- Autor
- Czmuchowski Adam
- Tytuł
- Następstwa reformy ekonomicznej Ksawerego Druckiego-Lubeckiego w kontekście staszicowskiego planu rozbudowy przemysłu żelaznego w staropolskim okręgu przemysłowym.
The Economic Reform Results of Ksawery Drucki-Lubecki in The Context Of Staszic` Plan to Extend The Steel Industry in The Old Polish Industrial District. - Źródło
- Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Nauki Humanistyczne (12), 2008, nr 26, s. 164-175, przypisy
- Słowa kluczowe
- Górnictwo, Przemysł ciężki, Hutnictwo
Mining sector, Heavy industry, Metallurgy - Uwagi
- summ.
- Drucki-Lubecki Ksawery
- Abstrakt
- W sprawach górnictwa i hutnictwa krajowego dochodziło często do sporów po- między Staszicem a ministrem skarbu Druckim-Lubeckim. Minister zarzucał Staszicowi nierentowność realizowanych inwestycji i zaniedbywanie starań o zysk z niektórych już istniejących kopalń i hut. Z kolei Staszic występował przeciwko niektórym projektom Druckiego-Lubeckiego, które dotyczyły Towarzystwa Kredytowego i ratowania za wszelką cenę zadłużonej własności ziemskiej. Gdy więc podjęta została decyzja o podporządkowaniu Lubeckiemu Wydziału Przemysłu i Kunsztów, urażony Staszic poprosił o dymisję. Została ona przyjęta przez cara w maju 1824 r. W zamian za to Staszica powołano na ministra stanu, a co się z tym wiąże - wszedł do Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego. Przyznano mu także Order Orła Białego3. Współcześni Staszicowi zarzucali mu m.in., że podporządkowanie górnictwa administracji hut przyczyniło się do znacznej dewastacji kopalń rudy. Hutnicy dążyli do obniżenia własnych kosztów na rachunek górników. Niskie ceny płacone za rudę skutecznie zniechęcały górników do systematycznej pracy.(fragment tekstu)
When the Polish Kingdom was found in 1815, owning the significant scope of independence, the Old Polish District - located near Kielce started to be more important than up to now. In this time, Stanislaw Stasic became the governor of mining and domestic metallurgy and the period of social metallurgy started then. He was considered to be the father of Polish mining and metallurgy as well. Staszic` extension plan resulted in the next years through building of new industrial plants, extending of existing plants and their modernization. The plan also included the extention of iron ores and non-steel metals exploitation as well as the mining of salt & building materials. Staszic initiated building of many cobblestone roads, the flow regulation of rivers, re-building of cities (creating of local area plans), organisation of basic professional education and wealth allotment. In 1824 the Kingdom's industrial policy had been changed. Prince Ksawery Drucki-Lubecki became the successor of Stanislaw Staszic. The economic independence was the condition of political independence for the new minister: Prince Drucki-Lubecki. It meant the mobilisation of domesticwealth and gradual sale of national goods. The policy direction of Ksawery Drucki-Lubecki tended towards seperating the mining and metallurgy. It implemented the new organisation and activity rights of these two industrial branches as well. This direction influenced the existing industrial, economic and administrative infrastructure of Bobrza region - such as: the complex of industrial plants, which were operating for several centuries in changing conditions and belonged to the Old Polish Industrial District.(original abstract) - Dostępne w
- Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu - Pełny tekst
- Pokaż
- Bibliografia
-
- N. Gąsiorowska, Górnictwo i hutnictwo w Królestwie Polskim, "Książka i Wiedza", Warszawa 1949, s. 5.
- Ilustrowana Encyklopedia Everta, Trzaski i Michalskiego, red. S. Lam, t. 1, Księgarnia Trzaski, Everta i Michalskiego, Warszawa 1929, s. 885-886.
- W. Molik, Stanisław Staszic, KAW, Poznań 1980, s. 23.
- J. Szczepański, Modernizacja górnictwa i hutnictwa w Królestwie Polskim w I połowie XIX w. Rola specjalistów niemieckich i brytyjskich, Wyższa Szkoła Pedagogiczna , Kielce 1997, s. 93
- Z. Chyra-Rolicz, Stanisław Staszic, PWN, Warszawa 1980, s. 112.
- Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych (Rz.S.W.) nr 7030, AGAD.
- J. Pazdur, Działalność Stanisława Staszica w Kielecczyźnie, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce - Kraków 1959, s. 53.
- S. Staszic, O ziemorodztwie Karpatów i innych gór i równin Polski, Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie (AGAD), Warszawa 1815, s. 21-23.
- Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych (Rz.S.W.) nr 7030, AGAD.
- N. Gąsiorowska-Grabowska, Z dziejów przemysłu w Królestwie Polskim 1815-1918, PWN, Warszawa 1965, s. 262.
- M. Radwan, Rudy, kuźnice i huty żelaza w Polsce, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1963, s. 153.
- H. Kmieć, Dzieje techniki zbrojeniowej nad rzeką Bobrzą i w jej okolicach od XVI do XIX wieku, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Kielcach, Kielce 2000, s. 135-136.
- S. Kowalczewski, Góry Świętokrzyskie, "Sport i Turystyka", Warszawa 1964, s. 18-19.
- A. Bocheński, Wędrówki po dziejach przemysłu polskiego, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1966, s. 254.
- A. Rembalski, Z.J. Wójcik, Towarzystwo Przyjaciół Górnictwa, Hutnictwa i Przemysłu Staropolskiego w Kielcach, Kielce 1995, s. 35.
- J. Zieliński, Staropolskie Zagłębie Przemysłowe, Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław - Warszawa - Kraków 1965, s. 80
- Cytowane przez
- ISSN
- 1899-3192
1426-0689 - Język
- pol
