- Autor
- Wawrowski Łukasz (Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu)
- Tytuł
- (Nie)skuteczność kwot dla kobiet w polskim prawie wyborczym. Odgórne kreowanie procesu rekrutacji politycznej vs "wola ludu" w państwie demokratycznym
(Un)Effectiveness of Quotas for Women in the Polish Electoral Law Top-down Creation of the Political Recruitment Process vs. the "Will of the People" in a Democratic State - Źródło
- Studia Politicae Universitatis Silesiensis, 2021, T. 32, s. 3-28, rys., tab., wykr., bibliogr. 27 poz.
- Słowa kluczowe
- Płeć, Politologia, Feminizm, Pozycja kobiety w społeczeństwie, Rola kobiet w polityce
Gender, Political science, Feminism, Women's position in society, Role of women in politics - Uwagi
- streszcz., summ.
- Abstrakt
- Polityka tradycyjnie zdominowana jest przez mężczyzn. W ostatnich latach wzrasta udział kobiet w polityce m.in w wyniku podejmowania ukierunkowanych działań w ramach polityki równościowej. Spośród wielu potencjalnych sposobów takiego oddziaływania najbardziej znany jest mechanizm kwotowy, czasem (błędnie) utożsamiany z parytetem płci. Celem autora niniejszego opracowania jest ukazanie implementacji owego mechanizmu w polskim prawie wyborczym z wykorzystaniem rozwiązań wypracowanych w 2011 roku oraz próba wskazania jego skuteczności z perspektywy wyborów do Sejmu z października 2019 roku. Rozważania, z wpisanymi w nie "antynomiami demokracji", prowadzone są przez pryzmat - po pierwsze - warunków, jakie spełniać muszą kwoty, aby mechanizm był skuteczny; po drugie - tego, w jakim stopniu takie "odgórne narzucanie liczby uczestniczących w przedsięwzięciu kobiet" jest zbieżne z istotą demokracji rozumianej często jako realizacja "woli ludu". (abstrakt oryginalny)
Politics is traditionally dominated by men. In recent years, women's participation has increased as a result of, among other factors, targeted equality policy actions. Among the many possible ways to attain this result the most familiar is the quota mechanism, sometimes (mistakenly) equated with gender parity. Łukasz Wawrowski's aim in this article is to examine the implementation of this mechanism in the Polish electoral law using solutions developed in 2011, and to indicate its effectiveness from the perspective of the elections to the Sejm in October 2019. Wawrowski uses a double prism to treat the "antinomies of democracy" referred to in the text. First, he discusses the conditions to be met in order for the quota mechanism to be effective. Secondly, he ponders the extent to which such a "top-down imposition of the number of women involved" agrees with the essence of democracy, often understood as the implementation of the "will of the people". (original abstract) - Dostępne w
- Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach
- Pełny tekst
- Pokaż
- Bibliografia
- Antoszewski, A. (1998). Współczesne teorie demokracji. W: A. Jabłoński, L. Sobkowiak (red.), Studia z teorii polityki. T. 2. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
- Badora, B. (2019). Ocena funkcjonowania demokratycznych mechanizmów i procedur wyborczych w Polsce. Komunika z badań Nr 89/2019. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
- Brzoza, K. (2017). Obraz polityczek w okresie wyborów parlamentarnych 2015 w wybranych polskich tygodnikach opinii a teoria zagłuszanej grupy. Political Preferences, Vol. 17.
- Chełstowska, A., Druciarek, M., Niżyńska, A., Skoczylas, N. (2015). Udział kobiet w wyborach parlamentarnych w 2015 roku. Wynik monitoringu obserwatorium równości płci. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. Pobrano z: https://pl.boell.org/sites/default/files/udzial_kobiet_wybory_parlamentare_2015_isp_hbs.pdf (data dostępu: 30.10.2019).
- Chyż, B., Dudzik, S., Uhli, D. (2019). Wybory 2019: Skąd są posłowie, ilu jest w Sejmie debiutantów i czy liczba posłanek rośnie. Pobrano z: http://biqdata.wyborcza.pl/biqdata/7,159116,25311484,wybory-parlamentarne-2019-skad-pochodza-nowi-poslowie.html, (data dostępu: 5.01.2020.
- Druciarek, M. (2019). Coraz mniej kandydatek w wyborach do Sejmu - analiza ISP. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. Pobrano z: https://www.isp.org.pl/pl/aktualnosci/coraz-mniej-kandydatek-w-wyborach-do-sejmu-analiza-isp (data dostępu: 3.10.2019).
- Electoral Quota for Women (2020). Inter-Parliamentary Union. Pobrano z: https://data.ipu.org/compare?field=chamber%3A%3Afield_is_electoral_quota_women&structure=any__lower_chamber#pie (data dostępu: 4.01.2020).
- Felisiak, M. (2019). Polacy o demokracji. Komunika z badań Nr 68/2019. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
- Fuszara, M. (2002). Zmiany w świadomości kobiet w Polsce w latach dziewięćdziesiątych. W: M. Fuszara (red.), Kobiety w Polsce na przełomie wieków. Nowy kontrakt płci? Warszawa: Instytut Spraw Publicznych. Główny Urząd Statystyczny (2020). Pobrano z: https://stat.gov.pl/ (data dostępu: 4.01.2020).
- Hayek, F. (1987). Miraż sprawiedliwości społecznej. Zdanie, nr 9. Kwiatkowska, A. (2018). Kobiety w wyborach a mechanizmy antydyskryminacyjne- stan aktualny i prognozy na przyszłość. Raport z badania "Bierne prawa wyborcze kobiet". Warszawa: Uniwersytet SWPS.
- Norris, P. (2003). Electoral Engineering: Voting Rules and Political Behaviour. New York Cambridge University Press.
- Omyła-Rudzka, M. (2013). Kobiety w życiu publicznym. Komunika z badań BS/34/2013. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
- Pankowski, K. (2005). Zaufanie do polityków w lipcu. Komunikat z badań BS/126/2005. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej. Państwowa Komisja Wyborcza (2020). Pobrano z: https://pkw.gov.pl/ (data dostępu: 4.01.2020).
- Wawrowski, Ł. (2006). Wybór systemu wyborczego jako bezpośredni mechanizm zwiększania udziału kobiet w strukturach politycznych. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu Wydziału Zamiejscowego w Chorzowie, nr 7.
- Wawrowski, Ł. (2007). Polityka równych szans. Instytucjonalne mechanizmy zwiększania partycypacji kobiet w strukturach politycznych na przykładzie państw Unii Europejskiej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Wawrowski, Ł. (2008). Zwiększanie udziału kobiet w strukturach politycznych jako wymóg demokracji. W: S. Wróbel (red.), Polska demokracja. Koncepcje, płaszczyzny, instytucje. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Wawrowski, Ł. (2009). Rozmieszczenie kobiet na listach wyborczych a uzyskane wyniki. Studium przypadku wyborów do Sejmu w latach 1997-2005. Chorzowskie Studia Polityczne, nr 2.
- Wawrowski, Ł. (2010). System kwotowy jako mechanizm zwiększania udziału kobiet w polityce - definiowanie i zróżnicowanie. Chorzowskie Studia Polityczne, nr 3.
- Wawrowski, Ł. (2011a). Co da Polkom tzw. ustawa parytetowa? Studia Biura Analiz Sejmowych, nr 2(26).
- Wawrowski, Ł. (2011b). O różnicach między łysiną a kobiecością w państwie demokratycznym. W: S. Wróbel (red.), Dylematy współczesnej demokracji. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Wawrowski, Ł. (2012a). Czy demokracji jest po drodze z równością płci - czyli "co" dla "czego" może być barierą? Chorzowskie Studia Polityczne, nr 5.
- Wawrowski, Ł. (2012b). Czy Polkom potrzebny jest parytet? W: M. Mitręga (red.), Społeczna, ekonomiczna i polityczna tożsamość państw europejskich. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
- Wawrowski, Ł. (2015a). Kto, co, jak bada? Wątpliwości i trudności związane z perspektywą feministyczną w nauce. W: I. Desperak, I Kuźma (red.), Kobiety niepokorne. Reformatorki - buntowniczki - rewolucjonistki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
- Wawrowski, Ł. (2015b). Politologia feministyczna: konieczność czy fanaberia? W: M. Marczewska-Rytko, D. Maj, M. Pomarański (red.), Feminizm. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- Wyniki wyborów 2019 do Sejmu RP (2019). Warszawa: Państwowa Komisja Wyborcza. Pobrano z: https://sejmsenat2019.pkw.gov.pl/sejmsenat2019/pl/wyniki/sejm/pl (data dostępu: 4.01.2020).
- Żerkowska-Balas, M. (2017). Czy głosowanie jest racjonalną decyzją. Analiza partycypacji wyborczej w Polsce na tle wybranych demokracji europejskich. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
- Żukowski, A. (2011). Partycypacja wyborcza kobiet - wyzwania i dylematy. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Dom Organizatora w Toruniu.
- Cytowane przez
- ISSN
- 2353-9747
- Język
- pol
- URI / DOI
- http://dx.doi.org/10.31261/spus.12041