- Autor
- Słomski Wojciech (Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie)
- Tytuł
- O zasadzie odpowiedzialności
- Źródło
- Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne, 2009, nr 1, s. 23-32, bibliogr. 10 poz.
Society and Education. International Humanist Studies - Słowa kluczowe
- Filozofia człowieka, Etyka, Odpowiedzialność
Human philosophy, Ethics, Responsibility - Abstrakt
- Jak większość pojęć filozoficznych, także pojęcie odpowiedzialności pojawia się w tekstach filozoficznych w wielu różnych znaczeniach. Źródło-słów pojęcia "odpowiedzialność" (niem. Verantwortlichkeit, ang. responsibility) wskazuje, że odpowiedzialność polega na "odpowiadaniu", jest więc zaprzeczeniem bierności. Źródłosłów ten pozwala jednocześnie wyodrębnić rodzaje odpowiedzialności, ponieważ można odpowiadać za coś (odpowiedzialność prawna), na coś (podjąć określone wyzwanie, wyjść na-przeciw sytuacji), odpowiadać czemuś (być do czegoś dostosowanym, akceptować to, ale także stanąć na wysokości zadania), odpowiadać komuś (udzielać odpowiedzi, ale także spełnić czyjąś prośbę, przyjść z pomocą) itd. Możliwe są także inne rozróżnienia, np. pomiędzy odpowiedzialnością wynikającą z zasad moralności i odpowiedzialnością wynikającą z zasad sprawiedliwości (przy założeniu o rozdzielności tych dwóch obszarów). Kryterium tego podziału miałaby być wymuszalność zasad. Przestrzeganie zasad należących do moralności miałoby być dobrowolne, podczas gdy zasady należące do sprawiedliwości podlegałyby wymuszaniu. Słabością tego stanowiska jest brak ścisłego kryterium pozwalającego rozróżnić zasady sprawiedliwości od zasad prawa, czy wręcz utożsamianie prawa ze sprawiedliwością. Problemem nie jest tu fakt, że niektóre przepisy prawa (lub ich konkretne zastosowania) mogą wydawać się niesprawiedliwe, lecz niemożność rozróżnienia przepisów prawa będących realizacją zasad sprawiedliwości od przepisów stojących np. na straży obyczajowości [Steinvorth, 1981]. Wszystkie te trudności dotyczą także rozumienia odpowiedzialności. (fragment tekstu)
- Pełny tekst
- Pokaż
- Bibliografia
-
- Arystoteles, Etyka nikomachejska, Warszawa 2000.
- Gołoś, M. 2006. Filozofia polityki Johna Locke`a, w: Warszawa.
- Gołoś, M. 2009. Filozofia polityki Niccolo Machiavellego, w: Człowiek - świat - filozofia, red. W. Słomski, Warszawa.
- Hobbes, T. 1954. Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego, Warszawa.
- Hudzik, J. 2001. Rozum, wolność, odpowiedzialność, Lublin.
- Ingarden, R. 1973. Książeczka o człowieku, Kraków.
- Ingarden, R. 1974. Książeczka o człowieku, Kraków.
- Jonas, H. 1996. Zasada odpowiedzialności, Kraków.
- Steinvorth, U. 1981. Stationen der politischen Theorie, Stuttgart.
- Weber, M. 1998. Polityka jako zawód i powołanie, Kraków.
- Cytowane przez
- ISSN
- 1898-0171
- Język
- pol
