- Autor
- Czerliński Mirosław (Politechnika Warszawska), Wolański Michał (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie)
- Tytuł
- Zrównoważony rozwój mobilności w polskich aglomeracjach - wyzwanie dla rządu czy samorządów?
Sustainable Development of Mobility in Polish Agglomerations - a Challenge for the National or Local Government? - Źródło
- Studia BAS, 2022, nr 3 (71), s. 7-25, bibliogr. 69 poz.
- Tytuł własny numeru
- Miasta w Polsce
- Słowa kluczowe
- Komunikacja miejska, Transport miejski
Municipal transport, City transport - Uwagi
- summ.
- Abstrakt
- Celem artykułu jest wskazanie roli rządu i samorządu w kształtowaniu zrównoważonej mobilności w polskich aglomeracjach. Przedstawiono główne kierunki polityki Unii Europejskiej (UE) w zakresie mobilności. Na poziomie krajowym zdefiniowano bariery w rozwoju mobilności determinowane przez obecny porządek prawny. Na poziomie samorządów wskazano na kluczowe działania pozwalające efektywniej zarządzać mobilnością. W podsumowaniu zawarto rekomendacje, które przyczyniłyby się do bardziej zrównoważonego rozwoju mobilności w polskich aglomeracjach.(fragment tekstu)
The article provides an overview of the national and local government roles in shaping sustainable mobility. It first discusses main directions of the European Union policies in the field of mobility. At the national level, barriers to the development of mobility determined by the current legal order are defined. At the level of local governments, key measures are identified that allow more effective management of mobility. The summary includes recommendations for solutions that would contribute to a more sustainable development of mobility in Polish agglomerations.(original abstract) - Pełny tekst
- Pokaż
- Bibliografia
- Banister D., The Sustainable Mobility Paradigm, "Transport Policy" 2008, nr 15.
- Budżet Miasta Stołecznego Warszawy na rok 2022. Kompendium, Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, Warszawa 2021, https://bip.warszawa.pl/dokumenty/budzet_finanse/kompendium/KompendiumB2022.pdf.
- Dijkstra L., Poelman H., Veneri P., The EU-OECD Definition of a Functional Urban Area, "OECD Regional Development Working Papers" 2019, nr 11, https://doi.org/10.1787/d58cb34d-en.
- Gitkiewicz O., Nie zdążę, Wydawnictwo Dowody na Istnienie, 2019.
- Gromadzki M., Systematyka modeli i możliwości prawne współpracy międzysamorządowej w zakresie organizacji transportu publicznego w Polsce, webinarium "Współpraca międzysamorządowa w zakresie organizacji transportu publicznego", 23.10.2020 r.
- Hac A., Woonerfy po łódzku - spacer po mieście zielonych ulic, Łódź.pl, https://uml.lodz.pl/aktualnosci-lodzpl/artykul-lodzpl/woonerfy-po-lodzku-spacer-po-miescie-zielonych-ulic-zobacz-zdjecia-id42987/2021/8/26/.
- Harasimowicz A., Suburbanizacja a rola obszarów otaczających miasto - ujęcie teoretyczne, "Studia Miejskie" 2018, t. 29, https://doi.org/10.25167/sm2018.029.08.
- Heider J.M., Eine für alle: Jelbi verbindet den ÖPNV mit Sharing-Mobilität, Berliner Verkehrsbetriebe, 2021.
- Kajdanek K., Suburbanizacja po polsku, Zakład Wydawniczy Nomos, 2012.
- Kobiela S., Studium przypadku: Beskidzki Związek Powiatowo-Gminny - związek powiatowo-gminny jako forma rozwoju transportu publicznego na obszarze funkcjonalnym, webinarium "Współpraca międzysamorządowa w zakresie organizacji transportu publicznego", 23.10.2020 r.
