BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Kozera Agnieszka (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu), Kozera Cezary (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu)
Title
Autonomia finansowa małych miast w Polsce
Financial Autonomy of Small Towns in Poland
Source
Annals of the Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists, 2023, T. 25, z. 4, s. 228-242, rys., tab., bibliogr. 20 poz.
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Keyword
Rozwój lokalny, Autonomia lokalna, Gmina, Małe miasto, Metody badawcze, Wyniki badań, Współczynnik korelacji Pearsona
Local development, Local autonomy, District, Small town, Research methods, Research results, Pearson correlation coefficient
Note
JEL Classification: H71, O18
streszcz., summ.
Abstract
Celem głównym badań była ocena poziomu, dynamiki zmian i zróżnicowania autonomii finansowej małych miast posiadających status gmin miejskich w Polsce, w latach 2011 i 2020. Do oceny badanego zjawiska wykorzystano dwa podstawowe wskaźniki: poziom dochodów własnych na mieszkańca i udział dochodów własnych w dochodach ogółem. Przedmiotem badań były małe miasta (poniżej 20 tys. mieszkańców), mające status gmin miejskich (116 podmiotów w 2020 roku). Badania przeprowadzono na podstawie danych wtórnych pochodzących z GUS. Szukano odpowiedzi na następujące pytania: czy dystans małych miast w stosunku do większych ośrodków miejskich w zakresie poziomu autonomii finansowej jest wysoki i wzrasta w dłuższym okresie, czy najniższy poziom autonomii finansowej wyróżnia małe miasta z Makroregionu Wschodniego i jakie są najważniejsze uwarunkowania poziomu autonomii finansowej małych miast. Badania wykazały, że małe miasta charakteryzują się najniższym poziomem autonomii finansowej, ale także najwyższym zróżnicowaniem w omawianym zakresie. Dysproporcje w zakresie poziomu autonomii finansowej małych miast w relacji do gmin miejskich ogółem były relatywnie niewielkie i w badanym okresie uległy zmniejszeniu. Najwyższy poziom badanego zjawiska wyróżniał małe miasta z Makroregionów Północnego i Południowego, a najniższy z Makroregionu Wschodniego. Dysproporcje w zakresie autonomii finansowej małych miast Makroregionu Wschodniego w stosunku m.in. do małych miast ogółem w Polsce uległy jednak zmniejszeniu. Autonomia finansowa tych podmiotów jest jednak nadal wypadkową lokalnej przedsiębiorczości, warunków dla rozwoju turystyki i renty położenia(abstrakt oryginalny)

The main aim of the study was to assess the level, dynamics of changes and diversification of the financial autonomy of small towns with the status of urban communes in Poland in 2011 and 2020. Two basic indicators used in the assessment of the studied phenomenon were used: the level of own income per capita, as well as and their share in the own income of the surveyed entities. The subjective scope of the research included small towns (less than 20 thousand inhabitants) with the status of urban communes (116 entities in 2020). Empirical research was carried out on the basis of secondary data from the Central Statistical Office. The empirical research conducted was aimed at answering the following research questions: is the distance between small towns and larger urban centers in terms of the level of financial autonomy high and increasing over the years, does the lowest level of financial autonomy distinguish small cities from the Eastern Macroregion, what are the most important determinants of the level of financial autonomy of small towns. The conducted research has shown that small towns are characterized by the lowest level of financial autonomy, but also the highest diversity in this respect. However, disproportions in the level of financial autonomy of small towns in relation to urban communes in general are relatively small and have decreased in the analyzed period. The highest level of the studied phenomenon is observed in small towns from the Northern and Southern Macroregions, and the lowest in the Eastern Macroregion. Disproportions in the financial autonomy of small towns in the Eastern Macroregion in relation to, among others, to small towns in Poland in general, however, decreased. However, the financial autonomy of these entities is still the result of local entrepreneurship, conditions for the development of tourism and location benefits.(original abstract)
Accessibility
The Main Library of the Cracow University of Economics
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. BDL GUS (Local Data Bank, CSO). 2023. Polska w liczbach (Poland in numbers), https://bdl.stat.gov.pl/bdl/start, access: 11.08.2023.
  2. Cienkosz Ewelina. 2020. Demograficzny aspekt kurczenia się polskich miast (Demographic aspect of Polish shrinking cities). Urban Development Issues 67: 45-56. DOI: 10.2478/udi-2020-0033.
  3. Courtney Paul, Lucy Mayfield, Richard Tranter, Philip Jones, Andrew Errington. 2007. Small towns as 'sub-poles' in English rural development: Investigating rural-urban linkages using sub-regional social accounting matrices. Geoforum 38 (6): 1219-1232. DOI: 10.1016/j.geoforum.2007.03.006.
