BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Wróblewska Halina Monika (Uniwersytet w Białymstoku)
Title
Zasoby, potencjał i możliwości człowieka w perspektywie samorealizacji
Personal Resources, Potential and Possibilities from the Perspective of Self-Realization
Source
Chowanna, 2020, T. 2(55), s. 1-16, bibliogr. 37 poz.
Issue title
Myślenie zmiany
Keyword
Psychologia człowieka, Potrzeby człowieka, Prawa człowieka, Rozwój, Kreatywność, Postawa twórcza
Human psychology, Human needs, Human rights, Development, Creativity, Creative attitude
Note
summ.
Abstract
W koncepcji humanistycznej rozwój jest ujmowany jako tendencja do samorealizacji, a podstawą wszelkich zmian w człowieku jest jego zdolność do wzrostu i rozwoju, który dokonuje się w środowisku umożliwiającym poznanie, zaspokojenie potrzeb człowieka i realizację możliwości. Termin "samorealizacja" został wprowadzony do humanistyki przez Sorena Kierkegaarda w XIX wieku i rozumiany był w konwencji głęboko egzystencjalnej; oznaczał kategorię ludzkiej egzystencji przeciwstawioną poczuciu przemijania i pustki w obliczu śmierci. W psychologii termin "samorealizacja" został zaproponowany przez Kurta Goldsteina na oznaczenie nadrzędnego motywu sterującego ludzką aktywnością zorientowanego na spełnienie potencjału jednostki. Wszystkie pozostałe motywy były pochodną samorealizacji. Interesujące ujęcie samorealizacji w kategoriach rozwoju osobowego zostało wypracowane przez Victora E. Frankla. Wskazał on poczucie sensu życia jako kluczowy aspekt rozwoju jednostki, którego kształtowanie stanowi podstawowy motyw ludzkiego działania. Proces samoaktualizacji, związany z osiąganiem wartości wewnętrznych, powiązał z procesem samotranscendencji. Twórczość jest jednym z najważniejszych pojęć koncepcji humanistycznej, która w opisie natury człowieka podkreśla zdolność jednostki do zdrowego i twórczego rozwoju - aktualizacji siebie. (fragment tekstu)

The aim of this article is to examine the orientation towards positive sources of development and creativity as well as boundaries and transgressions in the process of self-realization. This examination of the process of self-realization takes into account personal resources, potential and possibilities, and promotes a developmental vision of the person as an active being who creatively transforms the environment and themselves. A person's motivation to pursue creative changes and to strive for achievements is related to human transgressiveness. The nature of self-realization according to Abraham Maslow is similar to Józef Kozielecki's concept of transgression. It assumes that man is an active agent and that human agency is intentional, autonomous, and goal-oriented, and that it tends to transgress the existing possibilities. Halina Monika Wróblewska's approach to self-realization, presented in this study, can help to the optimize human development and to make possible the expanding of the boundaries of the self. A person will embrace his or her creative competences through the process of self-realization and thanks to transgressive activities. (original abstract)
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Bernacka R.E.: Osobowościowy mechanizm konformizmu i nonkonformizmu - specyfika funkcjonowania i przejawy w zachowaniu. "Psychologia Rozwojowa" 2005, T. 10, nr 2, s. 73-82.
  2. Craft A.: Creativity Across the Primary Curriculum. London-New York 2000.
  3. Csikszentmihalyi M.: Przepływ. Psychologia optymalnego doświadczenia. Jak poprawić jakość życia. Przeł. M. Wajda. Warszawa 1996.
  4. Csikszentmihalyi M.: Urok codzienności. Psychologia emocjonalnego przepływu. Książka dla tych, którzy chcą więcej z życia wziąć i więcej mu dać. Tłum. B. Odymała. Warszawa 1998.
  5. Csikszentmihalyi M.: The Work and Lives of 91 Eminent People. New York 1996.
  6. Deci E.L., Ryan R.M.: Hedonia, Eudaimonia, and Well-Being: An Introduction. "Journal of Happiness Studies: An Interdisciplinary Forum on Subjective Well-Being" 2008, vol. 9 (1), s. 1-11. https://doi.org/10.1007/s10902-006-9018-1.
  7. Deci E.L., Ryan R.M.: Self-Determination Theory and the Facilitation of Intrinsic Motivation, Social Development, and Well-Being. "American Psychologist" 2000, vol. 55 (1), s. 68-78. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.68.
  8. Frankl V.E.: Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii. Przeł. A. Wolnicka. Warszawa 2010.
  9. Gardner H.: Niepospolite umysły. O czterech niezwykłych postaciach i naszej własnej wyjątkowości: Wolfgang Amadeusz Mozart, Virginia Woolf, Zygmunt Freud, Mahatma Gandhi. Tłum. A. Tanalska-Dulęba. Warszawa 1998.
  10. Gardner H., Kornhaber M.L., Wake W.K.: Inteligencja. Wielorakie perspektywy. Red. nauk. E. Nęcka. Przetłum. M. Groborz, M. Śmieja. Warszawa 2001.
  11. Horney K.: Nerwica a rozwój człowieka. Trudna droga do samorealizacji. Przeł. Z. Doroszowa. Poznań 2001.
  12. Kierkegaard S.: Albo-albo. T. 2. Z oryg. duń. przeł. i przypisami opatrzył K. Toeplitz. Wiersze w tłum. J. Iwaszkiewicza. Warszawa 1976.
  13. Kozielecki J.: Działania transgresyjne. Przekraczanie granic samego siebie. "Przegląd Psychologiczny" 1983, nr 3 (26), s. 505-517.
  14. Kozielecki J.: Koncepcja transgresyjna człowieka. Analiza psychologiczna. Warszawa 1987.
  15. Kozielecki J.: Potrzeba hubrystyczna a działania transgresyjne. "Przegląd Psychologiczny" 1984, nr 2 (27), s. 321-337.
  16. Kozielecki J.: Psychologia nadziei. Warszawa 2006.
  17. Kozielecki J.: Psychotransgresjonizm. Nowy kierunek psychologii. Warszawa 2001.
  18. Kozielecki J.: Psychotransgresjonizm - zarys nowego paradygmatu. W: Nowe idee w psychologii. Red. J. Kozielecki. [Psychologia XXI Wieku]. Gdańsk 2009, s. 330-349.
  19. Kozielecki J.: Transgresja i kultura. Warszawa 1997.
  20. Maslow A.H.: Motywacja i osobowość. Przeł. P. Sawicka. Warszawa 1990.
  21. Maslow A.H.: Postawa twórcza. "Nowiny Psychologiczne" 1983, nr 8-9, s. 58-71.
  22. Maslow A.H.: W stronę psychologii istnienia. Przeł. I. Wyrzykowska. Warszawa 1986.
  23. Obuchowski K.: Człowiek intencjonalny. Warszawa 1993.
  24. Pietrasiński Z.: Wiedza i "rola" autokreacyjna jednostki jako przedmiot rozwoju człowieka. "Przegląd Psychologiczny" 1990, nr 1 (35), s. 79-89.
  25. Popek S.: Człowiek jako jednostka twórcza. Lublin 2001.
  26. Richards R.: Everday Creativity and New View. Psychological Aspects of Human Nature. Psychological, Social, and Spiritual Perspectives. Washington 2007.
  27. Rogers C.R.: O stawaniu się osobą. Poglądy terapeuty na psychoterapię. Przedmowa P.D. Kramer. Przekł. M. Karpiński. Poznań 2002.
  28. Rogers C.R.: Uczenie się, jak być wolnym. W: Przełom w psychologii. Wybrał i wstępem opatrzył K. Jankowski. Przeł. K. Jankowski, A. Kołyszko, P. Kołyszko. Warszawa 1978, s. 289-301.
  29. Runco M.A.: Personal Creativity: Definition and Development Issues. W: Creativity from Childhood Trough Adulthood: The Development Issues. Ed. M.A. Runco. San Francisco 1996, s. 3-30.
  30. Schulz R.: Twórczość. Społeczne aspekty zjawiska. Warszawa 1990.
  31. Seligman M.E.P.: Optymizmu można się nauczyć. Jak zmienić swoje myślenie i swoje życie. P rzeł. A . Jankowski. Wyd. 3. Poznań 1996.
  32. Seligman M.E.P.: Prawdziwe szczęście. Psychologia pozytywna a urzeczywistnienie naszych możliwości trwałego spełnienia. Przeł. A. Jankowski. Poznań 2005.
  33. Simonton D.K.: Genius, Creativity and Leadership: Historiometric Inquiries. Cambridge 1994.
  34. Stróżewski W.: Dialektyka twórczości. Kraków 1983 (wyd. 2. - 2007).
  35. Szmidt K.J.: Wcześniej niż Fromm i Maslow. Korniłowicza i Radlińskiej koncepcje postawy twórczej na tle współczesnym. W: Nowe teorie twórczości. Nowe metody pomocy w tworzeniu. Materiały z I Sesji Naukowo-Metodycznej Polskiego Stowarzyszenia Kreatywności, 12-14 X 2001, Kraków. Praca zbiorowa. Red. K.J. Szmidt, K.T. Piotrowski. Kraków 2002, s. 19-44.
  36. Wróblewska M.: Expanding the Boundaries of Self: Self-Realization, Transgression, and Creative Competence. "Rocznik Teologii Katolickiej" 2018, T. 17, nr 2, s. 163-174. https://doi.org/10.15290/rtk.2018.17.2.12.
  37. Wróblewska M.: Kompetencje twórcze w dorosłości. Białystok 2015.
Cited by
Show
ISSN
0137-706X
Language
pol
URI / DOI
http://dx.doi.org/10.31261/CHOWANNA.2020.55.07
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu