BazEkon - Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

BazEkon home page

Meny główne

Autor
Jordan Józef Witold (Wojskowa Akademia Techniczna)
Tytuł
Evolution of the Concept of Total defence in the Baltic States
Ewolucja koncepcji obrony totalnej w państwach bałtyckich
Źródło
Rozprawy Społeczne, 2024, t. 18, nr 1, s. 315-344, bibliogr. 48 poz.
Social Dissertations
Słowa kluczowe
Bezpieczeństwo, Obronność, Strategia obronna, Bezpieczeństwo energetyczne, Cyberbezpieczeństwo, Granice państwa
Security, Defences, Defense strategy, Energy security, Cybersecurity, State boundaries
Uwagi
streszcz., summ.
Firma/Organizacja
Organizacja Paktu Północnego Atlantyku
North Atlantic Treaty Organization (NATO)
Kraj/Region
Litwa, Łotwa, Estonia
Lithuania, Latvia, Estonia
Abstrakt
Artykuł jest próbą wstępnej oceny postępów we wdrażaniu koncepcji obrony totalnej w państwach bałtyckich. Materiał i metody: W artykule wykorzystano oficjalnie dostępne dane udostępnione na rządowych stronach internetowych dotyczących tematyki obronnej Litwy, Łotwy i Estonii. W badaniach nad oceną postępów we wdrażaniu koncepcji obrony totalnej w państwach bałtyckich wykorzystano metodę analizy ilościowej i jakościowej. Zastosowano również metodę analizy piśmiennictwa związanego z problematyką obronności państw bałtyckich. Wyniki: Wspólną przesłanką, dla której państwa bałtyckie postanowiły przyjąć koncepcję obrony totalnej było zagrożenie ze strony Rosji. Państwa bałtyckie przyjęły kompleksowe podejście do obronności. Łotwa w większym stopniu skupiła się na edukacji społeczeństwa, Litwa natomiast postawiła na rozwój współpracy międzynarodowej. Najbardziej skuteczna w zastosowaniu kompleksowego podejścia do obronności była Estonia. Wnioski: Realizacja założeń koncepcji obrony totalnej w poszczególnych krajach bałtyckich odbywała się w różnych obszarach działania tych państw. Państwa bałtyckie w krótkim czasie musiały podjąć działania mające na celu poprawę bezpieczeństwa energetycznego, bezpieczeństwa granic i cyberbezpieczeństwa. (abstrakt oryginalny)

The article attempts an initial assessment of the progress my by the Baltic States in implementing the total defense concept. Material and methods: The article uses officially available data made available on governmental websites on the defence topics of Lithuania, Latvia and Estonia. The method of analysing the literature related to the defence issues of the Baltic States was also applied. Results: The Baltic States adopted a comprehensive approach to defence. Latvia focused more on educating the public, while Lithuania focused on developing international cooperation. Estonia was the most successful in applying a comprehensive approach to defence. Conclusions: The implementation of the concept of total defence in the various Baltic states took place in different areas of the states' operations. The Baltic States have had to take steps to improve energy security, border security and cyber security in a short period of time. (original abstract)
Pełny tekst
Pokaż
Bibliografia
Pokaż
  1. Business Insider. (2023). Kraje bałtyckie szykują się do obrony. "Nie jesteśmy darmozjadami z amerykańskimi gwarancjami". Pobrane z: https://busin essinsider.com.pl/wiadomosci/kraje-baltyckie-nato-obawiaja-sie-ze-po-inwazji-rosji-na-ukraine-moga-byc-nastepni/g8crr9s (dostęp: 09.02.2024).
  2. Clausewitz, C. (2006). On war. s. 159-185. New York: Oxford University Press.
  3. Kwaśniak, G. (2022). Koncepcja Budowy Systemu Obrony Powszechnej RP. s. 8.
  4. Zapałowski, A. (2022). Obrona totalna jako wyzwanie dla bezpieczeństwa Polski. s. 226-227. Polityka I Społeczeństwo" 2(20) / 2022 DOI: 10.15584/polispol.2022.2.14
  5. CRN. (2023). 17 rosyjskich grup atakuje kraje bałtyckie i Polskę. Hakerzy ze wschodu połączyli siły. Pobrano z: https://crn.pl/aktualnosci/17-rosyjskich-grup-atakuje-kraje-baltyckie-i-polske/ (dostęp: 12.02.2024).
  6. Defence 24. (2022). Jak Rosja może użyć broni atomowej [ANALIZA]. Pobrane z: https://defence24.pl/sily-zbrojne/jak-rosja-moze-uzyc-broni-atomowej-analiza (dostęp: 15.02.2024).
  7. Defence 24. (2020). Obrona Totalna - jak zbudować społeczeństwo odporne na kryzys [OPINIA]. Pobrane z: https://defence24.pl/sily-zbrojne/obrona-totalna-jak-zbudowac-spoleczenstwo-odporne-na-kryzys-opinia (dostęp: 12.02.2024).
  8. Defence 24. (2023). Bałtycki pakiet wsparcia dla Ukrainy. Pobrane z: https://defence24.pl/wojna-na-ukrainie-raport-specjalny-defence24/baltycki-pakiet-wsparcia-dla-ukrainy (dostęp: 16.02.2024).
  9. Defence 24. (2019). Raport: Jak obronić państwa bałtyckie? Kluczowa rola Polski.Pobrane z: https://defence24.pl/sily-zbrojne/raport-jak-obronic-panstwa-baltyckie-kluczowa-rola-polski (dostęp: 04.02.2024).
  10. Dudzińska, K. (2018). Estonia jako lider w zwiększaniu cyberbezpieczeństwa. Pobrane z: https://www.pism.pl/publikacje/Estonia_jako_lider_w_zwi_kszaniu_cyberbezpiecze_stwa (dostęp: 17.02.2024).
  11. Dulić, T., Kostić, R. (2010). Yugoslavs in arms: Guerrilla tradition, total defence and the ethnic security dilemma. Europe-Asia Studies, t. 62, nr 7. s. 1051-1070.
  12. Esti.pl. (2009). Dni, które wstrząsnęły Estonią. Pobrane z: https://www.eesti.pl/dni-ktore-wstrzasnely-estonia-11963.html (dostęp: 09.03.2024).
  13. Hołdyńska, M. (2023). Rozprawa doktorska: Przestępcze wykorzystywanie nielegalnej migracji do Unii Europejskiej po 2012 roku. s. 144.
  14. Institute for National Strategic Studies - INSS. (2020). Baltics Left of Bang: Comprehensive Defense in the Baltic States. s. 9. Pobrane z: https://inss.ndu.edu/Portals/68/Documents/stratforum/SF-307.pdf (dostęp: 07.03.2024).
  15. Instytut Europy Środkowej. (2022). Mniejszości rosyjskojęzyczne w państwach bałtyckich a agresja Rosji na Ukrainę. Pobrane z: https://ies.lublin.pl/komentarze/mniejszosci-rosyjskojezyczne-w-panstwach-baltyckich-a-agresja-rosji-na-ukraine/ (dostęp: 13.05.2024).
  16. Instytut Europy Środkowej. (2023). Co czeka region Morza Bałtyckiego w 2024 roku? Priorytety i wyzwania dla bezpieczeństwa. Pobrane z: https://ies.lublin.pl/komentarze/co-czeka-region-morza-baltyckiego-w-2024-roku-priorytety-i-wyzwania-dla-bezpieczenstwa/ (dostęp: 27.02.2024).
  17. Instytut Europy Środkowej. (2023).Estonia aktualizuje Koncepcję Bezpieczeństwa Narodowego, Pobrane z: https://ies.lublin.pl/komentarze/estonia-aktualizuje-koncepcje-bezpieczenstwa-narodowego/ (dostęp: 16.02.2024).
  18. Instytut Europy Środkowej. (2023). Pozamilitarny potencjał i gotowość społeczeństw do obrony narodowej w państwach bałtyckich. Pobrane z: https://ies.lublin.pl/komentarze/ pozamilitarny-potencjal-i-gotowosc-spoleczenstw-do-obrony-narodowej-w-panstwach-baltyckich/ (dostęp: 16.02.2024).
  19. Instytut Europy Środkowej. (2023). Przesmyk suwalski: potencjał zagrożeń i napięcia. Pobrane z: https://ies.lublin.pl/komentarze/przesmyk-suwalski-potencjal-zagrozen-i-napiecia/ (dostęp: 19.02.2024).
  20. Instytut Europy Środkowej. (2022). Wyzwania energetyczne państw bałtyckich w 2022 roku. Pobrane z: https://ies.lublin.pl/komentarze/wyzwania-energetyczne-panstw-baltyckich-w-2022-roku/ (dostęp: 18.02.2024).
  21. Kamiński, M. (2020). Obrona psychologiczna społeczeństwa w strategicznych dokumentach państwa na przykładzie Estonii. W: P. Pacek, M. A. Kamiński, D. Merecz (red.), Psychological aspects of armed conflicts, s. 100-112. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Wiedzy Obronnej.
  22. Koncepcja Obrony Narodowej. (2020). Pobrane z: https://www-vestnesis-lv.translate.goog/op/2020/186.7?_x_tr_sl=lv&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc (dostęp: 28.01.2024).
  23. Likumi. (2016). Komunikat Sejmu w sprawie zatwierdzenia Koncepcji Obrony Narodowej z dnia 16 czerwca 2016 roku. Pobrane z: https://likumi-lv.translate.goog/ta/id/282964-par-valsts-aizsardzibas-koncepcijas_apstiprinasanu?_x_tr_sl=lv&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc (dostęp: 29.01.2024).
  24. Litewskie Narodowe Radio i Telewizja - LRT. (2023). No total defence in sight: Lithuania's plans to prep society for war stall. Pobrane z: https://www.lrt.lt/en/news-in-english/19/1965174/no-total-defence-in-sight-lithuania-s-plans-to-prep-society-for-wa r -stall (dostęp: 05.02.2024).
  25. Marczuk, K.P. (2014). Bezpieczeństwo funkcjonalne państw regionu Europy Północnej. s. 36-37. Warszawa.
  26. Ministerstwo Obrony. (2023). Kompleksowa ochrona narodowa. Pobrano z: https://www.mod.gov.lv/lv/nozares-politika/visaptverosa-valsts-aizsardziba (dostęp: 29.02.2023).
  27. Ministry of Defence. (2019). Comprehensive National Defence in Latvia. Pobrane z: https://www.mod.gov.lv/sites/mod/files/document/Comprehensive%20National%20Defence%20in%20Latvia.docx (dostęp: 08.02.2024).
  28. Ministry of Defence Republic Of Latvia. (2023). The State Defence Concept. s. 4-5. Pobrane z: https://www.mod.gov.lv/sites/mod/files/document/The%20State%20Defence%20Concept%202023-2027.pdf (dostęp: 25.01.2024).
  29. Ministry of National Defence of the Republic of Lithuania. (2012). The Military Strategy of the Republic of Lithuania. s. 4-6. Pobrane z: https://kam.lt/wp-content/uploads/2022/03/karine-strategija-en.pdf (dostęp: 27.01.2024).
  30. Narodowe Siły Zbrojne. (2018). Dowódca Gwardii Narodowej stanu Michigan przybył z wizytą na Łotwę. Pobrane z: https://www.mil.lv/lv/zinas/vizite-latvija-ieradies-miciganas-nacionalas-gvardes-komandieris (dostęp: 11.02.2024).
  31. National Security Concept of Estonia. (2017). Pobrane z: https://kaitseministeerium.ee/sites/default/files/elfinder/article_files/national_security_concept_2017_0.pdf (dostęp: 11.02.2024).
  32. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Litwy. (2021). Pobrane z: https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalActPrint/lt?jfwid=124aazcfpq&actualEditionId=zDQFzPCLKi&documentId=TAIS.167925&category=TAD (dostęp: 12.02.2024).
  33. Ośrodek Studiów Wschodnich - OSW. (2022). Łotwa przywraca pobór do wojska. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-09-14/lotwa-przywraca-pobor-do-wojska (dostęp: 12.02.2024).
  34. Parafinowicz, R. (2017). The Military-Geographical Significance of the Suwałki Gap. Security and Defence Quarterly 2017; 17(4). s. 3-4.
  35. Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. (2018). Estonia jako lider w zwiększaniu cyberbezpieczeństwa. Pobrane z: https://www.pism.pl/publikacje/Estonia_jako_lider_w_zwi_kszaniu_cyberbezpiecze_stwa (dostęp: 30.01.2024).
  36. Rzeczpospolita. (2022). Pentagon: Rosja rozbudowuje swój arsenał jądrowy. Pobrano z: https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art37584761-pentagon-rosja-rozbudowuje-swoj-arsenal-jadrowy (dostęp: 01.03.2024).
  37. Staśkiewicz, U. (2021). Organizacja obrony narodowej w wybranych państwach. Analiza porównawcza Estonii, Finlandii i Rosji. Przegląd Wschodnioeuropejski, t. 12, z. 1, s. 141. DOI: 10.31648/pw.6466.
  38. Stop Fake PL. (2023). Cyberbezpieczeństwo w państwach bałtyckich w obliczu wojny rosyjsko-ukraińskiej. Pobrane z: https://www.stopfake.org/pl/cyberbezpieczenstwo-w-panstwach-baltyckich-w-obliczu-wojny-rosyjsko-ukrainskiej/ (dostęp: 01.03.2024).
  39. Thales. (2023). Pobrane z: https://www.thalesgroup.com/pl/hwl-alalm/security /press_release/od-ukrainy-po-cala-europe-cyberkonflikt-osiaga-punkt-zwrotny (dostęp: 02.03.2024).
  40. The International Centre for Defence and Security - ICDS. (2023). We must invest more time; resources; and effort in our security. Pobrane z: https://icds.ee/en/we-must-invest-more-time-resources-and-effort-in-our-security/ (dostęp: 02.03.2024).
  41. The military strategy of the Republic of Lithuania approved by the order No. V-252 of the Minister of National Defence of the Republic of Lithuania. (2016). Pobrane z: http://mepoforum.sk/wp-content/uploads/2018/04/Military-Strategy-Lithuania-2016.pdf (dostęp: 03.03.2024).
  42. TVN 24 BiS. (2023). Łotwa przywraca obowiązkową służbę wojskową. Pobrane z: https://tvn24.pl/swiat/lotwa-przywraca-obowiazkowa-sluzbe-wojskowa-6887879 (dostęp: 06.02.2024).
  43. Ukrainer. (2023), Imperialna choroba Rosji. Pobrane z: https://www.ukrainer.net/imperialna-choroba-rosji/ (dostęp: 12.02.2024).
  44. Ustawa o Unii Obronnej z dnia 28 lutego 2013 roku. Pobrane z: https://www.riigiteataja.ee/akt/120032013001 (dostęp: 12.02.2024).
  45. Wnp.pl. (2024). Estonia: Luksemburg zapłaci za renowację bazy goszczącej polskich lotników. Pobrane z: https://www.wnp.pl/rynki-zagraniczne/estonia-luksemburg-zaplaci-za-renowacje-bazy-goszczacej-polskich-lotnikow,800539.html (dostęp: 21.02.2024).
  46. Wojska Obrony Terytorialnej - WOT. (2021). Razem silniejsi. Pobrane z: https://media.terytorialsi.wp.mil.pl/informacje/705042/razem-silniejsi (dostęp: 04.02.2024).
  47. Zespół Badań i analiz Militarnych. (2018). Pobrane z: https://zbiam.pl/artykuly/litwa-coraz-silniejszy-element-wschodniej-flanki-nato/ (dostęp: 28.01.2024).
  48. Zemgales, Zinas. (2023). 30 listopada młodzi strażnicy proszeni są o przybycie do placówek oświatowych w mundurach. Pobrane z: https://zz.lv/30-novembri-jaunsargus-aicina-ierasties-macibu-iestades-formas-terpa/#google_vignette (dostęp: 18.02.2024).
Cytowane przez
Pokaż
ISSN
2081-6081
Język
eng, pol
URI / DOI
https://doi.org/10.29316/rs/188761
Udostępnij na Facebooku Udostępnij na Twitterze Udostępnij na Google+ Udostępnij na Pinterest Udostępnij na LinkedIn Wyślij znajomemu