BazEkon - Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

BazEkon home page

Meny główne

Autor
Kamiński Jacek (Akademia Bialska im. Jana Pawła II)
Tytuł
Health Crises as a Contemporary Challenge
Kryzysy zdrowotne jako wyzwanie współczesności
Źródło
Rozprawy Społeczne, 2024, t. 18, nr 1, s. 415-452, tab., bibliogr. 90 poz.
Social Dissertations
Słowa kluczowe
Sytuacje kryzysowe, Zdrowie, COVID-19, Pandemia
Crisis situations, Health, COVID-19, Pandemic
Uwagi
streszcz., summ.
Abstrakt
Kryzysy są wyznacznikiem współczesnej epoki. Różnego rodzaju kryzysy, zarówno naturalne, jak i spowodowane przez człowieka wywierają znaczący wpływ na politykę, społeczeństwo, gospodarkę, stosunek człowieka do przyrody. Jedno z ważniejszych wyzwań współczesnego świata stanowią kryzysy zdrowotne. Wzrost zainteresowania kryzysami zdrowotnymi spowodowała zakończona niedawno pandemia COVID-19. Materiał i metody: Do rozpoznania zjawiska kryzysów zdrowotnych wykorzystano metodę historyczną uzupełnioną analizę dyskursu (discourse analysis) poświęconego omawianej w artykule problematyce. Wyniki: Scharakteryzowano kryzysy zdrowotne jako jedno z ważniejszych wyzwań przed jakim staje współczesny człowiek oraz sformułowano wnioski dla zrozumienia kryzysów zdrowotnych przydatne dla nauki i praktyki. Wnioski: Kryzysy zdrowotne nieodłącznie towarzyszą rozwojowi człowieka i wywierają istotny wpływ na różne dziedziny jego życia. Przedstawione w opracowaniu kryzysy zdrowotne, w tym przypadek kryzysu COVID-19 pokazuje, że kryzysy zdrowotne mają ogromne znaczenie nie tylko z punktu widzenia zdrowia publicznego, ale również szerokie pozazdrowotne konsekwencje. (abstrakt oryginalny)

Crises are a hallmark of the modern era. Various types of crises, both natural and man-made, have a significant impact on politics, society, economy. One of the most important challenges of the modern world are health crises. Material and methods: To identify the phenomenon of health crises, a historical method supplemented with discourse analysis devoted to the issues discussed in the article was used Results: Health crises were characterized as one of the most important challenges faced by modern people and conclusions were formulated for understanding health crises useful for science and practice. Conclusions: Health crises inevitably accompany human development and have a significant impact on various areas of human life. The health crises presented in the study, including the case of the COVID-19 crisis, show that health crises are of great importance not only from the point of view of public health, but also have broad non-health consequences. (original abstract)
Pełny tekst
Pokaż
Bibliografia
Pokaż
  1. Acharya, V.V, Richardson, M. (2009). Causes of the financial crisis. Critical Review, 21, 195-210.
  2. Ali M., Lopez A.L., You Y.A., Kim Y.E., Sah B., Maskery B., Clemens J. (2012). The global burden of cholera. Bulletin of the World Health Organization, 90(3), 209-218.
  3. Baldwin R., Weder di Mauro B. (2020). Introduction. W: R. Baldwin, B. Weber di Mauro (red.). Economics in the time of COVID-19. (1-30), London: CEPR Press.
  4. Banaś A. (2021). Dżuma Justyniana w świetle źródeł historycznych Prokopiusza z Cezarei i Ewagriusza Scholastyka. W: A.K. Smakosz, M. Dąsal (red.) Epidemie - od historycznych postaci leku po COVID-19. (33-45). Częstochowa: Pharmacopola.
  5. Barrios R.E. (2017). What does catastrophe reveal for whom? The anthropology of crises and disasters in a 'Post-Truth' world. Annual Review of Anthropology, 46(1), 151-166.
  6. Berry L.L., Danaher T.S., Askoy L., Keiningham T.L. (2020). Service safety in the pandemic age, Journal of Service Research, 23(4), 391-395.
  7. Bordo, M., Eichengreen, B., Klingebiel, D., Martinez-Peria, M.S. (2001). Is the crisis problem growing more severe? Economic Policy, 16(32), 52-82.
  8. Cameron R. (2010). Historia gospodarcza świata. Od paleolitu do czasów najnowszych. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
  9. Chan M. (2009). World now at the start of 2009 influenza pandemic. World Health Organization, czerwiec.
  10. Chmielak A. (2009). Oblicza kryzysu transformacyjnego. W: J. Kaliński, M. Zalesko (red.). Od wielkiego kryzysu gospodarczego do wielkiego kryzysu finansowego. Perturbacje w gospodarce światowej w latach 1929-2009. (252-268). Białystok: Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku.