- Kocikowski M. et al., Jaka strefa płatnego parkowania niestrzeżonego na Ochocie? Raport z konsultacji społecznych, Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie, 2020.
- Lewis D., Estimating the Influence of Public Policy on Road Traffic Levels in Greater London, "Journal of Transport Economics and Policy" 1977, nr 11.
- Łoziński W., Travel Smart with Mobility 3.0 Platform, prezentacja firmy Vooom, 2021.
- Marchetti C., Anthropological Invariants in Travel Behavior, "Technological Forecasting and Social Change" 1994, nr 47.
- Mobility as a Service Report 2022. Ewolucja Free Now z aplikacji taxi do Super-App mobilności miejskiej: plany na 2022 rok i główne trendy dla współdzielonego transportu, Free Now, 2021.
- Mogridge M.J.H., Travel in Towns: Jam Yesterday, Jam Today and Jam Tomorrow?, Macmillan Press, London 1990.
- Najwyższa Izba Kontroli, Finansowanie ulg na przejazdy komunikacją autobusową i kolejową. Informacja o wynikach kontroli, LBY.410.003.00.2015, Bydgoszcz 2016.
- Nowak E., Integracja taryfowa ŁKA z innymi środkami transportu w aglomeracji łódzkiej, webinarium "Współpraca międzysamorządowa w zakresie organizacji transportu publicznego", 23.10.2020 r.
- Opoczyński K., Synteza wyników GPR 2015 na zamiejskiej sieci dróg krajowych, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Warszawa 2016.
- Plán mobility města Brna, Odbor dopravy magistrátu města Brna, 2018, www.mobilitabrno.cz.
- Plan Zrównoważonej Mobilności dla Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Wrocławia, Gmina Wrocław, Stowarzyszenie Aglomeracja Wrocławska, 2022.
- Rorečková I., Brno Sustainable Urban Mobility Plan, webinarium "Jak skutecznie przygotować SUMP? Pierwsze doświadczenia", 3.11.2021 r.
- Rupprecht Consult, Guidelines for Developing and Implementing a Sustainable Urban Mobility Plan, Second Edition, 2019.
- Sokołowska A. et al., Zielone Polesie - miejski program odnowy dzielnicy Stare Polesie w Łodzi, Miejska Pracownia Urbanistyczna w Łodzi, Łódź 2017, https://mpu.lodz.pl/files/mpu/public/PROGRAMY_DZIELNIC/zielone_polesie/7_Do_pobrania/ZP_facebook_small3.pdf.
- Spotkanie Rady Europejskiej w Lizbonie. Wnioski prezydencji, Rada Europejska, Lizbona 2000.
- Synteza wyników GPR 2020/21 na zamiejskiej sieci dróg krajowych, red. J. Zieliński, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Warszawa 2021.
- Śleszyński P., Kukołowicz P., Społeczno-gospodarcze skutki chaosu przestrzennego, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa 2021.
- Śleszyński P., Markowski T., Kowalewski A., Koszty i straty bezładu przestrzennego, "Studia KPZK" 2018, t. 182 [Studia nad chaosem przestrzennym, cz. 3, Synteza. Uwarunkowania, skutki i propozycje naprawy chaosu przestrzennego].
- Śmietana K., PKS plus zaczyna się rozkręcać, "Dziennik Gazeta Prawna", 4.01.2022 r.
- TOD Standard v2.1, Institute for Transportation & Development Policy, New York 2014.
- Transport i mobilność miejska. Raport o stanie polskich miast, red. J. Gadziński, E. Goras, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa 2019.
- Wolański M., Jakubowski B. et al., Analiza podejścia badawczego i wypracowanie narzędzi do oceny wpływu wsparcia w ramach VI osi priorytetowej POIIŚ 2014-2020. Badanie pilotażowe, Wolański sp. z o.o. dla Centrum Unijnych Projektów Transportowych, Warszawa 2018.
