BazEkon - Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

BazEkon home page

Meny główne

Autor
Ignacy Jarosław (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu)
Tytuł
The Development of Management Control as a New Public Management Tool - Diagnosis of Polish Municipalities in The Light of Empirical Research
Rozwój kontroli zarządczej jako narzędzia New Public Management (nowego zarządzania publicznego) - diagnoza polskich gmin w świetle badań empirycznych
Źródło
Humanities and Social Sciences, 2016, vol. 21 (XXI), nr 23 (4), s. 143-157, rys., bibliogr. 36 poz.
Słowa kluczowe
Zarządzanie publiczne, Zarządzanie strategiczne, Kontrola zarządcza, Nowe zarządzanie publiczne, Jednostki samorządu terytorialnego (JST), Administracja publiczna
Public governance, Strategic management, Management control, New public management, Local government units, Public administration
Uwagi
streszcz., summ.
Abstrakt
Kontrola zarządcza w Polsce została wprowadzona w 2009 roku. Opublikowane standardy kontroli zarządczej stanowiły część zmian mających na celu przejście od kultury egzekwowania prawa do kultury osiągnięcia wyników. Wprowadzenie standardów kontroli może być postrzegane jako swoisty eksperyment, ponieważ nie stanowią one gotowych, uniwersalnych rozwiązań, a są jedynie podstawą do opracowania szczegółowych procedur przez każdą z gmin. Nie mają charakteru aktu prawa powszechnie obowiązującego, są natomiast normami typu soft law. Kilka lat po wprowadzeniu stosownych rozwiązań prawnych, największym problemem dla polskich gmin jest nadal fakt, że ani wprowadzone standardy kontroli zarządczej, ani literatura przedmiotu nie wskazują stabilnych podstaw koncepcyjnych i jasnych, konkretnych instrumentów, które ułatwiają rozwój niestandardowych rozwiązań w ramach zatwierdzonych standardów prawnych. Ze względu na istniejącą lukę, celem niniejszego opracowania jest analiza rozwoju i funkcjonowania kontroli zarządczej, a także jego wpływu na bieżące działania podejmowane przez gminy w Polsce. Badania, poprzedzone pilotażem narzędzia badawczego, przeprowadzono na całej populacji polskich gmin (obejmującej 2 489 jednostek) w latach 2013-2014, a pogłębione badania miały miejsce w 2015 roku. Badania wykazały, że istnieje znaczny dysonans pomiędzy formalnym wdrożeniem kontroli zarządczej a jej realnym wpływem na bieżące funkcjonowanie polskich gmin. Odpowiedzi ankietowanych potwierdzają, że kontrola zarządcza jest nadal często traktowana jako odrębne, narzucone ustawowo zdanie, które należy wykonać. Praktycznym efektem takiego podejścia jest fakt, że większość gmin nie wykorzystuje wyników kontroli zarządczej przy aktualizacji celów strategicznych czy przynajmniej planowaniu kolejnych budżetów gminy. Wyniki badań ankietowych potwierdzają, że obecne podejście do standardów i funkcjonowania kontroli zarządczej nie pozwoliło na zainicjowanie faktycznych i organizacyjnych zmian mających na celu poprawę efektywności działań gmin zgodnie z oczekiwaniami inicjatora zmian tzn. Ministerstwa Finansów. Przeprowadzone badania wskazują, że w większości polskich gmin kultura stosowania reguł prawa wciąż dominuje nad kultura osiągania wyników charakterystyczną m.in. dla reform New Public Management. (abstrakt oryginalny)

Management control in Polish public sector was introduced in 2009. For this purpose management control standards were introduced as a part of changes aiming at a transition from the culture of law enforcement to the culture of achieving results. From this point of view, it is a rather new instrument of the public management in Poland. The introduction of management control standards can be perceived as an experiment as they provide merely a basis for the development of detailed procedures. They are a part of the "soft type" law and thus don't have the character of an act of commonly applicable law. Several years after providing applicable legal solutions, the biggest problem faced by the Polish local government units is still the fact that neither the introduced management control standards nor the literature provide solid theoretical concepts or clear, specific instruments to facilitate the development of customised solutions within the approved law standards. Due to existing gap, the aim of this study is to assess the development and functioning of the management control as well as its impact on current activities undertaken by the local government units in Poland. The conclusions were drawn on the basis of a survey. The study preceded by a pilot launch of the research tool, was conducted with the entire population of Polish municipalities (2 489 units) in the years 2013-2014, and further in-depth studies in 2015. The research revealed that there is a considerable dissonance between the formal implementation of management control and ongoing impact on the current functioning of Polish municipalities. (original abstract)
Pełny tekst
Pokaż
Bibliografia
Pokaż
  1. Aucoin P., Administrative Reform in Public Management: Paradigms, Principles Paradoxes and Pendulums, "Governance" 1990, vol. 3.
  2. Auriacombe C., Reflections on the New Public Management, "Journal of Public administration" 2002, vol. 134, no. 2.
  3. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2004.
  4. Bedford D.S., Malmi T., Configurations of control: An exploratory analysis. Management Accounting Research, 2015, 27.
  5. Berland N., Dreveton B., Management control system in public administration: beyond rational myth, [in:] Scheid J.C. (ed.), Accounting Reform in the Public Sector: Mimicry, Fad or Necessit, Paris 2006.
  6. Box T.M., Small firm strategy in turbulent times. "Academy of Strategic Management Journal" 2011, vol. 10, Issue 1.
  7. Brudney J.L., O'Toole L.J., Rainey H.G. (ed.), Advancing Public Management: New Developments in Theory, Methods, and Practice, Georgetown University Press, Washington 2000.
  8. Drucker P.F., Praktyka zarządzania, Wyd. MT Biznes, 2005.
  9. Grabner I., Moers F., Management control as a system or a package? Conceptual and empirical issues. Account. Orga. Soc. 38, 2013.
  10. Grant R.M., Współczesna analiza strategii, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2011.
  11. Gumińska A., Marchewka-Bartokowiak A., Szeląg B. (eds.), Audit and management control. Case Study, Wyd. CeDeWu, Warszawa 2012.
  12. Hammerschmid G., Meyer R.E., New Public Management in Austria, "Public Administration" 2005, vol. 83, no. 3.
  13. Hausner J., Zarządzanie publiczne, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2008.
  14. Hood C., A Public Management for All Seasons, "Public Administration" 1991, vol. 69.
  15. Hood C., Public Administration and Public Policy: Intellectual Challenges for the 1990s., "Australian Journal of Public Administration" 1989, vol. 48.
  16. Huges O.E., Public Management and Administration. An Introduction, The MacMillan Press Ltd., London 1994.
  17. Ignacy J., Kopyściański T., Functioning of the second level management control in light of the declarations submitted by the Polish local self-government bodies, "Littera Scripta" 2014, 7 (1).
  18. Ignacy J., Kopyściański T., Selection criteria of strategic goals for local governments, "Argumenta Oeconomica" 2011, no. 2 (27).
  19. Izdebski H., Badania nad administracją publiczną, [in:] J. Hausner (ed.), Administracja publiczna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003.
  20. Izdebski H., Od administracji publicznej do public governance, "Zarządzanie Publiczne" 2007, nr 1.
  21. Kotler P., Caslione J.A., Chaos. Zarządzanie i marketing w erze turbulencji, New Media, Warszawa 2010.
  22. Kluvers R., Tippett J., The Views of Councillors and Managers on Accountability in Local Government: An Empirical Study in Australia, "International Journal of Management" 2011, vol. 28, no. 2.
  23. Krupski R., Zarządzanie przedsiębiorstwem w turbulentnym otoczeniu, PWE, Warszawa 2005.
  24. Lubińska T. (ed.), Kierunki modernizacji zarządzania w jednostkach samorządu terytorialnego, Wyd. Difin, Warszawa 2011.
  25. Lubińska T. (ed.), Nowe zarządzanie publiczne - skuteczność i efektywność, Wyd. Difin, Warszawa 2009.
  26. Mongkol K., The Critical Review of New Public Management Model and its Criticisms, "Research Journal of Business Management" 2011, vol. 5 (1).
  27. Naschold F., Otter C., Public Sector Transformation. Rethinking Markets and Hierarchies in Government, John Benjamin Publishing Company, Amsterdam, Philadelphia, 1996.
  28. OECD, Management Control in Modern Government Administration: Some Comparative Practices, SIGMA Papers, no. 4, OECD Publishing 1996, http://dx.doi.org/10.1787/5kml6gb4gn32-en.
  29. Olejniczak J., Performance budgeting and performance information in Poland and EU countries. Selected issues, "Nauki o Finansach" 2011, nr 1 (6).
  30. Osborne D., Gaebler T., Rządzić inaczej, Wyd. Media Rodzina, 2005.
  31. Otley D., Soin K., Management Control and Uncertainty. Palgrave Macmillan, Basingstoke UK, 2014.
  32. Puchacz K., Nowe standardy kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów publicznych, Gdańsk 2010.
  33. Pollitt Ch., Bouckaert G., Public Management Reform. A Comparative Analysis, Oxford University Press, Oxford 2000.
  34. Shah A., Local public financial management, Public sector governance and accountability series, Washington D.C. 2007.
  35. Stiglitz J., Ekonomia sektora publicznego, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2010.
  36. Zawicki M., Nowe zarządzanie publiczne, PWE, Warszawa 2011.
Cytowane przez
Pokaż
ISSN
2300-9918
Język
eng
URI / DOI
http://dx.doi.org/10.7862/rz.2016.hss.65
Udostępnij na Facebooku Udostępnij na Twitterze Udostępnij na Google+ Udostępnij na Pinterest Udostępnij na LinkedIn Wyślij znajomemu