono argumenty uzasadniające tezę, że uczniowie planujący karierę zawodową w sektorze ICT (Information and Communication Technologies) powinni w procesie kształcenia formalnego nabyć kompetencje "miękkie", dostosowane do specyficznych wyzwań zidentyfikowanych dla tej branży. W związku z założonym celem w pracy: a) opisano kluczowe trendy występujące na rynku pracy w sektorze ICT; b) wskazano kompetencje "miękkie" związane ze zidentyfikowanymi trendami; c) przedstawiono wyniki analizy programów nauczania i organizacji zajęć w krajowych i zagranicznych szkołach średnich kształcących w zawodach związanych z branżą teleinformatyczną - poziom ISCED 3; d) sformułowano wstępne zalecenia dla polskiego systemu kształcenia branżowego oraz przedsiębiorstw branży teleinformatycznej. Badania prowadzono w latach 2019-2020. Na poszczególnych etapach pracy korzystano odpowiednio z metody desk research, Individual In-depth Interview (IDI), Computer Assisted Web Interview (CAWI). Analiza tendencji w świadczeniu pracy w badanym sektorze umożliwiła opracowanie katalogu kompetencji "miękkich", których nabycie przez uczniów uznano za niezbędne. Do kompetencji tych zaliczono: rozumienie znaczenia i istoty komunikatu (sensemaking); zaangażowanie (engagement); inteligencję społeczną (social intelligence), w tym umiejętność wyrażania własnych myśli, słuchania, kompetencję sieciową, skłonność do i umiejętność pracy w grupie, budowanie i odczuwanie zaufania; myślenie nowatorskie i adaptacyjne (novel and adaptive thinking), w tym zorientowanie na rozwiązywanie problemów, nastawienie na rezultaty; umiejętności funkcjonowania w środowisku wielokulturowym (cross cultural competency); analizę i interpretację danych (computational thinking); znajomość nowych mediów (new media literacy); postrzeganie zjawisk przez pryzmat wielu dyscyplin (transdisciplinarity); nastawienie na tworzenie rozwiązań (design mindset); umiejętność zarządzania obciążeniem poznawczym (cognitive load management); współpracę wirtualną (virtual collaboration), w tym skłonność i zdolność do dzielenia się wiedzą, poczucie solidarnej odpowiedzialności za wynik; otwartość na nowości; skłonność do ciągłego rozwoju; wysoką samoocenę; akceptację możliwości popełniania błędów; zarządzanie czasem własnym i zespołu; akceptację wyższego poziomu niepewności i odporność na stres; akceptację wielowładztwa; samodyscyplinę; samokontrolę. W ramach rekomendacji wskazano, że ponieważ system kształcenia nie zapewnia nabycia wyżej wymienionych kompetencji "miękkich" niezbędnych do pracy w ICT, zmianie powinien ulec program nauczania (zwłaszcza jeśli chodzi o przedmioty dotyczące kompetencji społecznych i przedsiębiorczych). Zalecono także wprowadzenie kształcenia dualnego i modułowego. Zaproponowano skorzystanie z następujących rozwiązań: opracowanie profilu kompetencji "miękkich", które nowo zatrudniony ma nabyć w okresie adaptacji; powołanie mentora; ocena pracownika po okresie adaptacji; przeprowadzenie szkoleń przedmiotowych dotyczących kompetencji "miękkich"; stosowanie metod i technik assessment/development center. W szczególnych wypadkach, gdy pracownik nie jest w stanie przyswoić kompetencji "miękkich" na oczekiwanym poziomie (co w branży ICT nie jest rzadkim zjawiskiem), ale jego kompetencje "twarde" są znaczące dla firmy, można powołać asystenta, który będzie pośredniczył w kontaktach danej osoby z innymi. Do dalszych badań pozostawiono następujące kwestie: a) Czy po ukończeniu szkoły średniej młodzi ludzie mają kompetencje "miękkie" do pracy w nowych formach organizacyjnych, takich jak zespoły samoorganizujące się, wirtualne i projektowe? b) Czy nauczyciele mają wiedzę na temat oczekiwań rynku pracy w sektorze ICT w zakresie kompetencji "miękkich"? c) Czy nauczyciele mają kompetencje, by przygotować uczniów do oczekiwań rynku pracy sektora ICT w zakresie kompetencji "miękkich"? d) Czy nauczyciele mają możliwości (czasowe, programowe, organizacyjne itp.), by przygotować uczniów do oczekiwań rynku pracy sektora ICT w zakresie kompetencji "miękkich"? e) Czy metody i techniki stosowane w systemie kształcenia branżowego dla sektora ICT sprzyjają nauczaniu oczekiwanych przez ten sektor kompetencji "miękkich"? f) Czy uczniowie mają świadomość oczekiwań sektora ICT w zakresie kompetencji "miękkich" (świadoma niekompetencja)? Wskazano zatem interesujące pole badawcze, które łączy z jednej strony cechy użyteczności dla sektora edukacji, ICT i innych, z drugiej natomiast jest formą prognozowania kierunków rozwoju kapitału ludzkiego jako odpowiedzi na zmiany otoczenia gospodarczego. (abstrakt oryginalny)

The article deals with the topic of soft competences that should be acquired by secondary school students planning a professional career in the Information and Communication Technologies (ICT) sector. In connection with the assumed goal, the paper describes key trends on the labor market in the ICT sector, indicates soft skills related to those trends as identified, and presents the results of an analysis of curricula and class organization in domestic and foreign secondary schools providing education in occupations related to the ICT industry. It also provides draft recommendations for companies. The research was carried out over the years 2019-2020. Desk-research, Individual In-depth Interview (IDI), and Computer Assisted Web Interview (CAWI) methods were used, as appropriate at each stage of the work. As a result of the research, a competency gap was identified among secondary school students, a catalogue of soft competences was developed, and recommendations were formulated for the Polish educational system at ISCED Level 3 and for entities in the ICT sector. (original abstract)
Accessibility
The Main Library of the Cracow University of Economics
The Library of Warsaw School of Economics
Bibliography
Show
  1. Alcântara, P., Canedo, E. D. & Costa, R. (2018). People management in agile development. Conference Paper, 20th International Conference on Enterprise Information Systems.
