BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Misztalski Tomasz, Witiuk-Misztalska Anna
Title
Pozagenetyczne czynniki kształtujące proces korzystnego starzenia - spojrzenie geriatry
Extragenetic Factors Ahaping the Process of Profitable Aging - a Geriatrician's Perspective
Source
Chowanna, 2009, T. 2(33), s. 247-261, bibliogr. 44 poz.
Issue title
Edukacja wobec starości - tradycja i współczesność
Keyword
Starzenie się społeczeństw, Proces starzenia się ludności, Proces starzenia, Ludzie starsi, Stan zdrowia ludności, Opieka nad osobami starszymi
Ageing of the population, Process of people ageing, Aging process, Elderly people, Health status of the population, Care for the elderly
Note
summ.
Abstract
Starzenie się może mieć przebieg korzystny, normalny lub patologiczny. Obecnie za normalny proces starzenia uznano uzależnienie od pomocy osób drugich w późnych latach życia, niedługo przed śmiercią. Większość życia powinna cechować się dobrym stanem zdrowia, samodzielnością i niezależnością. Na drugim biegunie istnieje patologiczny proces starzenia, gdy choroby lub przebyte urazy powodują uzależnienie i utratę samodzielności w młodości, czasami wręcz w dzieciństwie, wydłużając do wielu lat konieczność korzystania z pomocy medycznej i socjalnej. Taki model jest oczywiście niekorzystny zarówno dla jednostki, której dotyczy, jak i dla społeczeństwa. Najbardziej oczekiwany, niemniej dość rzadki jest model starzenia korzystnego, gdzie autonomia człowieka jest zachowana prawie do naturalnej śmierci, a czas życia jest długi. Cały wysiłek służb medycznych i organizacja społeczeństwa powinny być skierowane na uzyskiwanie jak największego odsetka ludzi starzejących się korzystnie. O ile proces starzenia się patologicznego jest często spowodowany uwarunkowaniami genetycznymi lub urazami, o tyle cienka granica pomiędzy starzeniem normalnym a korzystnym powinna nas skłaniać do wykorzystania wszelkich sposobów dla uzyskania jak najlepszego stanu psychicznego i fizycznego do późnej starości. Pozwala to na zachowanie pełnej lub zadowalającej samodzielności i prowadzi zarówno do osiągania satysfakcji życiowej, jak i odciąża system opiekuńczy i ekonomiczny od nadmiernych kosztów. (fragment tekstu)

In the article there were discussed the demographic problems of aging, types of aging and modifying factors. It was referred to the lifestyle, environmental and culture factors also to the geriatrics, which are important for beneficial agening. (original abstract)
Accessibility
The Library of University of Economics in Katowice
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Abrams W.B., Beers M.H., Berkow R., eds.,1999: MSD Podręcznik geriatrii. Red. wyd. pol. K. Galus, J. Kocemba. Tłum. Z. Arkuszewski. Wrocław
  2. Avlund K., Domsgaard M.T., Holstein B.E., 1998: Social Relations and Mortality: An 11 Years Follow-up Study of 70-years old Men and Women in Denmark. "Social Science and Medicine", No. 47(5)
  3. Bartosz G., 1998: Antyoksydanty w procesie starzenia się [Materiały z konferencji pt. Molekularne i komórkowe mechanizmy starzenia się]. Gdańsk
  4. Bańka A., 2000: Poczucie jakości życia osób starszych. "Ergonomia"
  5. Benyamini Y., Leventhal E.A., Leventhal H., 2003: Elderly people's rating of the importance of health related factors to their self-assessments of health. "Social Science and Medicine", No. 56
  6. Bień B., Wojszel Z.B., Polityńska B, Wilmańska J., 1999: Opieka zdrowotna i społeczna nad ludźmi starszymi w okresie reform systemowych. "Gerontologia Polska", nr 3
  7. Black J.E., Isaacs K.R., Anderson B.J., Alcantara A.A., Greenough W.T., 1990: Learning causes synaptogenesis, whereas motor activity causes angiogenesis, in cerebellar cortex of adult rats. "Proceedings of the National Academy of Science of United States of America", Vol. 87
  8. Bromley D.G., 1969: Psychologia starzenia się. Tłum. Z. Zakrzewska. Warszawa
  9. Browner W.S., Kahn A.J., Ziv E. [et al.], 2004: The genetics of human longevity. "The American Journal of Medicine", Vol. 117, issue 11
  10. Campisi J., 2005: Senescent cells, tumor supression and organismal aging: good citizens, bad neighbors. "Cell", Vol. 120, issue 4
  11. Ciborowska H., Rudnicka A., 2000: Dietetyka - żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa
  12. Cohen G.D., 2006: The Positive Impact of the Arts on Health and Illness. "Generations", Vol. 30, issue 1
