- Autor
- Drozdowicz Zbigniew (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
- Tytuł
- Krytycyzm czy dogmatyzm w nauce?
Criticism or Dogmatism in Science? - Źródło
- Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G, Ekonomika Rolnictwa, 2010, t. 97, z. 2, s. 30-42, bibliogr. 12 poz.
Annals of Agricultural Science. Series G, Economy - Słowa kluczowe
- Nauka, Ekonomia
Science, Economics - Uwagi
- streszcz., summ.
- Abstrakt
- W rozważaniach pokazano, że nauce służył zarówno określony rodzaj krytycyzmu, jak i dogmatyzmu. Jednak to, który z nich lepiej i w jaki sposób zależało od wielu okoliczności historycznych. Wskazanie na występujące w tym procesie prawidłowości wymaga odwołania się do określonych tradycji. Przywołano przykłady krytycyzmu i dogmatyzmu występujące w tradycjach starożytnych, odrodzeniowych i nowożytnych. Generalizując wskazano, że raz historyczne wahadło wychylało się bardziej w kierunku krytycyzmu, innym razem w kierunku dogmatyzmu. Bywało tak, że radykalnemu krytycyzmowi towarzyszył dosyć radykalny dogmatyzm. Bywało jednak również tak, że zarówno pierwszy, jak i drugi z nich był dosyć łagodny i dobrze to służyło nauce, a nawet przyczyniło się (czego przykładem jest pojawienie się ekonomii jako nauki) do narodzin nowoczesnej dyscypliny naukowej. (abstrakt oryginalny)
In these remarks I consequently try to show that science was being pushed forward by criticism, and dogmatism as well. Nevertheless the fact, which did it in a better manner and in which manner was often a result of historical context. Pointing the patterns occurring within this process demands a relation to certain traditions. I recall here examples of criticism and dogmatism present in ancient, renaissance and modern traditions. As a generalization we might say, that the historical pendulum at one occasion went towards criticism and at another towards dogmatism. There were also situations when radical criticism was being accompanied by radical dogmatism. There were also situations when both approaches were very gentle in their appearance and this served science very well, and even contributed to the birth of a modern scientific discipline (here as an example may serve the emergence of economics as science). (original abstract) - Pełny tekst
- Pokaż
- Bibliografia
- Alberti L. B. 1969: I libri della famiglia, Einandi, Torino.
- Crombie A. C. 1960: Nauka średniowieczna i początki nauki nowożytnej, t. II, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.
- Descartes R. 2001: Medytacje o pierwszej filozofii, Wydawnictwo Antyk, Kęty.
- Diogenes Laertios 1984: Żywoty i poglądy słynnych filozofów, PWN, Warszawa.
- Elberfeld R. 2006: Was ist Philosophie? Programmatische Texte von Platon bis Derrida, Reclam, Stuttgard.
- Erazm z Rotterdamu 1953: Pochwała głupoty, Ossolineum, Wrocław.
- Le Goff J. 1997: Inteligencja w wiekach średnich, Oficyna Wydawnicza Volumen, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa.
- Kondylis P. 1986: Die Aufklärung im Rahmen des neuzeitlichen Rationalismus, Meiner, München.
- Platon 2002: Dialogi, t. I i II, Wydawnictwo Antyk, Kęty.
- Platon 2001: Państwo, Wydawnictwo Antyk, Kęty.
- Smith A. 1954: Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. I i II, PWN, Warszawa.
- Wolter 1953: Listy o Anglikach albo Listy filozoficzne, PIW, Warszawa.
- Cytowane przez
- ISSN
- 0080-3715
- Język
- pol