  2. Bateh, D. (2018). Leadership style from Millennials to Generation Z transformed. Conference Paper, Academy of Management. Rertrived from https://www.researchgate.net/publication/331736235_Leadership_from_Millennials_to_Generation_Z_Transformed.
  3. Bilyk, A. (2017). Holokracje - empowerment w organizacji? [Holacracies: Empowerment in the organization]. Edukacja Ekonomistów i Menedżerów [Education of Economists and Managers], 1.
  4. Boguszewski, R. (2019). Aspiracje, dążenia i plany życiowe młodzieży [The aspirations, strivings, and life plans of young people]. In M. Grabowska & M. Gwiazda (Eds.), Młodzież 2018 [Young people 2018]. Warsaw: CBOS.
  5. Chmielewiec, B. (2019). Pożądany profil kompetencyjny członków zespołów projektowych [Preferred competence profile of project team members]. In I. Stańczyk & S. Twaróg (Eds.), Człowiek w organizacji [Man in the organization]. Cracow: Jagiellonian University Publishing House.
  6. Cristofaro, M. (2020). E-business evolution: An analysis of mobile applications' business models. Technology Analysis & Strategic Management, 32 (1).
  7. Czainska, K. (2019). Diagnosing and developing the e-business competencies of the "Z" Generation. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach [Scientific Journals of the University of Natural Sciences and Humanities in Siedlce], No. 122, Seria: Administracja i Zarządzanie [Administration and Management Series], (49).
  8. Czainska, K. (2013). Czynniki kształtujące kulturę organizacyjną przedsiębiorstw wielonarodowościowych [Factors shaping the organizational culture of multinational enterprises]. Poznan: UAM Scientific Publisher.
  9. Daniels, K., Lamond, D. & Standen, P. (2001). Teleworking: Frameworks for organizational research. Journal of Management Studies, 38 (8).
  10. Davies, A., Fidler, D. & Gorbis, M. (2011). Future work skills 2020. Phoenix, Institute for the Future for the University of Phoenix Research Institute.
  11. Dolot, A. (2018). The characteristics of Generation Z. e-mentor, no. 2 (74).
  12. Fratricova, J. & Kirchmayer, Z. (2018). Barriers to work motivation of Generation Z. Journal of Human Resource Management, vol. XXI, 2/2018.
  13. Fryczyńska, M. (2018). Kompetencja sieciowa pracowników wiedzy [Knowledge worker network competence]. Warsaw: Difin.
  14. Gajda, J. (2019). Analiza wybranych aspektów oczekiwań zawodowych wśród przedstawicieli pokoleń Y i Z [Analysis of selected aspects of professional expectations among the representatives of Generations Y and Z]. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi [Human Resource Management], no. 5(130).
  15. Gryzik, A. (2009). Tendencje zatrudnienia i rozwój rynku pracy w Polsce i na świecie [Labor market employment trends and development in Poland and in the world]. In K. B. Matusiak, J. Kuciński & A. Gryzik, Foresight kadr nowoczesnej gospodarki [Foresight in human resources for the modern economy]. Warsaw: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości [Polish Agency for Enterprise Development].
  16. Gumtree (2017). Raport Gumtree. Aktywni+. Przyszłość rynku pracy [Active+ Gumtree Report: The future of the labor market]. Warsaw: Gumtree, Digital Economy Lab.
  17. Hesse, B. W. & Grantham, C. (1991). Electronically distributed work communities: Implications for research on telework. Electronic Networking, vol. 1, no. 1.
  18. Lyons, M., Lavelle, K. & Smith, D. (2017). GEN Z Rising. Accenture.
  19. Inaba, T. & Squicciarini, M. (2017). ICT: A new taxonomy based on the international patent classification. OECD Science, Technology and Industry Working Papers, no. 2017/01. Paris: OECD Publishing.