  13. Colcombe S., Kramer A.F., 2003: Fitness effects on cognitive functions of older adults: A meta-analytic study. "Psychological Science", Vol. 14
  14. Fabre C., Masse-Biron J., Charmi K., Varray A., Mucci P., Prefant C., 1999: Evaluation of guality of life in elderly healthy subjects after aerobic and/or mental training. "Archives of Gerontology and Geriatrics", Vol. 28
  15. Florek E., Piekoszewski W., 2003: Tytoń a zdrowie. Poznań
  16. Glass T.A., Mendes de L., Marottoli R.A., Berkman L.F., 1999: Population Based Study of Social and Productive Activities as Predictors of Survival Among Elderly Americans. "British Medical Journal", Vol. 319 Czasopismo
  17. Goldman N., Korenman S., Einstein R., 1995: Marital status and health among the elderly. "Social Science and Medicine", Vol. 40
  18. Grodzicki T., Kocemba J., Skalska A., 2006: Geriatria. Gdańsk
  19. Kelman H.R., Thomas C., Tanaka J.S., 1994: Longitudinal patterns of forma land informal social suport in an urban elderly population. "Social Science and Medicine", Vol. 38
  20. Kiecolt-Gloser J.K., McGuire L., Robles T.R., Glaser R., 2002: Emotions, Morbidity and Mortality: New Perspectives for Psychoneuroimmunology. "Annual Review of Psychology", Vol. 53
  21. Kolb B., Whieteshaw I.Q., 1998: Brain Plasticity and Behavior. "American Review of Psychiatry", Vol. 49
  22. Konbova J., Guarente L., 2003: How does calorie restriction work. "Genes and Development", Vol. 17, issue 3
  23. Kramer A.F., Bherer L., Colcombe S.J., Dong W., Greenough W.T., 2004: Environmental influence on Cognitive and Brain Plasticity During Aging. "The Journals of Gerontology", Vol. 59A, issue 9
  24. Kramer A.F., Colcombe S.J., McAuley E., Scalf P.E., Erickson K.I., 2005: Fitness, aging and neurocognitive function. "Neurobiology and Aging", Vol. 265
  25. Kramer A.F., Erickson K.I., Colcombe S.J., 2006: Exercise, Cognition and the Aging Brain. "Journal of Applied Physiology", June 15
  26. Larson E.B., Wong L., Boven J.D., [et al.], 2006: Exercise in assotiation with reduced risk for incident of dementia among persons 65 years of age or older. "Annals of Internal Medicine", Vol. 144
  27. Małecka B.Z., 2000: Refleksje nad przygotowaniem do starości. "Rocznik Andragogiczny"
  28. Mossakowska M., Broczek K., Witt M., 2007: Skazani na długowieczność. W poszukiwaniu czynników pomyślnego starzenia. Warszawa
  29. Okólski M., red.: 1990: Teoria przejścia demograficznego. Warszawa
  30. Ornish D., Brown S.E., Schwerwitz L.W. [et al.], 1990: Can lifestyle changes reverse coronary heart disease? The Lifestyle Heart Trial. "Lancet", Vol. 336
  31. Pakuła M., 1996: Edukacja jako czynnik poprawy jakości życia ludzi starszych. "Edukacja Dorosłych", nr 3
  32. Rowe J., Kahn R., 1998: Successful Aging NY Pantheon Books
  33. Rovner S., [et al.], 2004: The secrets of aging. "Chemical and Engineering News", Vol. 34
  34. Shwartz C.J., Born G.V.R., 2001: Occlusive Arterial Disease. The interferences among dyslipidemias, hypertension and diabetes. Stuttgart
  35. Tallin R.C., Fillit H.M., 2003: Geriatric medicine and gerontology. Livingstone
  36. Tatoń J., 1996: Miażdżyca i zapobieganie w praktyce lekarskiej. Warszawa
  37. Topp R., Fahlman M., Boardley D., 2004: Healthy aging: health promotion and disease prevention. "Nursing Clinics of North America", Vol. 39
  38. Trafiałek E., 1995: Starość a edukacja permanentna. "Kieleckie Studia Pedagogiczne i Psychologiczne", T. 10
  39. Tryfan B., 1996: Opiekuńcza funkcja rodziny wobec osób starszych w wybranych krajach zachodnich. "Problemy Rodziny", nr 1
  40. Wilson R.S., Sclerr P.A., Hoganson G., [et al.], 2005: Early life socioeconomic status and late life risk of Alzheimer's disease. "Neuroepidemiology", Vol. 25
  41. Wong R.J., Thung E., [et al.], 2003: Keeping Wells Young: The role of grow factors in restricting cell differentiation in cultured neuroglia. "FASEB Journal", Vol. 17(5): A967
  42. Zdrojewicz Z., Sieja A., Dobrzyński M., Szumny A., 2006: Sirtuina - budowa, działanie, znaczenie kliniczne. "Problemy Terapii Monitorowanej", nr 17(4)
  43. Żakowska-Wachelko B., Pędich W., 1995: Pacjenci w starszym wieku. Warszawa
  44. Żakowska-Wachelko B., 2000: Zarys medycyny geriatrycznej. Warszawa
Cited by
Show
ISSN
0137-706X
Language
pol
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu