BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Nierychlewska Anna, Olędzki Marek (Uniwersytet Łódzki)
Title
Historia i prahistoria nieistniejącej już dziś wsi Kuców
History and Prehistory of the no Longer Existing Village of Kuców
Source
Eastern Review, 2022, vol. 11, nr 1, s. 33-53, fot., map., ryc., bibliogr. 31 poz.
Keyword
Historia, Archeologia
History, Archaeology
Note
streszcz., summ.
Country
Bełchatów
Belchatow
Abstract
Treść artykułu stanowi historia i prahistoria nieistniejącej już wsi Kuców, znajdującej się dawniej w gminie Kleszczów, nieopodal miasta Bełchatowa. Właśnie to sąsiedztwo z wielką kopalnią odkrywkową węgla brunatnego "Bełchatów" przyniosło jej zagładę. Rozrastający się areał kopalniany doprowadził bowiem do tego, że jeszcze przed 1991 r. trzeba było wywłaszczyć i ewakuować tamtejszych mieszkańców, a w 1993 r. wszelkie ślady materialne ich egzystencji bezpowrotnie zniknęły. Tym niemniej opisywana wieś kucowska mogła się pochwalić bogatą, sięgającą średniowiecza historią, a także wydobytą przez łopaty archeologów, nie mniej imponującą prahistorią. Wszakże miejsce to, z pewnymi, dłuższymi i krótszymi przerwami, eksploatowano rolniczo już od epoki neolitu, kontynuując tę działalność przez epokę brązu i okres rzymski. Tak też było do lat 90. XX w. Przesłanki badawcze, które o powyższym zaświadczają są niżej przez obojga autorów skrupulatnie analizowane. (abstrakt oryginalny)

The article discusses the history and prehistory of the no longer existing village of Kuców, formerly located in the Kleszczów municipality, near the town of Bel-chatow. It was the vicinity of alarge opencast brown coal mine, "Belchatow", that resulted in its destruction. The expanding area of the mine led to the fact that even before 1991 the local inhabitants had to be expropriated and evacuated, and in 1993 all material traces of their existence disappeared forever. Nevertheless, the described village of Kuców could be proud of its rich history dating back to the Middle Ages, as well as of its impressive prehistory excavated by archaeologists' shovels. After all, this place, with some longer and shorter intervals, was exploited agriculturally since the Neolithic Age, while continuing this activity through the Bronze Age and the Roman period. The research evidence for this is analysed in detail by both the authors. (original abstract)
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Bartoszewicz, J. 1860. Kościół i klasztor świętokrzyski na Łysej górze. Tygodnik Ilustrowany 22, s. 185-187.
  2. Błaszczyk, Z. 2000. Archeologiczne Zdjęcie Polski w województwie piotrkowskim. Katalog stanowisk. Piotrków Trybunalski: Towarzystwo Przyjaciół Miasta Piotrkowa Trybunalskiego.
  3. Boniecki, A. 1909. Herbarz polski. Część 1. Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. T. 13. Warszawa: Skład Główny Księgarnia Gebethnera i Wolffa. G. Gebethner i Sp. w Krakowie.
  4. Brzeziński, K., Gramsz, A. 2008. Bełchatów. 120 impresji o rozwoju miasta. Łódź: Wydawnictwo Grako.
  5. Góral, K. b.d.w. Parafia Ewangelicko-Reformowana w Kleszczowie. Historia parafii, https://kleszczow.reformowani.pl/historia/ (dostęp 12.02.2022).
  6. Grzymałowie h. Grzymała. Spory prawne z Kuczewskimi o zapisy na dobrach Kuczew i Kleszczów (piotrkowskie). 1650. 1733. Archiwum Narodowe w Krakowie. Zbiór Zygmunta Glogera, sygn. 29/678/0/2/147, https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/3099664 (dostęp 16.02.2022).
  7. Horbacz, T.J., Olędzki, M. 1983. Cimetiére de la periode romaine á Piaski (Pologne Centrale). Inventaria Archaeologica 51. Łódź-Warszawa.
  8. Horbacz, T.J., Olędzki, M. 1998. Roman Inlaid Swords. Journal of Roman Military Equipment Studies 9, s. 19-30.
  9. Jelen, F. 1899. Opis historyczny zboru filjalnego ewangelicko-refermowanego w Kucowie. Warszawa: W drukarni Ferdynanda Ginsa.
  10. Kozierowski, S. 1926. Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski. T. A-O. Poznań: Nakładem Krajowego Instytutu Wydawniczego.
  11. Krzyszowski, A. 1995. Osadnictwo neolityczne na stanowisku 1 w Kucowie, gm. Kleszczów, woj. Piotrków Trybunalski. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 37-38 (1991-1992), s. 25-63.
  12. Lechowicz, Z., Olędzki, M. 2008. Osada ludności kultury przeworskiej odkryta w Wólce Domaniowskiej, gm. Przytyk, woj. mazowieckie (badania na stanowisku nr 6). W: A. Błażejewski (red.). Labor et patientia. Studia Archaeologica Stanislao Pazda Dedicata. Wrocław: Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 221-241.
  13. Łaski, J. 1880. Liber beneficiorum archidioecesis gnesnensis societate litteraria posnaniensi. T. I. Gniezno: Sumptibus et typis J. B. Lange.
  14. Ławecka, D. 2000. Wstęp do archeologii. Warszawa: Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
  15. Machajewski, H. 1995. Osada ludności kultury przeworskiej na stanowisku 1 w Kucowie, gm. Kleszczów, woj. Piotrków Trybunalski. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 37-38 (1991-1992), s. 65-139.
  16. Olędzki, M. 1985. Cmentarzysko z okresu rzymskiego w Kucowie, gm. Kleszczów, woj. Piotrków Tryb. (stan. 7). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica 7, s. 33-125. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6034.07.04
  17. Olędzki, M., Śmiszkiewicz-Skwarska, A. 2006. Ludność kultury przeworskiej w świetle antropologii fizycznej. Wybrane zagadnienia. W: A. Stępień-Kuczyńska, M. Olędzki (red.). Cultura et politica. Studia i rozprawy dedykowane Profesorowi Jerzemu Kmiecińskiemu. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 73-84.
  18. Opaliński, E., Żerek-Kleszcz, H. 1993. Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI-XVIII wieku. Spisy. W: A. Gąsiorowski (red.). Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII-XVIII wieku. Spisy. Kórnik: Biblioteka Kórnicka.
  19. Papuga, S., Gramsz, A. 2003. Zelów. Wspólnota nacji, wyznań, kultur. Łódź: Wydawnictwo Grako.
  20. Pawiński, A. 1883. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym opisana. Wielkopolska. T. II. W: Źródła dziejowe. T. XIII. Warszawa: Skład Główny Księgarnia Gebethnera i Wolffa.
  21. Rutkowski, H. (red.). 1998. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w 2 połowie XVI wieku. cz. I: Mapy, plany. W: S. Trawkowski (red.). Atlas historyczny Polski. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Historii PAN.
  22. Schuster, J. 2022. Dom to nie tylko dach i cztery ściany... O budownictwie w późnej starożytności w Europie Północnej i Środkowej ze szczególnym uwzględnieniem ziem polskich. Wiadomości Archeologiczne 71, s. 3-159.
  23. Skowron, J. 1997. Cmentarzysko kultury przeworskiej z późnego okresu wpływów rzymskich w miejscowości Piaski, gm. Kleszczów, woj. piotrkowskie - st. 1. Prace i Materiały Muzeum Miasta Zgierza 2, s. 11-154.
  24. Skowron, J. 2014. Osada w działaniu. Osady ludności kultury przeworskiej w Polsce Środkowej od młodszego okresu przedrzymskiego do okresu wędrówek ludów. Poznań: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich. Oddział w Poznaniu.
  25. Strachocki, J., 2010. Gmina Kleszczów. Kleszczów: VEGA Studio Adv.
  26. Sulimierski, F., Chlebowski, B., Walewski, W. 1883. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. IV, Warszawa: Druk "Wieku" Nowy Świat Nr 59.
  27. Szczepankiewicz-Battek, J. 2017. Osadnictwo braci czeskich i morawskich w regionie łódzkim. Studia z Geografii Politycznej i Historycznej 6, s. 153-181. https://doi.org/10.18778/2300-0562.06.07
  28. Szymczakowa, A. 1998. Szlachta sieradzka w XV wieku. Magnifici et generosi. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
  29. Topograficzna Karta Królestwa Polskiego wydana w r. 1843 z datą 1939, tzw. Mapa Kwatermistrzostwa. Skala 1: 126 000, https://www.wbc.poznan.pl/publication/533840 (dostęp 12.02.2022).
  30. Uruski, S., Kosiński, A.A., Włodarski, A. 1911. Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. VIII. Warszawa: Skład Główny Księgarnia Gebethnera i Wolffa.
  31. Zajączkowski, S., Zajączkowski, S.M. 1966. Materiały do Słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku. Cz. I. Łódź: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Cited by
Show
ISSN
1427-9657
Language
pol
URI / DOI
https://doi.org/10.18778/1427-9657.11.03
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu