- Autor
- Błajet Piotr (Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland), Przyborowska Beata (Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland)
- Tytuł
- Decentracja - rozwój- edukacja
Decentration - Development - Education - Źródło
- Horyzonty Wychowania, 2018, vol. 17, nr 41, s. 97-105, tab., bibliogr. 5 poz.
Horizons of Education - Tytuł własny numeru
- Współczesne dyskursy edukacyjne
- Słowa kluczowe
- Rozwój, Edukacja, Otwartość na zmiany
Development, Education, Openness to change - Uwagi
- streszcz., summ.
- Abstrakt
- CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest spojrzenie z perspektywy rozwojowej na zdolność do decentracji jako jednej z niezbędnych kompetencji we współczesnym świecie. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zdolność do decentracji została scharakteryzowana dla każdego etapu rozwoju self w ujęciu koncepcji rozwoju self R. Kegana. Przedstawiono też implikacje edukacyjne wynikające z takiej charakterystyki. PROCES WYWODU: Funkcjonowanie człowieka w otoczeniu burzliwym oznacza nieustanną gotowość do reagowania na zmiany. Edukacja może być rozumiana jako oswajanie ze zmianą - akceptacja zmiany stanowi warunek wstępny (konieczny!) rozwoju (postępu) człowieka i społeczeństwa. Wśród wielu koncepcji rozwoju przydatna dla naszych rozważań jest koncepcja rozwoju self R. Kegana, w której decentracja jest kluczową kategorią. Na podstawie przeprowadzonych analiz wysunięto implikacje dla edukacji. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Decentracja, czyli umiejętność dystansowania się wobec fragmentów rzeczywistości (odróżniania się i przekraczania), stanowi kluczową kompetencję w dynamicznie zmieniającym (rozwijającym) się świecie. Wykorzystana w artykule koncepcja R. Kegana wskazuje, jak kompetencja ta może być kształtowana w procesie edukacji. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Postulujemy wspieranie decentracji poprzez edukację dzieci i młodzieży od najwcześniejszych lat. Przydatna w tym względzie jest edukacja integralna, która zakłada wszechstronny rozwój człowieka i jego progresywny rozwój. Równie ważne jest, aby człowiek, który zatrzymał się na danym poziomie rozwoju self, miał szansę dzięki edukacji wspierającej na dalszy rozwój ku wyższym poziomom.(abstrakt oryginalny)
RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is looking at the ability of decentration as one of the necessary competences in the modern world from the developmental perspective. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The ability to decenter has been characterised for each stage of development of self within the R. Kegan's concept of development of self. Educational implications resulting from these characteristics were presented too. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Functioning of a human in a stormy environment means constant readiness to react to changes. Education can be understood as adapting to the change, the acceptance of change is the precursory (necessary) requirement of development (advancement) of the man and society. Among many concepts of development, one particularly useful to our debate is the R. Kegan's concept of development of self, in which decentration is the key category. On the basis of analyses conducted, implications for education were drawn. RESEARCH RESULTS: Decentration, which is the ability to distance oneself from given fragments of reality (differing from it and going beyond), is the key competence in the dynamically changing (developing) world. The R. Kegan's concept used in the article points to show how this competence can be developed in education. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: We advocate the support for decentration through education of children and the youth from the youngest age. What is useful in this area is the integral education which assumes the versatile and progressive development of human. It is equally important that human who stopped at a given development level of self, had a chance, through supportive education, to develop further to higher levels.(original abstract) - Dostępne w
- Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
- Pełny tekst
- Pokaż
- Bibliografia
-
- Beck, U. (2002). Społeczeństwo ryzyka. W drodze ku innej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Debesse, M. (2007). Etapy wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
- Kegan, R. (1982). Evolving Self. Problem and Process in Human Development. Cambridge, London: Harvard University Press.
- Przyborowska, B. i Błajet, P. (2014). Kształtowanie kompetencji demokratycznych - perspektywa rozwojowa. Studia Edukacyjne, 30, 71-89.
- Przyborowska, B., Błajet, P., Murawska, I. i Aksamit, E. (red. nauk.). (2017). Kategoria integralności w edukacji. Toruń: Wydawnictwo UMK.
- Cytowane przez
- ISSN
- 2391-9485
- Język
- pol
- URI / DOI
- http://dx.doi.org/10.17399/HW.2018.174106