  11. Chromik K. (2012). Kryzys metafizyki a lyotardowska koncepcja ponowoczesności. Doctrina. Studia Społeczno-Polityczne, 9(9), 31-37.
  12. Co to jest lockdown? Definicja. (2020). Kariera w Finansach. [dostęp: 04.02.2024].
  13. Crosby A.W. (2015). Ecological imperialism: The biological expansion of Europe, 900-1900. Cambridge: Cambridge University Press.
  14. Czech K., Karpio A. Wielechowski M., Woźniakowski T., Żebrowska-Suchodolska D. (2020). Polska gospodarka w początkowym okresie pandemii COVID-19. Warszawa: Wyd. SGGW.
  15. Davies W. (2020). The last global crisis didn't change the world. But this one could. The Guardian, 24 marzec, [dostęp: 04.02.2024].
  16. Deen J., Mengel M.A, Clemens J.D. (2020). Epidemiology of cholera. Vaccine, vol. 38, supplement 1, A31-A40.
  17. Dobrzański G. (1999). Istota i cechy współczesnego kryzysu ekologicznego. Ekonomia i Środowisko, 1, 7-20.
  18. Duszyński J., Afelt A., Ochab-Marcinek A., Owczuk R., Pyrć K., Rosińska M., Rychard A., Smiatacz T. (2020). Zrozumieć COVID-19. Opracowanie zespołu ds. COVID-19 przy prezesie Polskiej Akademii Nauk. Polska Akademia Nauk, 14 września, [dostęp: 04.02.2024].
  19. Enriquez-Sarano M., Messika-Zeitoun D., Topilsky Y., Triboulloy C., Benfari G., Michelena H. (2019). Tricuspid regurgitation is a public health crisis. Progress in Cardiovascular Diseases, 62, 447-451.
  20. Golinowska S., Zabdyr-Jamroz M. (2020). Zarządzanie kryzysem zdrowotnym w pierwszym półroczu pandemii COVID-19. Analiza porównawcza na podstawie opinii ekspertów z wybranych krajów. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 18 (1), 1-31.
  21. Gomoła K. (2023). Covid jest przy niej wręcz łagodny. Nowa pandemia mrozi krew w żyłach. [dostęp: 04.02.2024].
  22. Gubler D.J. (2012). The economic burden of Dengue. The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene, 86(5), 743-744.
  23. Henderson J.C. (2007). Tourism crises: causes, consequences and management. London: Routledge.
  24. https://pl.wikipedia.org/wiki/Denga, [dostęp: 04.02.2024].
  25. https://www.gov.pl/web/zdrowie/malpia-ospa-najwazniejsze-informacje, [dostęp: 04.02. 2024].
  26. https://www.who.int/health-topics/infodemic#tab=tab_1 [dostęp: 11.05.2024].
  27. https://www.worldometers.info/coronavirus [dostęp: 15.05 2024)
  28. Husserl E. (1993). Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia. Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Aletheia.
  29. Izdebski H. (2021). Legislacja dotycząca COVID-19 i ustawowy nihilizm prawny. W: T. Gardocka, D. Jagiełło (red.), Pandemia COVID-19 a prawa i wolności obywatela. Warszawa: CH Beck.
  30. Jaroń D. (2021). Zapomniana epidemia. Jak cholera zdziesiątkowała Europę. [dostęp: 04.02.2024].
  31. Johnson N.P.A.S., Mueller J. (2002). Updating the accounts: global mortality of the 1918-1920 "Spanish" influenza pandemic. Bulletin of the History of Medicine, 76(1), 105-115.
  32. Kaliński J., Zalesko M. (2009). Słowo wstępne. W: J. Kaliński, M. Zalesko (red.) Od wielkiego kryzysu gospodarczego do wielkiego kryzysu finansowego. Perturbacje w gospodarce światowej w latach 1929- 2009, (7-8) Białystok: Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku.
  33. Kamiński J. (2021). Digital Transformation of Services in Light of the COVID-19 Pandemic. Transformations, 4(111), 30-54.
  34. Kamiński J. (2023). Cyfryzacja usług jako efekt pandemii COVID-19. W: A. Siedlecka, D. Guzal-Dec, J. Żurakowska-Sawa (red.). Rozwój e-gospodarki wobec wyzwań pandemii C-19. (7-23). Biała Podlaska: Akademia Bialska im. Jana Pawła II.
  35. Karpiński A. (2004). Kryzys kultury współczesnej. Gdańsk: Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego.
  36. KM. (2023). NIK o działaniach rządu w czasie COVID-19: 9 mld zł wydane bez żadnej kontroli. Rynek Zdrowia, [dostęp: 04.02.2024].
  37. Klinger K., Wójcicka K. (2022). Długa lista pytań o szczepionki Pfizera. Rządy chcą zmiany umów i jawności. GazetaPrawna.pl, [dostęp: 04.02.2024].
  38. Koselleck R. (1988). Critique and crisis: Enlightenment and the pathogenesis of modern society. Cambridge, MA: MIT Press.
  39. Koselleck R. (2006). Crisis. Journal of History of Ideas, 67, 357-400.
  40. Kotler P., Kartajaya H., Setiawan I. (2021). Marketing 5.0. Technologie next tech. Warszawa: MT Biznes.
  41. Kowalczyk S. (2011). Współczesny kryzys ideowo-aksjologiczny. Lublin: Wydawnictwo KUL.
  42. Krajowe Centrum ds. AIDS (2024). Dane epidemiologiczne - Polska i Świat, [dostęp: 05.02.2024].
  43. Krzystofek K. (2021). Świat wirtualny, świat wiralny, cienie przyszły z jaskini. Transformacje, 2(109), 27-55.
  44. Kucharczyk K. (2021). Rewolucja technologiczna mocno przyśpieszyła. Rzeczpospolita, 20.06, [dostęp: 09.02.2024].
  45. Larska M., Kalicki M., Krzysiak M.K. (2022). Rola zwierząt nieudomowionych w epidemiach XXI wieku. Życie Weterynaryjne, 97(8), 518-523.
  46. Leczyk M. (1998). O pojęciu "historia najnowsza". Dzieje Najnowsze, 30(3), 113-123.
  47. Marczewski P. (2020). Epidemia nieufności. Zaufanie społeczne w czasie kryzysu zdrowotnego. Warszawa: Forum Idei Fundacji im. Stefana Batorego.
  48. Masco J. (2017). The crisis in crisis. Current Anthropology, 58(S15) (February), 65-76.
  49. Milewski I. (2021). "Zaraza zaczęła się od Egipcjan". Dżuma Justyniana widziana z perspektywy pandemii COVID-19. Studia Historica Gedanensia, t. XII, 13-30.
  50. Nazarczuk J.M, Cicha-Nazarczuk M., Szczepańska K. (2022)). Wrażliwość polskiej gospodarki na zmiany wywołane pandemią COVID-19. Olsztyn: Instytut Badań Gospodarczych.
  51. Nocuń K., Rojek-Socha P. (2023). Państwo przejęło kontrolę nad wiedzą o naszym zdrowiu. Prawo.pl, [dostęp: 05.02.2024].
  52. Nowak-Kreyer M. (2020). Pandemie i epidemie XX I XXI wieku. Bezpieczeństwo Pracy: Nauka i Praktyka, 5, 11-13.
  53. Ojczyk J. (2021). Szczepimy się, ale przez brak procedur, bez pewności, że skutecznie. Prawo.pl, , [dostęp: 05.02.2024].
  54. Opozda K. (2023). Globalne ocieplenie wywoła kolejny problem. Przywlecze do Europy nietypowe choroby, [dostęp: 05.02.2024].
  55. Orłowski M.J. (2023). WHO ostrzega przed epidemią cholery. Dwukrotny wzrost zachorowań, [dostęp: 05.02.2024].
  56. Orłowski W.M. (2020). Najdroższa choroba w dziejach świata. Rzeczpospolita, 18 czerwiec.
  57. Ötsch W. (2020). What type of crisis is this? The coronavirus crisis is a crisis of the economized society. Lecture at the topical lecture series of CusanusHochchulefürGesellschaftsgstaltung, 9 kwiecień.
  58. PAP (2022). Szwecja nie miała lockdownu, ale ma niski odsetek nadmiarowych zgonów. Jak to zrobili? Medonet, [dostęp: 05.02.2024].
  59. Patra E., Sitz J. (2023). Wpływ pandemii COVID-19 na funkcjonowanie współczesnych gospodarek - wybrane aspekty. W: M. Bukowski, H. Gawroński, K. Olszewska, K. Sidorkiewicz, K. Starańczak (red.) Globalne, europejskie i krajowe skutki pandemii COVID-19 dla gospodarki - wybrane problemy. (199-222). Elbląg: Akademia Nauk Stosowanych w Elblągu.
  60. Peretiatkowicz A. (1923). Kryzys parlamentaryzmu. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 3(2), 237-243.
  61. Pilecka B. (2004). Kryzys psychologiczny. Wybrane zagadnienia. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  62. Piłat R. (2005). Kryzys filozofii analitycznej. Diametros, 6 (grudzień), 199-202.
  63. Piotrowicz D. (2010). Negocjacje kryzysowe i policyjne. Wybrane zagadnienia psychologiczne i kryminologiczne. : Publikacja wydana nakładem własnym autora.
  64. Polak E. (2021). Bezradność nauki i ekspertów w obliczu Pandemii. Transformacje, 2(109), 56-73.
  65. Popiołek K., Bańka A. (2010). Wprowadzenie. W: K. Popiołek, A. Bańka (red.) Kryzysy, katastrofy i kataklizmy w perspektywie jednostkowej i społecznej. (7-9). Poznań: Wyd. Stowarzyszenie Psychologia i Architektura.
  66. Ptaszek G., Służna G.D., Pyżalski J., Dębski M., Bigaj M. (2020). Edukacja zdalna: co się stało z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  67. Radziewicz P. (2020). Kryzys konstytucyjny i paradygmatyczna zmiana konstytucji. Państwo i Prawo, 10, 3-24.
  68. Radziukiewicz M. (2021). Praca zdalna w Polsce i jej perspektywy. Studia Ekonomiczne i Regionalne, 14(4), 409-427.
  69. Rajewski P., Kwiatkowska J., Sobolewska-Pilarczyk M., Sobolewski Ł., Cieściński J. (2017). Wirusowe zapalenie wątroby typu E w praktyce lekarskiej. Forum Medycyny Rodzinnej, 11(5), 225-229.
  70. Roitman J. (2012). Crisis. W: Political concepts: A critical lexicon. Tel Aviv, New York.
  71. Rokicka J. (2022). NIK podsumował pandemię COVID-19 w Polsce: zmarnowane łóżka, ignorowanie wirusa i wiele nadmiarowych zgonów. Medonet, , [dostęp: 05.02.2024].
  72. Rossi G.A., Sacco O., Mancino E., Critiani L. Midulla F. (2020). Differences and similarities between SARS-CoV and SARS-CoV-2: spike receptor-binding domain recognition and host cell infection with support of cellular serine proteases. Infection, 48, 665-669.
  73. Skodlarski J. (2012). Historia gospodarcza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  74. Sigala M. (2020). Tourism and COVID-19: Impacts and implications for advancing and resetting industry and research. Journal of Business Research, 117 (September), 312-321.
  75. Sneader K., Singhal S. (2020). Beyond coronavirus: The path to the next normal. McKinsey & Company March, [dostęp: 05.02.2024].
  76. Stachoń A. (2021). Największe epidemie chorób zakaźnych w dziejach ludzkości, [dostęp: 05.02.2024].
  77. Szpak J. (2003). Historia gospodarcza powszechna. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
  78. Szymacha A., Szymacha K. (2022). Obowiązek przekazywania danych o zdarzeniach medycznych do systemu informacji medycznej jako zagrożenie dla ochrony tajemnicy lekarskiej i prawa prywatności w kontekście standardów ochrony praw fundamentalnych. Przegląd Sądowy, 7-8, 121-140.
  79. Szymczak M. (red.) (1978). Słownik języka polskiego, t. I, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  80. Teusz G., Teusz L. (2023). Kryzys tożsamości człowieka i społeczeństwa pytania pierwsze, [dostęp: 09.10.2023].
  81. Ważna M. (2023). Czy maseczki są skuteczne? Prawda wyszła na jaw po pandemii, Medonet.pl, [dostęp: 05.02.2024].
  82. WHO (2003). Consensus document on the epidemiology of severe acute respiratory syndrome (SARS), 17 May, World Health Organisation, Genewa, [dostęp: 05.02.2024].
  83. WHO (2008). Scaling up the capacity of nursing and midwifery services to contribute to the achievement of the MDGs: report of the 11th meeting, Geneva, 17-18 March 2008, World Health Organization, Geneva, Switzerland.
  84. WHO (2009). Pandemic influenza preparedness and response: a WHO guidance document, WHO.
  85. WHO (2021). Cholera situation in Jemen, March, Document number: WHO-EM/CSR/433/E, [dostęp: 05.02.2024].
  86. WHO (2021a). Ebola virus disease, 23 February, [dostęp: 05.02.2024].
  87. WHO (2024). World Health Organization SARS website, [dostęp: 05.02.2024].
  88. Zasięg koronawirusa COVID-19. (2023). Medonet, [dostęp: 05.02.2024].
  89. Zdrojewski D. (2023). Nowa epidemia w Afryce. Kraj wprowadza stan wyjątkowy. Interia.pl [dostęp: 05.02.2024].
  90. Ziemiński I. (2014). Kryzys chrześcijaństwa z perspektywy filozofii religii. Filo-Sofija, 2, 109-138.
Cytowane przez
Pokaż
ISSN
2081-6081
Język
eng, pol
URI / DOI
https://doi.org/10.29316/rs/190185
Udostępnij na Facebooku Udostępnij na Twitterze Udostępnij na Google+ Udostępnij na Pinterest Udostępnij na LinkedIn Wyślij znajomemu