- Wołek M., Planowanie zrównoważonej mobilności miejskiej w Polsce i Europie, "Technologia Transportu Szynowego" 2015, nr 10.
- Biała księga. Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu - dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu (COM(2011) 144 final).
- Evaluation of the 2013 Urban Mobility Package, Commission Staff Working Document (SWD(2021) 47 final).
- Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Europejski Zielony Ład (COM(2019) 640 final).
- Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. "Gotowi na 55": osiągnięcie unijnego celu klimatycznego na 2030 r. w drodze do neutralności klimatycznej (COM(2021) 550 final).
- Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Nowe unijne ramy mobilności miejskiej (COM(2021) 811 final).
- Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności - europejski transport na drodze ku przyszłości (COM(2020) 789 final).
- Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Wspólne dążenie do osiągnięcia konkurencyjnej i zasobooszczędnej mobilności w miastach (COM(2013) 913 final).
- Komunikat Komisji - Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (COM(2010) 2020 final).
- Krajowa Polityka Miejska 2023. Dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów 20 października 2015 r., Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa 2015.
- Krajowa Polityka Miejska 2030 - Projekt, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Warszawa 2022.
- Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Umowa Partnerstwa dla realizacji polityki spójności 2021-2027 w Polsce, Warszawa 2022.
- Ministerstwo Infrastruktury, Rusza 20. edycja Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu, https://www.gov.pl/web/infrastruktura/rusza-20-edycja-europejskiego-tygodnia-zrownowazonego-transportu.
- Obwieszczenie Wojewody Wielkopolskiego z dnia 28 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia statutu związku powiatowo-gminnego pod nazwą "Wielkopolski Transport Regionalny" z siedzibą w Poznaniu (Dz.U. WW, poz. 5160).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017, poz. 356).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz.U. 2018, poz. 467).
- Uchwała nr 807/18 Rady Miasta Torunia z dnia 22 lutego 2018 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów w rejonie ulic: Strobanda, Watzenrodego i Ugory w Toruniu (Dz.U. WKP, poz. 1012).
- Uchwała nr LVII/1067/VIII/2021 Rady Miasta Poznania z dnia 21 grudnia 2021 r. w sprawie budżetu Miasta Poznania na 2022 rok.
- Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. 2021, poz. 1376).
- Ustawa z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz.U. 2018, poz. 295).
- Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. 2022, poz. 503).
- Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. 2021, poz. 1057).
- Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. 2021, poz. 1371).
- Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych (Dz.U. 2015, poz. 1890).
- Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim (Dz.U. 2022, poz. 439).
- Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. 2021, poz. 110).
- Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2022, poz. 574).
- Ustawa z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (Dz.U. 2022, poz. 640).
- Brno Low-Carb Plnění plánu městské mobility, https://gis.brno.cz/mapa/low-carb/.
- Identyfikator B-35, Zarząd Dróg Miejskich Warszawa, https://zdm.waw.pl/sprawy/parkowanie/identyfikator-b-35/.
- Jelbi, aplikacja mobilna w Berlinie, https://www.jelbi.de/.
- Kampania Rowerowy Maj, https://rowerowymaj.eu/.
- Nowy związek, nowa jakość, Powiat Poznański, https://powiat.poznan.pl/nowy-zwiazek-nowa-jakosc/.
- Obserwatorium Mobilności Miejskiej ELTIS, https://www.eltis.org/.
- Parkowanie. E-kontrola w SPPN, Warszawa 19115, https://warszawa19115.pl/-/zdalna-kontrola-parkowania-w-sppn.
- Poprawa funkcjonowania komunikacji miejskiej w Toruniu - BiT-City II, http://bitcity2-poiis.mzk-torun.pl/.
- Wsparcie Planów Zrównoważonej Mobilności, https://plany.mobilnosci.pl/.
- Cytowane przez
- ISSN
- 2082-0658
- Język
- pol
- URI / DOI
- https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2022.19