BazEkon - The Main Library of the Cracow University of Economics

BazEkon home page

Main menu

Author
Kowerski Mieczysław (Academy of Zamość), Bielak Jarosław (Academy of Zamość)
Title
Changes in the Socioeconomic Situation of the Capitals of the Former Voivodships after the Implementation of the Local Government Reform. Basic Trends
Zmiany sytuacji społeczno-ekonomicznej stolic byłych województw po wdrożeniu reformy samorządowej. Podstawowe tendencje
Source
Barometr Regionalny, 2024, t. 20, nr 2, s. 19-37, rys., tab., bibliogr. 27 poz.
Keyword
Podział administracyjny, Taksonomia wrocławska, Sytuacja gospodarcza
Administrative division, Wroclaw taxonomy, Economic situation
Note
summ.
Abstract
1 stycznia 1999 roku weszła w życie reforma podziału administracyjnego Polski, w wyniku której 31 miast straciło status stolicy województwa, a więc jednego z ważniejszych a dla niektórych miast najważniejszego czynnika rozwojowego. Bardzo szybko pojawiły się negatywne dla tych miast konsekwencje w postaci odpływu wykwalifikowanych kadr i zmniejszenia liczby mieszkańców, ograniczenia inwestycji i aktywności gospodarczej oraz dochodów mieszkańców. Celem pracy jest ocena zmian sytuacji gospodarczej stolic byłych województw po wejściu w życie reformy administracyjnej, której dokonano, stosując metody statystyczne, modele konwergencji, taksonomiczny miernik rozwoju oraz metodę taksonomii wrocławskiej. Analizę oparto na średniorocznych tempach wzrostu wybranych 10 wskaźników, które pokazują zmiany sytuacji społeczno-gospodarczej miast, a nie ich poziom rozwoju. Stąd też najwyżej znajdują się miasta, które w analizowanym okresie rozwijały się najszybciej, a nie te, które charakteryzowały się najwyższym poziomem rozwoju gospodarczego. Taksonomiczny miernik rozwoju przyjął wartości z przedziału 0,31 do 0,65, co oznacza, że poszczególne miasta po reformie charakteryzowały się różnym tempem rozwoju, ale nie ma zdecydowanego lidera, który wykazywałby najwyższe tempo wzrostu dla większości wskaźników. Nie ma też miast, które miałyby najniższe tempa wzrostu dla większości wskaźników. (abstrakt oryginalny)

On January 1, 1999, Poland implemented an administrative reform that resulted in 31 cities losing their status as voivodship capitals. This change removed a signifi cant, and for some cities, the most important factor driving their development. Negative consequences quickly emerged, including the out-migration of qualifi ed staff , population decline, reduced investment and economic activity, and a decrease in the income of residents. The aim of the study is to assess the changes in the economic situation of these former voivodship capitals following the reform's implementation. Using statistical methods, convergence models, a taxonomic measure of development and the Wrocław taxonomy method the study examines the socioeconomic changes that occurred. The analysis is based on the average annual growth rates of ten selected indicators, focusing on changes in the socioeconomic situation rather than their absolute level of development. Therefore, cities ranked highest are those that developed the fastest in the analyzed period, not necessarily those with the highest level of economic development. The taxonomic measure of development shows values ranging from 0.31 to 0.65. This indicates that individual cities experienced diff erent rates of development after the reform, but no clear leader emerged with the highest growth rate across most indicators. Similarly, no cities demonstrated consistently low growth rates across most indicators. (original abstract)
Full text
Show
Bibliography
Show
  1. Benjamini, Y., and Y. Hochberg. 1995. "Controlling the False Discovery Rate: A Practical and Powerful Approach to Multiple Testing." Journal of the Royal Statistical Society: Series B (Methodological) 57 (1):289-300. doi: 10.1111/j.2517-6161.1995.tb02031.x.
  2. Bocheński, T. 2010. "Subregion elbląski i jego powiązania z Trójmiejskim Obszarem Metropolitalnym." In Obszary metropolitalne we współczesnym środowisku geograficznym. 58. Zjazd Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Łódź 2010. 1, edited by S. Liszewski, 97-107. Łódź: Oddział Łódzki PTG, Wydział Nauk Geograficznych UŁ.
  3. Bocheński, T., and T. Rydzewski. 2020. Stolice byłych 49 województw w Polsce - wybrane zagadnienia rozwoju miast. Edited by T. Bocheński, Badania Miast. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
  4. Ciołek, D. 2017. "Oszacowanie wartości produktu krajowego brutto w polskich powiatach." Gospodarka Narodowa 289 (3):55-87. doi: 10.33119/gn/100738.
  5. Dunn, O.J. 1964. "Multiple Comparisons Using Rank Sums." Technometrics 6 (3):241-252. doi: 10.1080/00401706.1964.10490181.
  6. Florek, K., J. Łukaszewicz, J. Perkal, H. Steinhaus, and S. Zubrzycki. 1951. "Taksonomia wrocławska." Przegląd Antropologiczny (17):193 -211.
  7. Friedman, M. 1992. "Do Old Fallacies Ever Die." Journal of Economic Literature 30 (4):2129 -2132.
  8. Gorzelak, G. 2018. "Terytorialna organizacja kraju - czy już czas na dyskusję?" Studia Regionalne i Lokalne 2 (72):48-55. doi: 10.7366/1509499527203.
  9. Hellwig, Z. 1968. "Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju oraz zasoby i strukturę wykwalifikowanych kadr." Przegląd Statystyczny (4):307-327.
  10. Kisiała, W. 2017. "Wpływ utraty statusu ośrodka wojewódzkiego na rozwój miast." Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 477:117-126. doi: 10.15611/pn.2017.477.11.
  11. Kolenda, K. 2006. Program do taksonomii: Numerical taxonomy. Wrocław: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.
  12. Komorowski, J.W. 2012. "Miasta wojewódzkie a miasta postwojewódzkie w Polsce - zróżnicowanie i zmiany poziomu gospodarczego w pierwszej dekadzie XXI wieku." Studia Miejskie 8:9-5.
  13. Krysiński, D. 2013. "Wszystko, co złe, to reforma. O utracie statusu miasta wojewódzkiego w dyskursie kaliszan." Przegląd Socjologiczny. Kwartalnik Polskiego Instytutu Socjologicznego 62 (4):25-42.
  14. Kukuła, K. 2000. Metoda unitaryzacji zerowanej, Biblioteka Ekonometryczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  15. Kurniewicz, A., and P. Swianiewicz. 2016. "Ból fantomowy czy realna strata? Wpływ utraty statusu stolicy województwa na rozwój gospodarczy i miejsce w hierarchii systemu osadniczego." Prace i Studia Geograficzne 61 (2):25 -50.
  16. Kurniewicz, A., P. Swianiewicz, and J. Łukomska. 2023. "Wpływ statusu stolicy wojewódzkiej na rozwój miast - przypadek reform w latach 1975 i 1999 w Polsce." Studia Regionalne i Lokalne 91 (1):23-42. doi: 10.7366/1509499519102.
  17. Miszczuk, A. 2003. Regionalizacja administracyjna III Rzeczypospolitej. Koncepcje teoretyczne a rzeczywistość. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
  18. Pakuła, D., and B. Sąder. 2024. "Tarnów miastem widmem. 'Co z tego, że tanio? Nie ma pracy, to nie ma ludzi'." onet.pl, last modified 2024-03-07, accessed 2024-07-26, https://www.onet.pl/styl-zycia/onetkobieta/tarnow-miastem-widmem-co-z-tego-ze-tanio-nie-ma-pracy-to-nie-ma-ludzi/skpwcpq,2b83378a.
  19. Roszkowska, E. 2024. "A Comprehensive Exploration of Hellwig's Taxonomic Measure of Development and Its Modifications - A Systematic Review of Algorithms and Applications." Applied Sciences 14 (21):10029. doi: 10.3390/app142110029.
  20. Sajdak, J. 2024. "Byłe miasta wojewódzkie połączą swoje siły? Inicjatorem pomysłu jest prezydent Tarnowa." Radio Kraków, last modified 2024-10-24, accessed 2024-11-07, https://www .radiokrakow.pl/aktualnosci/tarnow/byle-miasta-wojewodzkie-polacza-swoje-sily-inicjatorem-pomyslu-jest-prezydent-tarnowa/.
  21. Solow, R.M. 1956. "A Contribution to the Theory of Economic Growth." The Quarterly Journal of Economics 70 (1):65-94. doi: 10.2307/1884513.
  22. Springer, F. 2016. Miasto Archipelag. Polska mniejszych miast. Kraków: Wydawnictwo Karakter.
  23. Swan, T.W. 1956. "Economic Growth and Capital Accumulation." Economic Record 32 (63):334-361. doi: 10.1111/j.1475-4932.1956.tb00434.x.
  24. Szmytkie, R. 2019. "Zmiany granic administracyjnych miast w Polsce w latach 1990-2017 i ich wpływ na wielkość zaludnienia." Konwersatorium Wiedzy o Mieście (4):19-34. doi: 10.18778/2543-9421.04.02.
  25. Szukalski, P. 2018. "Rozwój demograficzny dawnych i obecnych stolic województw." Demografia i Gerontologia Społeczna - Biuletyn Informacyjny (7):1-6.
  26. Witwicki, P. 2021. Znikająca Polska. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
  27. Zaborowski, Ł. 2019. Deglomeracja czy degradacja? Potencjał rozwoju średnich miast w Polsce, Raport / Klub Jagielloński. Warszawa-Kraków: Klub Jagielloński.
Cited by
Show
ISSN
1644-9398
Language
eng
URI / DOI
http://dx.doi.org/10.56583/br.2667
Share on Facebook Share on Twitter Share on Google+ Share on Pinterest Share on LinkedIn Wyślij znajomemu