  4. Głowicka-Wołoszyn Romana. 2017. Malejąca samodzielność finansowa miast na prawach powiatu jako bariera ich rozwoju społeczno-ekonomicznego (Decreasing financial self-sufficiency of towns with county rights as an obstacle to their social and economic development). Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy 49 (1): 96-105. DOI: 10.15584/nsawg.2017.1.7.
  5. Heffner Krystian. 2009. Ożywianie małych miast w krajach Unii Europejskiej - przykłady programów wspierających rozwój (Small towns revival in eu countries - examples of development support programmes). Studia Obszarów Wiejskich 18: 71-87.
  6. Janas Karol, Karolina Piech, Piotr Trzepacz. 2019. Współczesne i prognozowane przemiany ludnościowe Polskich miast. [W] Przemiany demograficzne miast Polski. Wymiar krajowy, regionalny i lokalny (Contemporary and projected population changes in Polish cities. [In] Demographic changes in Polish cities. National, regional and local dimensions), ed. Robert Krzysztofik, 23-40. Kraków: Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
  7. Jasiński Janusz, Jerzy Suchta. 2013. Turystyka jako funkcja rozwoju małych miast województwa warmińsko-mazurskiego (The role of tourism in the development of small cities in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship). Acta Universitatis Lodziensis 15: 127-138.
  8. Jastrzębska Maria. 2004. Samodzielność ekonomiczna i finansowa jednostek samorządu terytorialnego (Economic and financial independence of territorial selfgovernment units). Ekonomia, Rynek, Gospodarka, Społeczeństwo 13: 100-12.
  9. Jastrzębska Maria. 2012. Finanse jednostek samorządu terytorialnego (Finances of local government units). Warszawa: Wolters Kluwer business.
  10. Konecka-Szydłowska Barbara, Perdał Robert. 2017. Rola nowych miast w lokalnym rozwoju społeczno-gospodarczym (The role of new cities in local socio-economic development). Wiadomości Statystyczne 3 (670): 28-48.
  11. Kozera Agnieszka. 2017. Samodzielność finansowa metropolii w Polsce w latach 2007-2015 (Financial self-sufficiency of the metropolises in 2007-2015). Studia Regionalne i Lokalne 1 (71): 82-105.
  12. Kozera Agnieszka, Feliks Wysocki. 2015. Typ funkcjonalny a samodzielność finansowa gmin wiejskich województwa wielkopolskiego (Functional type and financial independence of rural communes in the Greater Poland Voivodeship). Annals of the Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists 17 (6): 133-139.
  13. Lubińska Teresa, Sławomir Franek, Marcin Będzieszak. 2007. Potencjał dochodowy samorządu w Polsce na tle zmian ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (The income potential of local government in Poland against the background of changes to the Act on the income of local government units). Warszawa: Difin.
  14. PIE (Polski Instytut Ekonomiczny). 2019. Scenariusze rozwoju małych miast (Scenarios for the development of small towns). Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny, https://pie.net.pl/jak-powinny-wygladac-polskie-miasta-w-2035-r/), access: 20.08.2023.
  15. Poniatowicz Marzanna. 2015. Determinanty autonomii dochodowej samorządu terytorialnego w Polsce (Determinants of the revenue autonomy of the local government in Poland). Nauki o Finansach 1 (22): 11-30. DOI: 10.15611/nof.2015.1.01.
  16. Poniatowicz Marzanna. 2016. Stabilność finansowa jednostek samorządu terytorialnego w aspekcie nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej i zmian w systemie dochodów samorządowych (Financial stability of local government units in respect of the new financial perspective of the European Union and changes in the system of local government income). Ekonomiczne Problemy Usług 125: 7-23. DOI: 10.18276/epu.2016.125-01.
  17. Sadowska Mirela. 2019. Samodzielność finansowa gmin wiejskich województwa lubuskiego (Financial independence of rural communes of Lubuskie Voivodeship). Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 544: 88-94. DOI: 10.15611/pn.2019.544.10.
  18. Satoła Łukasz, Aldona Standar, Agnieszka Kozera. 2019. Financial autonomy of local government units: evidence from Polish rural municipalities. Lex Localis. Journal od Local Self-Government 17 (2): 321-342. DOI: 10.4335/17.2.321-342(2019).
  19. Surówka Krzysztof. 2013. Samodzielność finansowa samorządu terytorialnego w Polsce (Financial independence of local government in Poland). Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
  20. Wójtowicz Katarzyna. 2019. Uwarunkowania i pomiar stabilności fiskalnej jednostek samorządu terytorialnego (Conditions and measurement of fiscal stability of local government units). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Cited by
Show
ISSN
1508-3535
Language
eng
URI / DOI
http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0053.9503
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu