BazEkon - Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

BazEkon home page

Meny główne

Autor
Mihina František (FF PU v Prešove, Slovakia)
Tytuł
Przyczynek do definicji paradygmatycznej
Źródło
Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne, 2009, nr 1, s. 83-143, bibliogr. 48 poz.
Society and Education. International Humanist Studies
Słowa kluczowe
Filozofia
Philosophy
Abstrakt
Mamy świadomość, że nasza teraźniejszość jest powiązana bezpośrednimi więzami z przeszłością i przyszłością. Przełom stuleci rozgrywał się i rozgrywa na płaszczyźnie duchowej, na gruncie myślenia, w sferze materializacji nauki i wiedzy, natomiast niemal wcale nie dotknął naszych ciał i moralności, a przecież "zrobił z nas nowe byty" [Teilhard De Chardin, 1990: 180]. Wynikiem tego jest uświadomienie sobie ruchu, który nas spycha, ale i siła wewnętrzna "nabrzmiałych problemów, jakie stawia przed nami praktyka ludzkich dążeń, gdy poddajemy ją refleksji" [Teilhard De Chardin, 1990: 180]. Wydaje się, że weszliśmy w "wiek ryzyka" (N. Luhmann). Jeśli w okresie konstytuowania się źródeł przemian (będących przyczyną naszych obecnych problemów) dominowały oraz działały jako czynnik aktywizujący przede wszystkim niedostatki (np. bieda materialna, niedostatek energii czy ogólnie - niedostateczna władza człowieka nad przyrodą), to obecnie odczuwamy raczej deficyt człowieczeństwa, moralności i duchowości. W pewnym sensie rzec można, że nasze pragnienie siły nie uczyniło nas silniejszymi, lecz raczej w płaszczyźnie fundamentalnych podstaw istnienia pogłębiło naszą bezsiłę. Zbyt gorące pożądanie siły przekształciło się w swego rodzaju bezsiłę. Gdy oglądamy się za siebie w celu zrozumienia wszystkich meandrów drogi, którą kroczymy, widzimy zwłaszcza "intelekt, który od początku krok po kroku próbuje przezwyciężyć otaczającą go iluzję bliskości" [Teilhard De Chardin, 1990: 181]. Pogłębia się w nas poczucie dychotomii egzystencjalnej, które nie chce nas opuścić: jesteśmy w przyrodzie, a przecież ją przewyższamy, chcemy się do niej zbliżyć, a przecież się oddalamy, chcemy ją pojąć i zrozumieć, a przecież tajemnica wszechświata ledwie odsłania nam swój rąbek, lecz się nie ujawnia. (fragment tekstu)
Pełny tekst
Pokaż
Bibliografia
Pokaż
  1. Adriaanse, H. K. 1992. Husserl jako filosof kultury, FČ, 30, 2.
  2. Anaksagoras, W. 1070. Predsokratici a Platon. Antológia z diel filozofov, Epocha, Bratislava.
  3. Arbes, J. 1973. Svatý Xaverius. Newtonův mozek, Albatros, Praha.
  4. Bacon, F. 1974. Nové organon, Svoboda, Praha.
  5. Čapek, K. 1974. Z knihy apokryfov, Slovenský spisovateĺ, Bratislava.
  6. Černý, V. 1991. O povaze našu kultury, Atlantis, Brno.
  7. Descartes, R. 1970. Úvahy o první filozofii. Svoboda, Praha.
  8. Descartes, R. Rozprava o metóde. Pravidla na vedenie rozumu.
  9. Dewey, J. 1939. Intelligence in the Modern World. Ed. By Rahner. The Modern Library, New York.
  10. Einstein, A.: Jak vidim svět, NLU, Praha 1993.
  11. Feyerabend, P. 1988. Against Method, Verso, London-New York.
  12. Floss, P. 1987. Proměny vědení, Mladá fronta, Praha.
  13. Foucault, M. 1994. Diskurz, autor, genealogie, Svoboda, Praha.
  14. Fromm, E. 1993. Budete jako bohové. LN, Praha.
  15. Gadamer, H.-G. 1991. Aktualnosť priekrasnogo, Iskusstwo, Moskwa.
  16. Gadamer, H.-G. 1992. "Občané dvou světů". W: Člověk v moderních vědách, FÚ ČSAV, Praha.
  17. Hegel, G. W. F. 1961. Logika, Bratislava.
  18. Hegel, G. W. F. 1961. Logoka, Vydavateĺstvo SAV, Bratislava.
  19. Heraklit (Herakleitos). 1970. Z edezu. W: Predsokratici a Platon. Antológia z diel filozofov, Epocha, Bratislava.
  20. Hume, D. 1972. Zkoumání lidského rozumu, Svoboda, Praha.
  21. Husserl, E. 1972. Krize evropských věd a transcendentálná fenomenologie, ACADEMIA, Praha.
  22. Kuznecow, B. G. 1974. Rozum a bytie, Obzor, Bratislava.
  23. Lévi-Strauss, L. 1993. Mýtus a význam, Archa, Bratislava.
  24. Mołczanow, W.I. 1992. Paradigmy soznanija i struktury soznanija; ŁOGOS, Fiłosofsko-litieraturnyj żurnał, I, nr 3, Moskwa.
  25. Neubauer, Z. 1992. Nový Areopag, Křesťanská akademie, Praha.
  26. Nietzsche, F. 1993. O pravdě a lži ve smyslu nikoli morálnim, Filozofický časopis (FČ), 41, 1993.
  27. Novosád, F. 1993. Max Weber: teória modernity, Filozofia, 48, 8.
  28. Novosád, F. 1994. Sociálny poriadok ako zlučiteĺnosť koordinácií, W: Filozofia, 49, nr 10.
  29. Novosád, F. 1994. Vysvetĺovanie rukami, IRIS, Bratislava.
  30. O budúcnosti ludstva, Pragma, Praha 1992.
  31. Parkinson, G. H.R. 1976. Saying and Showing. An Introduction to Wittgenstein`s Tractatus Logico-Philosophicus, The Open University Press, London.
  32. Patočka, J. 1968. Předsokratovská filosofie, SPN, Praha.
  33. Patočka, J. 1992. Platon a evropa, FČ, 40, 6.
  34. Patzig, G. 1994. Aspekty racionality, FČ, 42, 2.
  35. Pitagoras, W. 1970. Predsokratici a Platon. Antológia z diel filozofov, Epocha, Bratislava.
  36. Rollo, V. 1993. Emocionalita a racionalita. Sociologické nákladatelství SLON, Praha.
  37. Rorty, R. 1991. Veda ako solidarita. W: Za zrkadlom moderny, Archa, Bratislava.
  38. Russell, B. 1993. Logika, věda, filozofie, společnost, Svoboda, Praha.
  39. Sartre, J. P. 1994. Cesty k slobode. Vek rozumu, Slovenský spisovateĺ, Bratislava.
  40. Teilhard De Chardin, P. 1990. Vesmír a lidstvo, Vyšehrad, Praha.
  41. Whitehead, A. N. 1989. Veda a moderný svet, Pravda, Bratislava.
  42. Whitehead, A. N. 1990. Izbrannyje raboty po fiłosofii, Progress, Moskwa.
  43. Wilber, K. 1977. Spectrum of Consciousness, Wheaton III, The Theosophical Publ. House.
  44. Wittgensein, L. 1991. Rozličné poznámky, UK Praha.
  45. Wittgenstein, L. 1961. Notebooks1914-1916, New York.
  46. Wittgenstein, L. 1991. Filozofické skúmania, Pravda, Bratislava.
  47. Zamarovský, V. 1990. Grécky zázrak, Mladé letá, Bratislava.
  48. Zigo, M. 1975. Racionalizmus vedy a neklasická retropektica. W: Kuznecow, B. G.: Od Galileiho po Einsteina, Pravda, Bratislava.
Cytowane przez
Pokaż
ISSN
1898-0171
Język
pol
Udostępnij na Facebooku Udostępnij na Twitterze Udostępnij na Google+ Udostępnij na Pinterest Udostępnij na LinkedIn Wyślij znajomemu