  20. Jelonek, D. (2017). Wyzwania dla zarządzania strategicznego w dobie Big Data [Challenges for strategic management in the age of Big Data]. In A. Sopińska & P. Wachowiak, Wyzwania współczesnego zarządzania strategicznego [Challenges of contemporary strategic management]. Warsaw: SGH Warsaw School of Economics Publishing House.
  21. Kawka, T. (2019). Diagnoza oczekiwań zawodowych maturzystów - implikacje dla współczesnej funkcji personalnej [Diagnosis of high school graduate professional expectations: Implications for the contemporary personnel function]. Edukacja Ekonomistów i Menedżerów [Education of Economists and Managers], no. 2(52).
  22. Kelleher, A. & Klein, L. (2006). Global perspectives: A handbook for understanding global issues (2nd Edition). Upper Saddle River: Pearson-Prentice Hall.
  23. Krawczyk-Bryłka, B. (2019). Branża IT - wyzwania związane z zarządzaniem kapitałem ludzkim [The IT industry: Challenges related to human capital management]. Edukacja Ekonomistów i Menedżerów [Education of Economists and Managers], no. 2(52).
  24. Lipińska, A. (2018). Koncepcje i kluczowe czynniki rozwoju ekosystemów startupów [Concepts and key factors in the development of startup ecosystems]. Studia ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Zarządzanie [Economic Studies: Scientific Journals of the University of Economics in Katowice - Management] 14, no. 351.
  25. Marzec, P. (2019). Modele biznesowe organizacji innowacyjnych typu start-up [Business models of innovative start-up organizations]. Edukacja Ekonomistów i Menedżerów [Education of Economists and Managers], no. 2(52).
  26. Moczydłowska, J. M. (2018). Rewolucja 4.0 jako źródło nowych wyzwań zarządzania kompetencjami zawodowymi [Revolution 4.0 as a source of new challenges in the management of professional competences]. In I. Stańczyk & S. Twaróg, Człowiek w organizacji [Man in the organization]. Cracow: Jagiellonian University Publishing House.
  27. Sanz, L. F., Gomez-Perez, J. & Castillo-Martinez, A. (2018). Analysis of European ICT competence frameworks. In V. Ahuja & S. Rathore, Multidisciplinary perspectives on human capital and information technology professionals. Hershey, PA: IGI Global.
  28. Spałek, S. & Zdonek, D. (2018). Współdzielenie informacji w zespole projektowym z wykorzystaniem przetwarzania w chmurze [Sharing information in a project team using cloud computing]. In A. Lipińska & P. Klimas, Kierunki badań innowacyjności [Innovation research directions], Cracow: Jagiellonian University Publishing House.
  29. Tabaszewska-Zajbert, E. & Sokołowska-Durkalec, A. (2019). Towards a turquoise organization: Personal change of employees and its socio-cultural barriers. Research Papers of Wroclaw University of Economics and Business, vol. 63, no. 9.
  30. Torocsik, M., Szucs, K. & Kehl, D. (2014). How generations think: Research on Generation Z. Acta Universitatis Sapientiae, Communicatio, 1 (2014).
  31. Velayutham, S. (Ed.) (2020). Handbook of research on applications and implementations of machine learning techniques. Sona: Sona College of Technology.
  32. Wang, F., Ding, L., Yu, H. et al. (2019). Big data analytics on enterprise credit risk evaluation of e-Business platform. Information Systems and E-Business Management.
  33. Williams, A. (2015). Move over, Millennials, here comes Generation Z. New York Times (August 26, 2020). Retrieved from http://www.nytimes.com/2015/09/20/fashion/moveovermillennialsherecomegenerationz.html?_r=0.
  34. Zdonek, I., Podgórska, M. & Hysa, B. (2019). Zdalna praca zespołu projektowego - charakterystyka ról i kompetencji [Project team telework: Characteristics of roles and competences]. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi [Human Resource Management], no. 1(126).
  35. Eurydice (2020). Eurydice 2018-19/national-policies. Retrieved from Wikipedia spaindiagram-2018-2019_enSpain_Diagram. 2018-2019.
  36. GUS Statistics Poland (2020). Retrieved from www.stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/opracowania/zezwolenia-na-prace-cudzoziemcow-w-2019-roku,18,2.html.
  37. Act of February 15, 2019 on the general goals and tasks of education in occupations in sectoral education and the classification of occupations in sectoral education, Journal of Laws of 2019, No. 316.
  38. Act of May 16, 2019 on the core curriculum for vocational education in trades and additional professional skills for selected occupations in trades, Annex No. 28, Journal of Laws of 2019, no. 991.
  39. OECD Organization for Economic Cooperation and Development (2002). Measuring the Information Economy 2002. Retrieved from www.oecd.org/internet/ieconomy/measuringtheinformationeconomy2002.htm.
  40. https://www.scrumguides.org/scrum-guide.html.
Cited by
Show
ISSN
1641-0874
2543-4411
Language
eng
URI / DOI
http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0014.8793
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu